Với tình hình an ninh ngày càng xấu đi do sự trỗi dậy của Taliban, Afghanistan đang tiếp cận Nga, từng là đồng minh và nhà bảo trợ trước đây của nước này, để tìm kiếm nguồn cung vũ khí mới bên cạnh Mỹ.

Theo tờ Wall Street Journal (WSJ), Abdul Rashid Dostum, Phó Tổng thống thứ nhất của Afghanistan, là người đi đầu trong nỗ lực tiếp cận Nga một cách trực tiếp. Ông Dostum hồi giữa tháng 10 đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu và các quan chức quốc phòng khác ở Thủ đô Mát-xcơ-va để thảo luận vấn đề hỗ trợ vũ khí cho Afghanistan. WSJ dẫn lời các quan chức Nga và Afghanistan cho biết, Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani mới đây cũng đã yêu cầu Mát-xcơ-va cung cấp pháo, các loại vũ khí hạng nhẹ và máy bay chiến đầu Mi-35 cho nước này sau khi Mỹ và các đồng minh rút hầu hết binh sĩ ra khỏi Afghanistan và cắt giảm hỗ trợ tài chính.

Giới phân tích nhận định, động thái trên của Kabul mở ra cơ hội cho Điện Kremlin giữa lúc nước này đang tìm cách tái khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế, đồng thời làm gia tăng đối đầu trong quan hệ Mỹ- Nga vốn đã căng thẳng xung quanh các vấn đề như Ukraine và chính sách Trung Đông. Tuy nhiên, điều này cũng khiến Mát-xcơ-va lo ngại, bởi an ninh xuống cấp ở Afghanistan có thể gây mất ổn định Trung và Nam Á, khiến chủ nghĩa cực đoan Hồi giáo tiến gần hơn tới biên giới nước Nga. Tại hội nghị thượng đỉnh Cộng đồng các quốc gia độc lập ở Kazakhstan hôm 16-10 vừa qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin cảnh báo tình hình khu vực đang "trở nên đặc biệt nghiêm trọng" khi mà các nhóm Hồi giáo vũ trang tìm cách "vươn vòi" tới đây. "Điều quan trọng chúng ta cần làm là phải sẵn sàng phối hợp phản ứng với một viễn cảnh như vậy" – ông Putin phát biểu với các nhà lãnh đạo khu vực Trung Á.

Theo giới chuyên gia, việc Kabul tìm kiếm nhà bảo trợ mới đang tạo ra một sự cạnh tranh giữa Mát-xcơ-va và Washington. Thật ra, Mỹ hiện vẫn là nhà tài trợ lớn nhất của Afghanistan, kế đến là Nhật Bản và Liên minh châu Âu. Kể từ khi lật đổ Taliban hồi năm 2001 đến nay, Washington đã chi hơn 109 tỉ USD cho quá trình tái thiết Afghanistan, và Washington hiện đang tìm kiếm nhà cung cấp trực thăng khác cho Afghanistan sau khi cấm Kabul giao dịch với hãng Rosoboronexport của Nga.

Nga bắt đầu triển khai chiến dịch không kích ở Syria hồi tháng 9 nhằm chống lại sự bành trướng của tổ chức tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS) theo lời đề nghị của Tổng thống nước chủ nhà Bashar al-Assad. Mát-xcơ-va đồng thời còn lập một liên minh với Iran và Iraq cũng với mục tiêu tương tự. Chính sách đối ngoại mới của Mát-xcơ-va đang làm dấy lên hy vọng trong các chính trị gia Afghanistan rằng Nga sẽ trở lại đất nước họ như một đồng minh thân thiện hơn trong bối cảnh phương Tây đã rút khoảng 90% binh sĩ ra khỏi nước này.

TRÍ VĂN (Theo WSJ)