Tàu sân bay Mỹ trên Vịnh Persic. Ảnh: AP

Tehran cho rằng những biện pháp trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) đối với ngành dầu mỏ của Iran, có hiệu lực từ ngày 1-7, sẽ phương hại các cuộc đàm phán giữa Iran với nhóm P5+1 (gồm 5 nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc là Mỹ, Anh, Pháp, Nga và Trung Quốc cùng với Đức) về chương trình hạt nhân gây tranh cãi của nước này.

Bấy lâu nay, Iran luôn khẳng định chương trình hạt nhân của mình là vì mục đích hòa bình nên chối bỏ mọi yêu cầu của Mỹ và phương Tây về việc ngưng làm giàu uranium, bất chấp mọi lệnh cấm vận về kinh tế. “Các biện pháp trừng phạt chống lại Iran hiện nay rất mạnh mẽ và khắc nghiệt. Nếu kẻ thù nghĩ rằng họ có thể làm suy yếu Iran bằng những lệnh cấm vận này thì họ đã sai lầm”- Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad tuyên bố. Và để trả đũa lệnh trừng phạt mới của EU, được cho là “khắc nghiệt nhất từ trước tới nay”, 120 nghị sĩ Iran trong Quốc hội 290 ghế đã ký vào dự luật kêu gọi đóng cửa Eo biển Hormuz trên Vịnh Persic – tuyến đường vận chuyển 20% lượng dầu mỏ của thế giới và cũng là tuyến đường chiến lược vận chuyển dầu và khí đốt từ các quốc gia A-rập sang châu Âu.

Căng thẳng tiếp tục leo thang khi ngày 3-7, Iran loan báo nước này vừa phóng thử thành công hàng chục tên lửa, bao gồm tên lửa đạn đạo tầm trung Shahab-3 có khả năng bắn trúng mục tiêu trên lãnh thổ Israel nằm cách xa 1.000 km, trong cuộc tập trận tại sa mạc Kavir từ ngày 2 đến 4-7. Cuộc tập trận mang tên Nhà Tiên tri Vĩ đại 7 (Great Prophet 7) mô phỏng việc chống trả các cuộc tấn công xuất phát từ các căn cứ quân sự của Mỹ ở Afghanistan và các nước láng giềng khác, có thể là Israel. “Thông điệp của Great Prophet 7 thể hiện quyết tâm, ý chí và sức mạnh của nhân dân Iran trong việc bảo vệ lợi ích quốc gia và các giá trị quan trọng” – hãng tin chính thức của Iran IRNA dẫn lời Tướng Hossein Salami, nhân vật quyền lực số 2 trong Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran, cho biết. Phía Mỹ cảnh báo các vụ phóng thử tên lửa của Iran là vi phạm các nghị quyết của LHQ, trong đó cấm Iran tiến hành bất kỳ hoạt động nào có liên quan đến tên lửa đạn đạo.

Trong khi đó, hãng tin Mỹ AP cho biết để duy trì sự thông thương qua Eo biển Hormuz, Mỹ đã âm thầm xây dựng lực lượng quân sự tại Vùng Vịnh sau những đe dọa của Iran về việc đóng cửa khu vực này. Quân đội Mỹ có nhiều căn cứ ở khắp Vịnh Persic với khoảng 40.000 binh sĩ đang đồn trú tại khu vực này. Để tăng cường lực lượng, họ đã triển khai thêm nhiều tàu chiến và chiến đấu cơ tàng hình F-22. Tàu USS Ponce, vốn là tàu tấn công đổ bộ được cải tạo thành căn cứ di động, cũng vừa tiến vào lãnh hải của Bahrein. Tàu Ponce có thể đóng tại Vùng Vịnh và phục vụ như một căn cứ nổi cho các tàu quét thủy lôi và máy bay trực thăng. Một sĩ quan hải quân Mỹ cho biết nước này hiện có 8 tàu quét thủy lôi đang hoạt động tại Vùng Vịnh, sau khi có thêm 4 tàu được điều động đến khu vực này cách đây 2 tuần.

Có nhiều dấu hiệu cho thấy nguy cơ xung đột giữa Mỹ và Iran đang lơ lửng. Phát biểu trước báo giới, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Victoria Nuland nói: “Bất kỳ động thái nào của Iran nhằm đóng cửa Eo biển Hormuz hoặc yêu cầu các tàu thuyền qua lại phải xin phép Iran đều trái với luật quốc tế và không được Mỹ công nhận. Chúng tôi sẽ làm mọi thứ cần thiết để giữ cho eo biển này luôn rộng mở”. Trong khi đó, một quan chức Mỹ nói với báo New York Times rằng Washington sẽ xem mọi hành động của Iran nhằm đóng cửa Eo biển Hormuz là một “dấu hiệu đỏ” để Mỹ triển khai hành động quân sự.

THANH TRÚC (Theo AFP, AP)