Điều chỉnh quy hoạch TP Cần Thơ thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đang được đơn vị chủ trì là Sở Tài chính thành phố đẩy nhanh tiến độ thực hiện nhằm sớm hoàn thành trong năm 2025. Đây là nhiệm vụ cấp bách nhằm định hình lại chiến lược phát triển tổng thể của TP Cần Thơ đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững.
5 vùng không gian phát triển
Trong hội nghị lấy ý kiến Ban Thường vụ Thành ủy Cần Thơ về nội dung điều chỉnh quy hoạch mới đây, nội dung về điều chỉnh phương án tổ chức không gian phát triển của thành phố được quan tâm phân tích chuyên sâu. Cụ thể, phương án tổ chức không gian các hoạt động kinh tế - xã hội trên địa bàn thành phố được xây dựng dựa trên sự tương đồng về điều kiện tự nhiên; tiềm năng phát triển kinh tế, điều kiện xã hội, lịch sử, văn hóa, dân cư. Đồng thời xét đến khả năng liên kết, hỗ trợ phát triển giữa các địa phương. Bên cạnh đó, dựa trên lợi thế các trục giao thông, nhất là các tuyến đường bộ, đường thủy chính và các tuyến cao tốc được hình thành trong tương lai.
Theo đó, phân vùng kinh tế - xã hội phía Bắc có vị trí cửa ngõ của TP Cần Thơ kết nối với tiểu vùng Tứ giác Long Xuyên, Đồng Tháp Mười và vùng TP Hồ Chí Minh thông qua các trục giao thông đối ngoại chủ yếu. Đây là vùng phát triển thương mại dịch vụ gắn liền với sản xuất công nghiệp chế biến; kết nối Tứ giác Long Xuyên, Đồng Tháp Mười, TP Hồ Chí Minh. Đây cũng là trung tâm sản xuất nông nghiệp, chế biến nông sản, lương thực thực phẩm, thực phẩm và đồ uống. Tập trung các sản phẩm điện, điện tử; sản xuất - lắp ráp phương tiện vận tải, cơ khí, sản xuất sản phẩm phụ trợ công nghiệp; kỹ thuật, dệt may, hậu cần - kho bãi.
Phân vùng kinh tế - xã hội trung tâm thành phố là trung tâm hành chính chính trị, văn hóa, tài chính, khoa học công nghệ, giáo dục - đào tạo, nghệ thuật, thương mại dịch vụ, du lịch sông nước, logistics, y tế chất lượng cao, đô thị thông minh của thành phố. Ngoài vai trò trung tâm, vùng này còn tập trung xây dựng các trung tâm đào tạo nghề nhân lực chất lượng cao; phát triển các ngành công nghiệp công nghệ cao, dịch vụ công nghệ cao; ngân hàng, tài chính; y tế chuyên sâu; kinh tế số; tài chính ngân hàng; bất động sản.
Phân vùng kinh tế - xã hội phía Tây, nằm trong không gian sản xuất nông nghiệp chính của thành phố, có điều kiện thuận lợi về quỹ đất, hệ thống thủy lợi và cảnh quan sinh thái nông nghiệp. Vùng này gắn liền với hoạt động nông nghiệp khoa học công nghệ, giáo dục - đào tạo, chuyển giao công nghệ mới trong nông nghiệp, nông nghiệp công nghệ cao, du lịch nông nghiệp, chăm sóc sức khỏe, phát triển công nghệ viễn thông; công nghiệp chế biến, bảo quản nông sản, thủy sản…

Tuyến đường Nam Sông Hậu góp phần kết nối hạ tầng về khu vực phía Đông Nam của TP Cần Thơ.
Phân vùng kinh tế - xã hội phía Đông Nam là cửa ngõ ra biển của TP Cần Thơ, tiếp giáp không gian biển, cửa sông và các tuyến giao thông đường bộ, đường thủy quan trọng, kết nối với hành lang kinh tế biển và các tỉnh ven biển ĐBSCL. Gắn liền hoạt động cảng biển, kinh tế biển, công nghiệp chế biến, lắp ráp, phát triển logistics, công nghiệp cơ khí, nông nghiệp nước mặn, dịch vụ cảng biển, sửa chữa đóng tàu, hậu cần kinh tế biển, du lịch sinh thái, du lịch biển…
Phân vùng kinh tế - xã hội phía Nam là trung tâm phát triển kinh tế nông nghiệp nước mặn, nông nghiệp công nghệ cao, là vùng trọng điểm nuôi trồng, chế biến và xuất khẩu thủy sản của khu vực. Đồng thời, phát triển kinh tế nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu, trung tâm năng lượng mới và năng lượng tái tạo ven biển kết hợp với dịch vụ du lịch ven biển.
Phát huy lợi thế từng vùng
Theo ông Lê Công Lý, Trưởng Ban Quản lý các Khu chế xuất và Công nghiệp TP Cần Thơ, việc phân chia 5 vùng không gian phát triển sẽ là điều kiện để phát huy lợi thế từng vùng. Tuy nhiên, nội dung điều chỉnh quy hoạch cần hạn chế trùng lặp lại trong từng vùng, tránh trường hợp có những vùng mà chức năng, nhiệm vụ cơ bản giống nhau. Ví dụ trong vùng kinh tế phía Bắc có phát triển công nghiệp, vùng trung tâm cũng có công nghiệp thì có đặc điểm khác gì, ra sao, cần được làm rõ. Ở vùng kinh tế phía Tây cũng cần làm rõ định hướng phát triển về nông nghiệp công nghệ cao mà chưa đề cập đến phát triển văn hóa, du lịch, công nghệ thông tin… Chức năng của các vùng cần được khẳng định và làm rõ để đưa vào quy hoạch làm cơ sở để có định hướng đầu tư phát triển cho các ngành, lĩnh vực này.
Phân tích về nguồn lực để triển khai thực hiện quy hoạch qua từng giai đoạn, theo ông Nguyễn Văn Hòa, Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, trong quá trình điều chỉnh quy hoạch cần xác định nguồn lực để triển khai thực hiện quy hoạch. Trong đó, có 2 nguồn lực chính là đầu tư công và đầu tư tư nhân để triển khai các quy hoạch, thu hút đầu tư phát triển đô thị, các khu dân cư, trung tâm dịch vụ… Do đó, Sở Tài chính cần rà soát, phân loại và phân kỳ đầu tư cho giai đoạn 2026-2030 và sau năm 2030 để có định hướng mời gọi đầu tư và có kế hoạch triển khai thực hiện hiệu quả.
Làm rõ thêm về những đặc trưng riêng của 5 phân vùng không gian phát triển, theo ông Trương Cảnh Tuyên, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, phương án bố trí vùng kinh tế phía Bắc với các khu công nghiệp như Thốt Nốt, Vĩnh Thạnh sẽ tập trung phát triển đô thị công nghiệp. Vùng kinh tế - xã hội trung tâm tập trung tiêu biểu là đô thị sân bay, đô thị thể thao, văn hóa, y tế, giáo dục, một số công trình lớn cấp vùng. Vùng kinh tế - xã hội phía Tây, tập trung công nghiệp, đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ, định hướng hình thành khu công nghệ số. Vùng kinh tế - xã hội phía Đông Nam là vùng kinh tế biển, du lịch, cảng biển liên quan tới khu vực Cái Côn, cầu Đại Ngãi với quy hoạch khoảng 40.000ha, trong đó 4.000ha là khu kinh tế. Vùng kinh tế phía Nam chuyên về kinh tế biển, nuôi trồng thủy hải sản, phát triển năng lượng, khai thác khoáng sản…
Ông Trương Cảnh Tuyên nhấn mạnh: Từ 5 vùng không gian phát triển với các chức năng chính này, khi đi vào triển khai đồ án quy hoạch chung sẽ được cụ thể hóa hơn nữa. Theo đó, cần quan tâm quy hoạch và làm rõ chức năng của khu kinh tế tự do, khu này có thể nghiên cứu ở những vị trí phù hợp kể cả tại sân bay và cảng biển. Trên cơ sở lấy ý kiến về điều chỉnh quy hoạch trong đó có nội dung bố trí, sắp xếp các phân khu chức năng, giao Sở Tài chính nhanh chóng rà soát, hoàn thiện dự thảo điều chỉnh quy hoạch, sớm lấy ý kiến rộng rãi để trình HĐND thành phố phê duyệt.
Bài, ảnh: MINH HUYỀN