Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel hôm 6-12 đã bất ngờ có chuyến thăm Afghanistan hai ngày mà không báo trước. Nhưng bất thường hơn là ông chủ Lầu Năm Góc quyết định không gặp Tổng thống Hamid Karzai, điều hiếm xảy ra trong 12 năm Mỹ can dự vào cuộc chiến ở quốc gia Nam Á này.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Hagel (phải) gặp người đồng cấp Afghanistan Mohammadi.

Washington hiện đang khó chịu việc ông Karzai tuyên bố trì hoãn ký kết BSA cho tới sau cuộc bầu cử tổng thống ở nước này vào tháng 4 năm tới. Theo giới phân tích, có nhiều lý do đằng sau quyết định trên, trong đó có việc ông định đá quả bóng trách nhiệm sang người kế nhiệm, bởi BSA có một điều khoản dễ gây tranh cãi là dành quyền miễn tố cho lính Mỹ. Cũng có thể ông Karzai muốn giữ "con bài" nào đó trong giai đoạn cuối nhiệm kỳ, vốn thường được so sánh như "vịt què" (lame duck). Nhiều quan chức Mỹ, trong đó có Cố vấn An ninh Quốc gia Susan Rice và ông Hagel, từng dọa nếu BSA không được ký kết vào cuối năm nay, Washington sẽ rút hết quân về nước, để Afghanistan rơi vào vòng xoáy bạo lực như trường hợp Iraq. Ngoại trưởng John Kerry thậm chí còn phớt lờ vai trò của ông Karzai khi nói rằng Bộ trưởng Quốc phòng Mohammadi cũng có thể ký BSA chứ không nhất thiết phải là tổng thống.

Giải thích về việc không gặp Tổng thống Karzai, ông Hagel nói: "Gây áp lực lên các tổng thống không phải là vai trò của tôi". Theo ông, không có gì phải nói thêm với ông Karzai, và gia tăng áp lực từ Washington sẽ không thuyết phục được nhà lãnh đạo này. "Người dân Afghanistan, thông qua Hội đồng Tộc trưởng, cơ quan mà ông Karzai chỉ định, đã nói khá rõ ràng và ấn tượng", ông bổ sung. Ông Hagel quả là thâm bởi trước đó, Tổng thống Karzai từng tuyên bố việc cho phép binh sĩ ngoại bang hoạt động trên lãnh thổ Afghanistan là quốc gia đại sự và chỉ có Hội đồng Tộc trưởng mới có quyền quyết định. Thế nhưng sau khi hội đồng này tán thành BSA và giục tổng thống sớm ký kết thì ông lại tìm cách trì hoãn.

Ông Hagel nói rằng không gây áp lực lên Tổng thống Karzai nhưng rõ ràng đâu phải vậy.

LÊ DÂN