34 nước thành viên Tổ chức các quốc gia châu Mỹ (OAS) ngày 3-6 đã bỏ phiếu bãi bỏ nghị quyết khai trừ tư cách thành viên của Cuba, có hiệu lực từ năm 1962 đến nay. Tổng thống Manuel Zelaya của Honduras, nước chủ nhà của hội nghị lần thứ 39 Đại hội đồng OAS, tuyên bố “Chiến tranh lạnh đã kết thúc và chúng ta (OAS) sẽ bắt đầu một kỷ nguyên mới vì tình anh em và sự khoan dung”.

Tuy nhiên, động thái đó không có nghĩa là Cuba sẽ quay lại OAS. Các nhà lãnh đạo Cuba từng nhiều lần nhấn mạnh La Havana không thấy có lợi ích gì để quay lại tổ chức vốn được coi là một công cụ can thiệp của Mỹ vào Tây bán cầu. Hiện nay, đảo quốc này không còn bị cô lập nữa, bởi tất cả các quốc gia trong khu vực đều đồng lòng phản đối mạnh mẽ lệnh cấm vận của Mỹ và đã tái lập quan hệ ngoại giao với Cuba.

Cuba không hồ hởi đón nhận quyết định của Đại hội đồng OAS vì như nguyên Chủ tịch Fidel Castro chỉ rõ, OAS vẫn là “con ngựa thành Troj” chỉ nhằm phục vụ chính sách can thiệp của Mỹ chống lại các quốc gia trong khu vực, và là diễn đàn để Washington cổ xúy cho chủ nghĩa tự do mới, thiết lập các căn cứ quân sự và tạo ra khủng hoảng kinh tế. Vì thế, ông kêu gọi giải thể OAS. Tổng thống Venezuela Hugo Chavez mặc dù khẳng định đây là một sự kiện lịch sử, một thắng lợi lớn của các quốc gia đã đấu tranh không mệt mỏi vì nhân dân Cuba anh em, nhưng tỏ ý lo ngại Washington sẽ tiếp tục thống trị OAS. Vậy nên ông Chavez kiến nghị thành lập một tổ chức mới của các nước khu vực Mỹ La-tinh và vùng Caribbe mà không có sự tham gia của Chú Sam.

Ban đầu Mỹ phản đối việc đưa Cuba trở lại OAS nhưng cuối cùng phải nhượng bộ. Theo các nhà phân tích, việc Washington chấp nhận đưa Cuba trở lại OAS nhằm thể hiện cái gọi là sự thay đổi toàn diện trong chính sách đối ngoại của Tổng thống Barack Obama. Điều này có thể giúp ích cho các nỗ lực của Mỹ trong việc khởi động đối thoại với Cuba sau gần 5 thập niên cắt đứt quan hệ ngoại giao. Nhưng đây cũng có thể là ván cờ để Washington củng cố vai trò lãnh đạo của mình ở châu lục, trong bối cảnh nhiều nước đang tìm cách tách khỏi ảnh hưởng và thậm chí “trục xuất” Mỹ ra khỏi Tây bán cầu.

KIẾN HÒA (Theo AP, Xinhua)