Nga và Trung Quốc bày tỏ quan ngại trước các biện pháp quân sự và kinh tế của Mỹ nhằm vào Venezuela, cho rằng những động thái này chưa phù hợp với các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, có nguy cơ gây bất ổn cho Mỹ Latinh và tạo ra tiền lệ nguy hiểm.

Khẩu chiến tại Hội đồng Bảo an

Phát biểu tại phiên họp khẩn của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (LHQ) theo đề nghị của Venezuela hôm 23-12, Đại sứ Nga tại LHQ Vassily Nebenzia phản đối việc Mỹ áp dụng các biện pháp phong tỏa đối với tàu chở dầu trong diện bị trừng phạt và có hoạt động ra vào Venezuela, cho rằng hành động này có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng và để lại hệ lụy lâu dài. Theo ông Nebenzia, động thái này của Washington có thể trở thành “hình mẫu cho các hành động vũ lực trong tương lai nhằm vào các quốc gia Mỹ Latinh”.

Trong khi đó, Phó Đại diện thường trực phái đoàn Trung Quốc tại LHQ Tôn Lôi khẳng định, Bắc Kinh phản đối các biện pháp đơn phương trong quan hệ quốc tế, đồng thời nhấn mạnh lập trường ủng hộ các quốc gia bảo vệ chủ quyền, độc lập và lợi ích chính đáng của mình. 

Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro (phải) gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Mát-xcơ-va hồi tháng 5-2025. Ảnh: Getty Images

Về phần mình, Đại sứ Venezuela tại LHQ Samuel Moncada cho rằng các biện pháp của Mỹ đang tạo thêm sức ép đối với nền kinh tế và đời sống người dân Venezuela.

Đáp trả những lời chỉ trích nói trên, Đại sứ Mỹ Mike Waltz nói rằng Washington sẽ làm “mọi thứ trong khả năng” để bảo vệ biên giới, khu vực bán cầu và lợi ích an ninh quốc gia. Ông Waltz khẳng định, việc phong tỏa và các hoạt động hải quân gần đây nhằm mục đích chống buôn bán ma túy và tham nhũng.

Căng thẳng giữa Venezuela và Mỹ bắt nguồn từ việc Mỹ triển khai nhiều tàu chiến tại khu vực Caribe và nhiều lần cho máy bay quân sự bay dọc bờ biển Venezuela. Ngoài ra, Washington còn tiến hành loạt cuộc tấn công nhằm vào các tàu mà nước này cáo buộc buôn bán ma túy tại khu vực Caribe và Đông Thái Bình Dương.

Lợi ích chiến lược của Nga và Trung Quốc 

Đối với Trung Quốc, Venezuela là nguồn cung dầu mỏ quan trọng, giúp bảo đảm về năng lượng cho Bắc Kinh trong bối cảnh cuộc cạnh tranh toàn cầu về nguyên liệu thô ngày càng “nóng” lên. Trung Quốc nhập khẩu hơn 600.000 thùng dầu mỗi ngày từ Venezuela, chiếm phần lớn sản lượng dầu hằng ngày của Caracas.

Đổi lại, Trung Quốc “rót” rất nhiều tiền vào Venezuela, gồm cả dưới hình thức tín dụng. Ước tính, Caracas nợ Bắc Kinh từ 60-70 tỉ USD. Chưa hết, Venezuela còn là thị trường tiềm năng đối với các mặt hàng công nghệ Trung Quốc. Nhiều loại vũ khí của nước này được nhập khẩu từ Trung Quốc trong khi phần lớn cơ sở hạ tầng viễn thông được xây dựng từ linh kiện của Trung Quốc. Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro tại một cuộc họp báo hồi tháng 9 đã giới thiệu chiếc điện thoại di động Huawei mới và tuyên bố đích thân Chủ tịch Tập Cận Bình tặng ông “chiếc điện thoại tốt nhất thế giới” này.

Về phần mình, Nga gần đây đã ký thỏa thuận đối tác chiến lược với Venezuela. Theo đó, Mát-xcơ-va và Caracas nhất trí duy trì đối thoại chính trị và ngoại giao thường xuyên, chặt chẽ, tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực quốc phòng, chống khủng bố, chủ nghĩa cực đoan, và kiên quyết phản đối các lệnh trừng phạt đơn phương. Hai bên cũng thống nhất mở rộng hợp tác trong thăm dò và khai thác các mỏ dầu khí mới, phát triển hoạt động kinh doanh dầu mỏ trên cơ sở cùng có lợi, đồng thời tăng cường hợp tác trong lĩnh vực y tế và chăm sóc sức khỏe.

Cũng trong ngày 23-12, Quốc hội Venezuela đã thông qua một đạo luật cho phép tuyên án tù lên đến 20 năm đối với bất kỳ ai cổ vũ hoặc tài trợ cho hành vi cướp biển hoặc phong tỏa. Theo giới chức Venezuela, đạo luật nhằm bảo vệ các quan hệ thương mại và chính trị của quốc gia trước những mối đe dọa mà Caracas cho là xuất phát từ phía Mỹ.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)