Cuối tuần này, Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ lên đường thăm châu Á trong chuỗi các hoạt động tiếp cận ngoại giao được phối hợp thực hiện nhằm giải quyết hàng loạt vấn đề nan giải.

Tổng thống Trump (phải) và Thủ tướng Albanese ký thỏa thuận về đất hiếm và khoáng sản quan trọng trong cuộc họp ở Nhà Trắng ngày 20-10. Ảnh: Bloomberg

Theo phát ngôn viên Nhà Trắng Anna Kelly, Tổng thống Donald Trump sẽ tham gia các cuộc họp và sự kiện ở châu Á, hứa hẹn mang về nhiều thỏa thuận tốt đẹp.

Mặc dù Nhà Trắng chưa công bố lịch trình cụ thể, nhưng theo đề cập trước đó, ông Trump sẽ đến Malaysia để dự Hội nghị thượng đỉnh Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Tại đây, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent sẽ gặp các đối tác Trung Quốc, tạo tiền đề cho cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có thể diễn ra vào tuần sau.

Điểm dừng chân tiếp theo của ông Trump là Nhật Bản với mục tiêu thu hút đầu tư nước ngoài và giải quyết các vấn đề thương mại. Tiếp đến, Tổng thống Mỹ sẽ dự Hội nghị thượng đỉnh Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Hàn Quốc.

Đây là chuyến công du đầu tiên của Tổng thống Trump tới châu Á kể từ khi trở lại nhiệm sở vào tháng 1. Theo người đứng đầu Trung tâm Nghiên cứu Mỹ tại Úc Michael Green, Tổng thống Trump đến nay chưa đưa ra chiến lược rõ ràng nào về châu Á. Thay vào đó, cách tiếp cận của Nhà Trắng tập trung vào việc sử dụng thuế quan để điều chỉnh cái gọi là hoạt động thương mại không công bằng, gây lo ngại cho những quốc gia phụ thuộc vào thị trường xuất khẩu lớn nhất thế giới.

Trong bối cảnh hiện nay, vấn đề được quan tâm nhiều nhất không gì khác ngoài tương lai kinh tế toàn cầu và điều đó đang phụ thuộc vào việc liệu nhà lãnh đạo Mỹ có thể giải tỏa bất đồng thương mại trong cuộc gặp dự kiến ​​với ông Tập hay không. Những tuần qua, hai bên liên tục đe nẹt nhau về thuế quan và hạn chế xuất khẩu đất hiếm.

Nhưng trong một phát biểu ngày 20-10, Tổng thống Trump cho biết ông có mối quan hệ hòa hảo với Chủ tịch Tập và bày tỏ tin tưởng về một “thỏa thuận tuyệt vời” giữa Mỹ và Trung Quốc, tốt cho cả hai cũng như kinh tế toàn cầu. Đây là bình luận mới nhất trong loạt tín hiệu lạc quan giúp thị trường phấn chấn trở lại. Tuy vậy, các nhà chuyên môn cảnh báo “chiến lược ứng biến” được Tổng thống Trump áp dụng từ khi ông trở lại nắm quyền có chỗ thành công nhưng cũng vấp phải thất bại. Đặt trong bối cảnh hiện nay, một bước đi sai lầm có thể gây chấn động đến các ngành công nghiệp Mỹ vốn bị ảnh hưởng bởi các đòn thuế mạnh tay, thiệt hại của việc chính phủ đóng cửa và chính sách chính trị “bên miệng hố chiến tranh” của Nhà Trắng.

Hiện tại, một số nhà phân tích suy đoán Tổng thống Trump có thể sẵn sàng chấp nhận tổn thất ngắn hạn để đạt lợi ích lâu dài. Song, căng thẳng Mỹ - Trung có thể nhanh chóng gia tăng trở lại khi thuế quan vẫn là đòn bẩy quan trọng về địa chính trị và kinh tế. Ngày 20-10, Tổng thống Trump lưu ý rằng ông không loại trừ khả năng áp mức thuế bổ sung 100% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc từ ngày 1-11 nếu không có thỏa thuận mới. Ông cũng nói rõ, Bắc Kinh có thể đề nghị giảm thuế nhưng họ phải đáp ứng một số điều kiện bao gồm mua đậu nành Mỹ, giảm dòng chảy fentanyl và chấm dứt hạn chế đối với khoáng sản đất hiếm. 

Ngày 20-10, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Úc Anthony Albanese ký thỏa thuận về đất hiếm và khoáng sản chiến lược trị giá 8,5 tỉ USD, nhằm giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc. 

MAI QUYÊN (Theo AP, ABC News)