Cuốn theo giá heo hơi phục hồi và người nuôi heo có  lãi, nhiều hộ chăn nuôi nhỏ lẻ ở các tỉnh ĐBSCL ráo riết tìm mua heo giống để tái đàn. Tuy nhiên, nguồn cung heo giống đang thiếu trầm trọng. Trong khi cán bộ Chi cục Thú y các tỉnh trong vùng cho biết rất lo lắng trong việc kiểm soát dịch bệnh, ngăn ngừa dịch tả heo châu Phi từ phía biên giới.

Cơn sốt giá

Kể từ tháng 5-2018 giá heo hơi phục hồi. Trong những ngày gần đây cơn sốt giá heo hơi tăng đạt đỉnh 52.000-55.000 đồng/kg khiến cho nhiều hộ nuôi heo quy mô nhỏ nôn nao, tìm mua heo giống để tái đàn. Tuy nhiên, vào thời điểm này khi cả heo hơi lẫn heo con giống đều tăng giá mạnh thì không thể tìm ra con giống tốt để mua, mặc dù giá heo giống tăng rất cao.

Nuôi heo giống lai ở Sóc Trăng.

Chị Điệp nuôi heo quy mô nông hộ ở xã Trường Xuân, huyện Thới Lai, TP Cần Thơ, cho biết: Từ ba năm qua luôn duy trì đàn heo với 2 con nái sinh sản và mỗi lứa heo thịt khoảng 20 con. Nhưng rồi chính vì đợt rớt giá thảm hại hồi sau Tết năm rồi mấy tháng liền, có lúc heo hơi giảm sâu dưới 28.000 đồng/kg (mức được xem hòa vốn của hộ chăn nuôi nhỏ) khiến nhiều người nuôi heo lỗ lã, ngừng nuôi. Sau khi dứt lứa heo đó không còn mấy người mua heo giống thả nuôi nữa. Heo giống khó bán ra, người nuôi heo nái giảm đàn. Do vậy tới khi heo lên giá, heo giống tốt hiện mức cao 1,1-1,2 triệu đồng/con (11-12/kg/con). Heo mới đẻ đã có người đặt mua, lớn chừng 15-20 kg/con đã có người tới đem về nuôi. Heo nuôi sau 3-4 tháng nếu bổ sung thức ăn rau, cám đạt 100 kg/con, tính theo giá heo hơi hiện nay trừ chi phí thu lãi khoảng 2 triệu đồng/con.

Từ Cần Thơ đến các tỉnh trong vùng, khi mọi người nói tới heo hơi, heo giống như chuyện thời sự. Dân nuôi heo ở Cà Mau, Bạc Liêu đổ về các trại heo nái sinh sản ở Sóc Trăng đặt mua. Nhưng nguồn cung tại đây cũng khan hiếm. Ông Châu Minh Đức, chủ trại heo nái giống sinh sản ở xã Tài Văn, huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng, cho rằng: Qua 2 năm kéo dài tình cảnh nuôi heo quá đỗi thăng trầm, lúc có lãi không kéo dài bao lâu thì heo giảm giá, lỗ kéo dài. Bi đát nhất là vào lúc giá heo xuống thấp, ít có mấy ngân hàng duy trì mức hỗ trợ vốn vay nên khiến người chăn nuôi đuối sức phải giảm đàn heo nái. Mãi đến mấy tháng gần đây giá lên, nuôi heo thịt có lãi. Người chăn nuôi muốn nuôi heo trở lại, xảy ra tình trạng tăng giá, thiếu nguồn cung là lẽ đương nhiên.

Ông Đức nhớ lại hồi thị trường heo ảm đạm, trại heo giống sinh sản của ông phải gồng gánh tổng đàn 1.200 con. Tình thế buộc ông phải giảm đàn nên bây giờ chỉ còn 300 con, trong đó 15 heo nái sinh sản. Trong khi đó một số trại có heo nái giống sinh sản khác ở Sóc Trăng nhận thấy thị trường heo hơi đang giá tốt có ý muốn giữ lại đàn heo con để nuôi thương phẩm có lời hơn. Vì vậy, khi nhu cầu heo con giống trong tỉnh Sóc Trăng tăng cao cùng với người nuôi heo các tỉnh lân cận tìm mua càng đẩy cơn sốt heo giống nội vùng thêm căng thẳng.

Phòng dịch từ xa

Nhiều năm qua Sóc Trăng là một trong các tỉnh ở ĐBSCL duy trì được đàn heo nái giống tốt. Do vậy khi hút hàng, heo giống ở Sóc Trăng luôn có giá bán cao, thu hút nhiều bà con chăn nuôi đến mua.

Ông Trương Văn Đúng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Sóc Trăng, cho biết: Hiện toàn tỉnh có tổng đàn heo khoảng 250.000 con, giảm 15% so với những tháng heo bị rớt giá. Từ đó đàn heo nái cũng giảm theo. Do đó muốn gầy dựng đàn heo nái phải mất thời gian một năm. Trung tâm Giống vật nuôi tỉnh Sóc Trăng hiện có tổng đàn 1.000 con heo, trong đó 200 heo nái giống gốc, khả năng cung cấp giống gốc chất lượng khoảng 100-150 heo con/tháng. Nếu tính thêm các trang trại sản xuất heo giống của tỉnh, có thể sau 4 tháng sắp tới nguồn cung heo giống và heo hơi sẽ dần dần hồi phục.

Tuy vậy, điều lo lắng nhất lúc này là khi các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ đang mua heo giống tái đàn, nhiều chủ trang trại nuôi heo quy mô lớn và cán bộ thú y địa phương thêm lo lắng tình hình đề phòng dịch bệnh, nhất là tình trạng báo động dịch tả heo châu Phi. Ông Châu Minh Đức chưa hết lo lắng, nói: Cần phải đề phòng từ xa, bởi heo bệnh dịch tả ở nước ta có lần xảy ra gây thiệt hại tới 80%, còn thông tin heo dịch tả châu Phi có thể tiêu hủy 100%. Hiện thời người nuôi heo rất lo sợ heo thịt vận chuyển dưới dạng thực phẩm chế biến đông lạnh hoặc heo có nguồn gốc từ biên giới Tây Nam mang theo mầm bệnh lây nhiễm buôn bán sang các tỉnh ở miền Tây.

Hiện nay tình hình mua bán thực phẩm từ thịt heo tươi sống chủ yếu luân chuyển từ các tỉnh, thành trong vùng hoặc từ các tỉnh miền Đông, TP Hồ Chí Minh chế biến cấp đông và phân phối qua hệ thống siêu thị. Ông Lê Trung Hoàng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thú y TP Cần Thơ, cho biết: Theo chỉ đạo của Bộ NN&PTNT tăng cường các biện pháp kiểm dịch. Bệnh dịch tả heo châu Phi tuy không ảnh hưởng đến người nhưng sẽ gây thiệt hại nặng trong chăn nuôi heo. Do vậy Chi cục Thú y Cần Thơ đang mở lớp tập huấn kỹ thuật phòng dịch cho cán bộ thú y và các chủ hộ chăn nuôi trên địa bàn 9 quận, huyện trong thành phố. Đồng thời tăng cường kiểm soát dịch bệnh tại các chốt kiểm dịch trên các trục, tuyến giao thông qua các cửa ngỏ ra vào thành phố từ Hậu Giang, hướng từ An Giang, Kiên Giang đề phòng nguồn heo hơi từ biên giới Tây Nam vận chuyển sang.

Hiện nay heo giống chất lượng cao, heo con 20kg đầu giá 110.000 đồng/kg, từ 21kg trở lên tính 55.000 đồng/kg. Trong khi so với trước đây giá heo giống ổn định khoảng 28.000-29.000 đồng/kg (trong 20kg đầu/con). Đây cũng là mức giá heo giống cao đỉnh điểm từ đầu năm đến nay.

Bài, ảnh: HỮU ĐỨC