VĂN HÓA - GIẢI TRÍ > Sáng tác - Biên khảo

Hang Hòn Đất thăm thẳm phía đồi kia Em đâu biết một ngày em sẽ tới

Nhà thơ Phan Duy Nhân vừa từ giã cõi đời để lại bao tiếc thương. Sự ra đi của một con người đáng kính, một nhà thơ tài hoa yêu nước, một cư sĩ Phật giáo nhập thế luôn dấn thân vì nghĩa lớn, một nhà nghiên cứu và bảo vệ di sản văn hóa nhiệt huyết, khiến tôi trắng đêm đọc lại “Phan Duy Nhân- Thơ và đời”

Tôi có dịp nói chuyện với Hiếu- sinh viên được Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh chọn ra thăm quân và dân quần đảo Trường Sa cuối tháng 4-2017.

Nghe tin cụ Tô Đình Cắm, người lính cuối cùng của Đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân vừa mất ngày 14-7-2017, trong tôi chợt trào dâng kỷ niệm lần có duyên được thăm cụ…

Cánh đồng nằm bên bờ đê. Mùi khói đốt rơm thơm nồng, từng cụm trắng êm ả tan vào không gian. Lam dắt tay con bước đi, bé Nụ đội cái nón vải rộng vành lúp xúp như cây nấm giữa đồng.

Tìm về nguồn gốc

Đối với người Chăm sống ở Đồng bằng sông Cửu Long thì tháng chay Ramadan còn gọi là tháng nhịn ăn hoặc ép xác là một trong những thánh lễ quan trọng nhất, lớn nhất, thiêng liêng nhất.

Trong tâm thức của người Việt Nam, mũi Cà Mau nằm ở cực Nam Tổ quốc là vùng đất thiêng liêng. Nhà văn Nguyễn Tuân gọi mũi Cà Mau là “ngón chân cái chưa khô bùn vạn dặm”.

Năm 1742, năm Cảnh Hưng thứ 3, ở phủ Tư Nghĩa (nay là tỉnh Quảng Ngãi) vào mùa g ió Nam có một đoàn người xuống ghe bầu xuôi theo biển Đông vào khai hoang vùng đất Ngao Châu (nay là huyện Ba Tri, Bến Tre). Người dẫn đoàn người di cư ấy tên là Thái Hữu Xưa.

Trong thời gian khá dài tên tuổi của Phó tướng Long Vân hầu Trương Tấn Bửu - một võ tướng lẫy lừng thời nhà Nguyễn không được dòng chính sử cũng như các phương tiện thông tin đại chúng nhắc đến.

Làng xã ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) là một bộ phận cấu thành trong làng xã Việt Nam, cho nên ở một phương diện nào đó, làng xã ở ĐBSCL vẫn duy trì những tập quán của làng xã truyền thống, như: tính bán tự trị, bán tự cấp tự túc...

Ở ĐBSCL có nhiều địa danh liên quan đến chiếc xáng như: Xáng Cụt, Vàm Xáng, Búng Xáng… Người miền Nam từ sự ngỡ ngàng trước một con "quái vật bằng sắt", như lời nhà Nam bộ học Sơn Nam thuật lại, đã dần quý mến những công trình, công dụng mà chiếc xáng mang đến. Vậy rồi người đời xưa đã xúc cảm biết bao khi nhìn cảnh: "Kinh Xáng mới đào, tàu Tây mới chạy".