Trong văn kiện chính sách thứ ba về Mỹ Latinh và Caribe vừa được công bố hôm 10-12, Trung Quốc cam kết viện trợ không kèm theo bất kỳ điều kiện nào cho các quốc gia tại khu vực, trong bối cảnh Bắc Kinh tự định vị là “tiếng nói chủ chốt” của Nam bán cầu và tìm cách mở rộng ảnh hưởng tại nơi mà Mỹ đang tích cực “ve vãn”.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cùng các đại diện CELAC chụp ảnh lưu niệm. Ảnh: Reuters

“Là quốc gia đang phát triển và là thành viên của Nam bán cầu, Trung Quốc luôn chia sẻ vận mệnh chung với các nước thuộc khu vực, gồm cả Mỹ Latinh và Caribe” - văn kiện viết. 

Được biết, Trung Quốc công bố văn kiện chính sách đầu tiên về Mỹ Latinh và Caribe vào năm 2008 và văn kiện thứ hai vào năm 2016, trong đó kêu gọi hai bên tăng cường hợp tác trên nhiều lĩnh vực. Văn kiện thứ ba về khu vực vừa được công bố cũng đề cập đến các lĩnh vực tương tự, gồm hợp tác về thương mại, tài chính, năng lượng, cơ sở hạ tầng, sản xuất và nông nghiệp. Theo đó, Trung Quốc sẽ thúc đẩy thương mại các sản phẩm có giá trị gia tăng cao và tăng cường hợp tác về công nghệ tiên tiến với các nước Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp Trung Quốc đầu tư vào khu vực và “xử lý đúng đắn các xung đột thương mại” với các nền kinh tế tại đây.

Đáng chú ý, trong phần nói về đề nghị hỗ trợ phát triển của Trung Quốc dành cho các nước trong khu vực, văn kiện nhấn mạnh sự hỗ trợ này dựa trên nhu cầu của các nước trong khu vực và được cung cấp mà “không kèm theo bất kỳ điều kiện chính trị nào”.

Bắc Kinh cho biết sẽ cải thiện các cơ chế hợp tác nông nghiệp với khu vực và khuyến khích các công ty từ cả 2 phía “tích cực” tham gia vào thương mại nông nghiệp. Trung Quốc cũng sẽ tìm cách mở rộng hợp tác với khu vực trong các lĩnh vực công nghệ cao, gồm trí tuệ nhân tạo, hàng không vũ trụ, năng lượng mới, không gian, hàng hải và khí hậu.

Cũng theo văn kiện, Trung Quốc có kế hoạch làm sâu sắc thêm hợp tác với khu vực trong các lĩnh vực an ninh, quân sự, văn hóa, giáo dục và thể thao; thúc đẩy xây dựng một hệ thống toàn cầu công bằng và bình đẳng hơn; ủng hộ các nước Mỹ Latinh và Caribe đóng vai trò lớn hơn trong các vấn đề toàn cầu. 

Thời gian qua, khu vực Mỹ Latinh trở thành tâm điểm trong cuộc cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa Mỹ và Trung Quốc. Chính quyền Tổng thống Donald Trump tìm cách thúc đẩy các hoạt động trao đổi của Washington với khu vực. Theo đó, Ngoại trưởng Marco Rubio hồi tháng 2 đã lần lượt có các chuyến thăm tới Panama, El Salvador, Costa Rica và Guatemala. Bộ Ngoại giao Mỹ trong một tuyên bố cho biết chuyến công du của ông Rubio nhằm hướng tới thúc đẩy hợp tác khu vực và làm sâu sắc thêm mối quan hệ kinh tế giữa 2 phía.

Về phần mình, Trung Quốc hồi tháng 5 đã tổ chức Hội nghị cấp cao lần thứ tư giữa Trung Quốc và CELAC (Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe), thu hút sự tham gia của các nhà lãnh đạo từ 30 quốc gia. Tại hội nghị, Chủ tịch Tập Cận Bình cam kết tăng cường sự hiện diện của Trung Quốc tại khu vực bằng gói tín dụng mới trị giá 66 tỉ nhân dân tệ (tương đương 9,3 tỉ USD) dành cho các quốc gia CELAC.

Theo Bộ Thương mại Trung Quốc, Bắc Kinh đã ký các hiệp định thương mại tự do với 5 quốc gia trong khu vực, gồm Chile, Costa Rica, Ecuador, Nicaragua và Peru. Bên cạnh hoạt động thương mại bùng nổ, khu vực này cũng trở thành điểm đến đầu tư chính của các doanh nghiệp Trung Quốc. Các công ty Trung Quốc được nhà nước hậu thuẫn đang tài trợ và xây dựng các tuyến đường bộ, đường sắt, đập và cảng mới ở đây, đặc biệt là trong khuôn khổ Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)