Mới đây, người ta nhìn thấy một taxi bay không người lái hình bầu dục của nhà sản xuất Ehang lơ lửng, kêu vù vù như trực thăng mini ở khu vực ngoại ô khu trung tâm thương mại Quảng Châu, miền Nam Trung Quốc. Đây là một phần trong thử nghiệm taxi bay mà trước đây có lẽ chỉ xuất hiện trong phim khoa học viễn tưởng.

Trong khi đó, tại Thâm Quyến, máy bay không người lái (UAV) giao đồ ăn đã trở thành một phần trong cuộc sống hằng ngày và là điểm thu hút mới lạ đối với du khách dù những dịch vụ như vậy có giá khá cao. “Đây là lần đầu tiên tôi trải nghiệm dịch vụ này. Thật sự rất thú vị khi thấy đồ ăn được giao bằng UAV” - du khách người Ba Lan Karolina Trzcian'ska bày tỏ khi lần đầu nhận trà sữa bằng UAV chỉ sau khoảng 30 phút đặt hàng qua điện thoại.  

Nhờ sự hỗ trợ của chính phủ, những dịch vụ như trên phát triển nhanh chóng dù nền kinh tế tầm thấp của Trung Quốc đang phải đối mặt với nhiều trở ngại như tình trạng kiểm soát không phận nghiêm ngặt và hạn chế về pin của phương tiện. Zhang Xiaolan, chuyên gia tại Trung tâm Thông tin Nhà nước Trung Quốc, ước tính các hoạt động trong không phận ở độ cao dưới 1.000 mét đạt doanh thu 506 tỉ nhân dân tệ (NDT, tương đương 70 tỉ USD) vào năm 2023, chiếm khoảng 0,4% nền kinh tế Trung Quốc. Đến năm 2035, con số này dự kiến đạt 3.500 tỉ NDT.

Theo một báo cáo chung của Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc, Đại học Bắc Kinh và một số viện nghiên cứu khác, Quảng Đông - quê hương của “gã khổng lồ” UAV DJI vốn chiếm khoảng 70% thị trường UAV thương mại toàn cầu - đang dẫn đầu về phát triển nền kinh tế tầm thấp, tiếp theo là các tỉnh giàu có như Giang Tô hay Chiết Giang. Ngoài DJI, Quảng Đông còn là nơi tọa lạc của các nhà sản xuất taxi bay như EHang, Phoenix Wings, SF Express hay ARIDGE.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động trên không, Quảng Đông hồi tháng 10 đã công bố kế hoạch đẩy nhanh xây dựng các trạm phục vụ chuyến bay, phát hành các phiếu giảm giá cho du lịch tầm thấp. Riêng trung tâm công nghệ và tài chính Thâm Quyến thì treo thưởng trị giá 15 triệu NDT cùng với nhiều ưu đãi khác cho các công ty đạt được chứng chỉ về tiêu chuẩn cất và hạ cánh thẳng đứng (eVTOL) từ cơ quan quản lý hàng không. Được biết, EHang là nhà sản xuất đầu tiên trên thế giới nhận được chứng chỉ eVTOL hoạt động thương mại từ Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc. Ðây được xem là bước tiến quan trọng trong quá trình phát triển máy bay điện trong hàng không dân dụng bởi các phương tiện eVTOL không cần đường băng, thuận lợi khi hoạt động ở khu vực thành thị thường xuyên bị tắc nghẽn.

Chiếc taxi bay EH216-S của hãng Ehang. Ảnh: Ehang

Theo nhà sản xuất EHang, phương tiện eVTOL tự hành EH216-S của công ty có thể chở 2 hành khách với tốc độ bay 100km/h và tầm bay tối đa 35km. Dù chưa khai trương các tuyến bay thương mại nhưng Phó Chủ tịch Ehang He Tianxing cho biết công ty nhắm mục tiêu triển khai các dịch vụ tham quan trên không. Trong 2 năm qua, Ehang đã xây nhiều bãi cất và hạ cánh tại 20 thành phố của Trung Quốc. Mới đây, EHang đã ra mắt mẫu taxi bay không người lái mới VT35 nhằm giải quyết một trong những hạn chế lớn nhất của dòng eVTOL, đó là hiệu suất năng lượng. Theo công bố, phương tiện có thể bay khoảng 200km với vận tốc 215km/h, nhờ sử dụng chân vịt đẩy phía sau kết hợp cánh cố định, giúp tối ưu hiệu suất.

Tuy nhiên, thách thức lớn nhất đối với việc phát triển phương tiện eVTOL là làm sao để có thể duy trì các chuyến bay dài hơn và khắc phục hạn chế về dung lượng pin. Được biết, phương tiện eVTOL một chỗ ngồi có người lái có giá khoảng 100.000USD nhưng chỉ có thể bay được 20-30 phút trước khi phải sạc. Chưa kể, không phải lúc nào các phương tiện eVTOL cũng hoạt động suôn sẻ. Hồi tháng 9, 2 phương tiện eVTOL của hãng XPENG đã va chạm trong một buổi diễn tập và một trong 2 đã bốc cháy khi đang hạ cánh. Dù vậy, XPENG vẫn tiếp tục giới thiệu những mẫu xe bay mới, gồm Land Aircraft Carrier (Tàu sân bay trên cạn) - mẫu xe bay nhận được hơn 7.000 đơn đặt hàng trên toàn cầu và được sẵn sàng sản xuất hàng loạt. Hiện vẫn chưa rõ những chiếc xe bay này có thể vận chuyển hành khách nhanh chóng như thế nào nhưng một số công ty ở nhiều nơi khác đã “cháy túi” trước khi đạt đến giai đoạn hoạt động thương mại. Đơn cử, các nhà sản xuất taxi bay Lilium và Volocopter của Đức đã phải nộp đơn xin phá sản (sau đó được Diamond Aircraft Group của Trung Quốc mua lại).

Dù là quốc gia dẫn đầu về công nghệ và sản xuất UAV nhưng Trung Quốc vẫn tồn tại nhiều hạn chế về chính sách, gồm việc khó tiếp cận không phận. Hồi năm 2023, chưa đến 1/3 không phận tầm thấp của Trung Quốc có thể được tiếp cận cho mục đích hàng không dân dụng. Trong khi đó, lượng sân bay dân dụng ở Trung Quốc, không bao gồm các sân bay tư nhân, chỉ bằng 1/10 so với Mỹ.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)