Vừa gặp bạn bè, chị K. (quận Bình Thủy) đã than chuyện mình mới cãi nhau với mẹ. Theo chị K., mặc dù mẹ con rất yêu thương nhau nhưng do tánh tình trái ngược, nên hễ nói vài câu là xảy ra mâu thuẫn. Nhiều bạn bè cho rằng do cách biệt thế hệ nên suy nghĩ có điểm bất đồng, số khác thì khuyên chị K. nên quan tâm, gần gũi mẹ nhiều hơn nữa để tìm hiểu tâm tính người già, từ đó có cách sống chung hòa…

Cô Thạch Thị Đầm ngày đêm cận kề chăm sóc  mẹ già. Ảnh: Q.LAM

Chia sẻ về “kinh nghiệm” chăm sóc mẹ già, cô Thạch Thị Đầm ở huyện Cờ Đỏ, kể: “Sáng nào cũng vậy, việc đầu tiên khi thức dậy là tôi ân cần hỏi thăm mẹ, xem mẹ ngủ có ngon không và thèm ăn sáng món gì, ăn trưa món gì để tôi nấu nướng cho vừa ý mẹ. Dù bận rộn việc gì, tôi cũng tranh thủ nấu nước tắm cho mẹ mỗi ngày. Những lúc trái gió trở trời, tôi thường xuyên xoa bóp chân tay cho mẹ…”. Tuy chăm sóc chu đáo và nuông chiều hết mức nhưng đôi khi cô Đầm cũng làm mẹ giận. Cô tâm sự: “Mẹ tuổi đã cao nên đôi khi tánh tình có chút cố chấp, hay hờn mát và hay quên. Những lúc như vậy, tôi nhẹ nhàng giải thích, thuyết phục mẹ”.

Bên cạnh dành thời gian chăm sóc, phụng dưỡng ông bà, cha mẹ, cần nhất là con cái phải gần gũi, tìm hiểu tâm tính cha mẹ. Đặc biệt là tâm lý người lớn tuổi. Chị K. ở quận Bình Thủy, kể: “Tuy mẹ con thường xuyên “khắc khẩu” nhưng chuyện xong rồi thì mọi người làm hòa. Biết tính mẹ hay tự ái nên mỗi khi góp ý gì tôi cũng đều phải nói năng hết sức tế nhị, nhẹ nhàng. Những điều mẹ không vừa ý, tôi cố gắng sửa”.

Nhiều người cho rằng do cách biệt thế hệ, tuổi tác nên cha mẹ và con cái đôi khi không hiểu nhau về quan niệm sống, cách sinh hoạt. Thông thường con cái hay chọn cách “ra riêng” để được tự do và tự lập. Ở một số gia đình tuy ít con nhưng cha mẹ vẫn chọn cách sống riêng để tránh mâu thuẫn. Chú G. (quận Ninh Kiều) chia sẻ: “Gia đình tôi có con- một trai, một gái đều đã lập gia đình. Con gái út lập nghiệp ở TP Hồ Chí Minh, thỉnh thoảng mới về thăm; còn con trai lớn, tôi cho ra riêng “cặp vách” để tiện bề trông nom cháu nội”. Cũng theo chú H. tuy ăn riêng, ở riêng nhưng hai nhà chung cổng nên thường “chạy tới chạy lui”. Vả lại việc sống riêng như vậy cho con cái có không gian riêng, không phải nuông chiều theo sở thích của người già và ngược lại.

Ở nhiều gia đình, sự xung đột do khoảng cách tuổi tác thể hiện rõ qua cách sinh hoạt, quan niệm đối nhân xử thế và nhất là cách chăm sóc, giáo dục con cái. Chị Lan Anh (quận Bình Thủy) kể, từ khi rước mẹ chồng lên sống chung, xảy ra biết bao nhiêu là chuyện “dở khóc dở cười”. Trong nhà có thêm một người phụ nữ lớn tuổi với nhiều kinh nghiệm như mẹ chồng nên vai trò, vị trí của chị không còn như trước. Cách chăm sóc, dinh dưỡng cho gia đình thay đổi theo quan điểm của mẹ chồng. Mỗi lần chị muốn la rầy con cũng phải ngó trước, ngó sau vì sợ bà nội xót cháu. Phải mất hơn 3 năm, cuộc sống của chị Lan Anh mới quay về “quỹ đạo”.

Tuy nhiên, với nhiều người, việc trong nhà có thêm một người cao tuổi như có được “kho báu”. Điều quan trọng là những đứa con có biết cách để khai thác vốn quý đó hay không. Đó là kho tri thức, kinh nghiệm sống, là tấm gương sáng trong giáo dục con cháu. Và còn là người thân đáng tin cậy trông việc đỡ đần, trông coi nhà cửa. Nói về những vất vả của mẹ chồng trong việc chăm cháu, chị Hồng Hoa ở quận Ninh Kiều, xúc động: “Nếu không có mẹ đỡ đần chăm con, chắc tôi đã nghỉ việc từ lâu. Đặc biệt, từ khi có mẹ dọn về chung sống, gia đình gắn kết hơn. Ông xã không còn cảnh đi sớm về muộn, cuối tuần thường đưa cả gia đình đi đây đó…”. Do hoàn cảnh gia đình đơn chiếc nên từ khi chị Hoa sinh con đầu lòng, mẹ chồng đã tạm gác mọi việc gia đình, tình nguyện lên thành phố để chăm sóc cháu. Lúc đầu chị Hoa cũng ngán ngại cảnh “mẹ chồng- nàng dâu” nhưng sau đó, mọi chuyện đâu vào đấy. Rồi hai năm sau chị sinh đứa thứ hai, mẹ chồng lại ngày đêm vất vả chăm nom. Chị Hoa tâm sự: “Cũng nhờ có mẹ chồng sống chung mà hạnh phúc gia đình tôi thêm trọn vẹn. Giờ đây bổn phận của vợ chồng tôi là dành thời gian chăm sóc, phụng dưỡng để mẹ được nghỉ ngơi và an hưởng tuổi già”. 

TRÂM ANH