Viện lý do mối đe dọa và cạnh tranh ngày càng lớn từ Trung Quốc và Nga, hôm 9-8 Mỹ công bố kế hoạch đầy tham vọng về việc thành lập Quân chủng Không gian vào năm 2020.

Bảo vệ tài sản ngoài không gian

Tại Lầu Năm Góc, Phó Tổng thống Mike Pence (ảnh) đã trình bày kế hoạch xây dựng nhánh thứ 6 của lực lượng vũ trang Mỹ. Ông mô tả không gian từng là nơi bình yên và không cạnh tranh, nhưng nay trở nên đông đúc và đối đầu. Cấp phó của Tổng thống Donald Trump xem sự thay đổi này chỉ nhằm đối phó với sự hung hăng tiềm tàng của kẻ địch ngoài không gian, chứ không phải nỗ lực gây chiến của quân đội xứ cờ hoa. Vị này cho rằng trong nhiều năm, “các đối thủ chiến lược” của Washington là Nga và Trung Quốc đã bí mật theo đuổi các loại vũ khí gây nhiễu, che mắt và vô hiệu hóa các vệ tinh định vị và liên lạc của Mỹ thông qua các cuộc tấn công điện tử từ mặt đất. Mike Pence lập luận rằng việc phát triển vũ khí và công nghệ của họ đang “đe dọa” các tài sản của Mỹ ngoài không gian. Do vậy, ông tuyên bố đây là thời điểm viết nên chương mới vĩ đại trong lịch sử lực lượng vũ trang Mỹ để chuẩn bị cho “chiến trường mới”.

Ảnh: AP

Theo đó, đề xuất mà Lầu Năm Góc trình lên Quốc hội cùng ngày vạch ra các kế hoạch củng cố lực lượng chiến tranh không gian của Mỹ và thực hiện những thay đổi về khâu tổ chức để thúc đẩy khả năng tiếp nhận và phát triển công nghệ. Ông Pence xác định những bước đi tạm thời để tạo ra quân chủng mới trong 2 năm. Trước mắt, Bộ Quốc phòng Mỹ sẽ thành lập Bộ Chỉ huy Không gian do một tướng 4 sao lãnh đạo, có nhiệm vụ phát triển các hoạt động tác chiến; một Cơ quan Phát triển Không gian giúp tăng tốc khả năng xác định và xây dựng công nghệ mới. Ngoài ra còn có Lực lượng Tác chiến Không gian. Sang giai đoạn 2 sẽ là kết hợp tất cả các bộ phận này thành một nhánh mới. 

Sự ra đời của Bộ Chỉ huy Không gian (bộ chỉ huy tác chiến thứ 11 của Lầu Năm Góc) phản ánh sự thay đổi chiến lược nhằm đề cao khả năng bảo vệ các hệ thống vệ tinh Mỹ, vốn cung cấp chức năng định vị, liên lạc và quan sát Trái đất mà dân nước này thực hiện mỗi ngày. Mỹ hiện có tổng cộng hơn 100 vệ tinh, bao gồm 31 vệ tinh hệ thống định vị toàn cầu (GPS). Phần lớn các vệ tinh này được điều hành bởi Không quân Mỹ.

Trở ngại không nhỏ

Ông Pence cho biết Nhà Trắng sẽ cùng Đồi Capitol nghiên cứu kế hoạch trên và soạn thảo ngân sách trong năm tới. Tuy nhiên, kế hoạch mở nhánh mới được cho sẽ đối mặt với nhiều trở ngại, bao gồm sự chấp thuận của Quốc hội. Về vấn đề kinh phí thành lập Quân chủng Không gian, Thứ trưởng Quốc phòng Patrick Shanahan ước tính lên tới “hàng tỉ USD”. Ngoài ra, phải mất 5-10 năm trước khi nhánh này hoàn chỉnh. Được biết, Nhà Trắng đang kêu gọi Quốc hội rót thêm 8 tỉ USD vào các hệ thống an ninh không gian trong 5 năm tới.

Bài phát biểu của ông Pence gợi lại ý tưởng mà Tổng thống Trump ca ngợi trong những tháng gần đây, trong đó tuyên bố muốn Mỹ thống trị ngoài vũ trụ. Hồi tháng 6, chủ nhân Nhà Trắng chỉ thị cho Lầu Năm Góc thành lập một lực lượng không gian “tách biệt nhưng tương xứng”, bước đi bị cho tốn kém và phức tạp. Lần cuối Mỹ “khai sinh” một quân chủng mới là năm 1947, thời điểm Không quân được thành lập và sát cánh cùng Lục quân, Hải quân, Thủy quân lục chiến và Tuần duyên. Bộ trưởng Quốc phòng Jim Mattis từng phản đối đề xuất thành lập quân chủng mới tốn kém, nhưng nay đã ủng hộ. l

THANH BÌNH (Theo AFP, TIME)