Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa đình chỉ 5 dự án điện gió quy mô lớn ngoài khơi Bờ Đông nước này do lo ngại về an ninh quốc gia, khiến giá cổ phiếu các công ty điện gió ngoài khơi lao dốc và dẫn tới nhiều tranh cãi.

Trang trại gió Vineyard Wind 1. Ảnh: AP

Động thái này là đòn giáng mạnh mới nhất đối với các nhà phát triển điện gió ngoài khơi xứ cờ hoa. Dưới thời Tổng thống Trump, các dự án trị giá hàng tỉ USD của họ nhiều lần bị gián đoạn, bởi ông chủ Nhà Trắng thấy rằng các tuabin gió xấu xí, tốn kém mà lại không hiệu quả. “Năng lượng gió là trò lừa đảo của thế kỷ. Trong nhiều năm qua, người Mỹ đã buộc phải trả thêm hàng tỉ USD cho các nguồn năng lượng kém tin cậy nhất” - ông Trump từng tuyên bố như vậy.

Bộ Nội vụ Mỹ cho biết quyết định trên được đưa ra sau khi Lầu Năm Góc nhiều lần phàn nàn việc di chuyển các cánh quạt tuabin khổng lồ phục vụ các dự án điện gió ngoài khơi cũng như các trụ đỡ có độ phản chiếu cao gây nhiễu radar, khiến công tác xác định và định vị các mối đe dọa an ninh gặp không ít khó khăn. “Động thái này sẽ cho phép các cơ quan có liên quan có thời gian làm việc với các chủ sở hữu giấy phép và các đối tác để đánh giá rủi ro an ninh quốc gia do các dự án này gây ra. Nhiệm vụ hàng đầu của Chính phủ Mỹ là bảo vệ người dân” - Bộ trưởng Nội vụ Doug Burgum nhấn mạnh.

Quyết định trên ảnh hưởng đến các dự án Revolution Wind và Sunrise Wind của công ty năng lượng Orsted (Đan Mạch); dự án Vineyard Wind 1 do công ty cung cấp và dịch vụ năng lượng Avangrid (Mỹ) và Copenhagen Infrastructure Partners (Đan Mạch) hợp tác phát triển; dự án Coastal Virginia Offshore Wind của công ty năng lượng Dominion Energy (Mỹ); và dự án Empire Wind 1 của công ty dầu khí đa quốc gia Equinor (Na Uy), khiến giá cổ phiếu của những công ty này “tụt dốc không phanh”. Theo đó, giá cổ phiếu của Orsted giảm hơn 12%, trong khi giá cổ phiếu của Dominion Energy và Equinor cùng chung số phận. Dominion Energy cho hay đình chỉ dự án có thể đe dọa tính ổn định của lưới điện tại bang Virginia, nơi tọa lạc của nhiều căn cứ quân sự và trung tâm dữ liệu phục vụ trí tuệ nhân tạo (AI). “Dự án này sẽ cung cấp năng lượng cho các trung tâm dữ liệu giúp chúng ta giành chiến thắng trong cuộc đua AI, hỗ trợ việc đóng các tàu chiến hạt nhân cần thiết để duy trì ưu thế trên biển” - Dominion Energy cho biết.

Orsted cho hay, các dự án của công ty đang ở giai đoạn nâng cao và dự kiến cung cấp điện cho khoảng 1 triệu hộ gia đình tại 3 tiểu bang từ năm 2026. Hiện Orsted cùng các đối tác đang xem xét tất cả mọi phương án để giải quyết vấn đề một cách nhanh chóng. Về phần mình, Equinor đang đánh giá tác động của quyết định nói trên, còn Copenhagen Infrastructure Partners chưa đưa ra bình luận.

Trong khi đó, Thống đốc bang New York Kathy Hochul và Tổng chưởng lý bang Connecticut William Tong cho biết các bang bị ảnh hưởng đang cân nhắc các lựa chọn pháp lý. Bà Hochul cho rằng việc dừng các dự án nhưng không có lý do chính đáng nào gây tổn hại đến hàng ngàn việc làm có thu nhập tốt trong lĩnh vực năng lượng sạch.

Tại New England, nhà điều hành lưới điện khu vực cảnh báo rằng đình chỉ các dự án nói trên có thể khiến giá điện tăng vọt và đe dọa tính ổn định của lưới điện tại 6 tiểu bang. Giới lãnh đạo tiểu bang Virginia cho biết động thái này cản trở khả năng đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện ngày càng tăng từ các trung tâm dữ liệu.

Trong bối cảnh đó, Hiệp hội Công nghiệp Đại dương Quốc gia Mỹ kêu gọi chính quyền ông Trump sớm dỡ bỏ lệnh đình chỉ nói trên, bởi mọi dự án đang xây dựng đều đã được Bộ Quốc phòng Mỹ xem xét mà không có bất kỳ phản đối nào.

Thật ra, đây không phải lần đầu chính quyền ông Trump nhắm mục tiêu vào ngành công nghiệp điện gió. Hồi tháng 8, ông Trump đã lệnh cho Orsted tạm dừng dự án Revolution Wind ngoài khơi tiểu bang Rhode Island. Trước đó, chính quyền Trump hồi đầu năm nay trong một thỏa hiệp với tiểu bang New York đã dỡ bỏ lệnh ngừng thi công đối với dự án Empire Wind của Equinor, qua đó mở đường cho dự án xây dựng đường ống dẫn khí tự nhiên mà ông Trump ủng hộ.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)