Ái Lam

9X, trong mặc định của nhiều người, là một thế hệ sành điệu với những giá trị của lối sống luôn đuổi theo xu hướng và công nghệ- trái ngược với lối sống xưa, gắn với văn hóa truyền thống: chầm chậm, hướng nội…. Vậy mà ở Cần Thơ, đôi khi người ta phải thốt lên “Lạ lùng thay có những 9X sống kiểu thật xưa”. Những 9X đó đem những giá trị của văn hóa truyền thống vào cuộc sống hiện đại, bằng những vận dụng độc đáo của riêng giới trẻ.

Đó là cuộc sống của chúng tôi

Trải nghiệm 7 ngày tại Cần Thơ- theo nhìn nhận của nhiều đơn vị lữ hành và cả du khách- là khó có thể. Bởi tour truyền thống thiết kế cho  Cần Thơ chỉ từ 1-3 ngày. Nhưng một nhóm bạn trẻ sinh vào những năm 1990, có “ký hiệu” ED Groups (Difference In Every Experience- tạm dịch “Khác biệt trong từng trải nghiệm”) lại thành công khi thiết kế hành trình 7 ngày tại Cần Thơ thu hút đông đảo du khách quốc tế. Điểm hấp dẫn của hành trình là những cuộc rong ruổi tìm hiểu sâu về văn hóa, đất và người Cần Thơ, khiến du khách có cảm giác chính họ đang khám phá những giá trị truyền thống lâu đời, đang bị lãng quên…

Trần Ngọc Thanh (phải) là tình nguyện viên dẫn đoàn đại biểu Pháp tham quan và
tìm hiểu về văn hóa, con người Cần Thơ trong khuôn khổ hội nghị Việt - Pháp. Ảnh: KIỀU MAI

Nguyễn Thị Ngọc Sương (sinh năm 1992)- người đồng sáng lập ED Groups, cho biết: “7 ngày tại Cần Thơ bắt đầu từ yêu cầu của Emotion Planet- Công ty du lịch chuyên về cộng đồng của Bỉ. Họ từng có sản phẩm hợp tác 14 ngày ở phía Bắc và cần một sản phẩm độc đáo ở miền Tây. Khi nhận lời đề nghị từ Emotion Planet, nhóm cũng không chắc có thể đáp ứng, bởi họ yêu cầu mỗi ngày một trải nghiệm khác nhau”. Trước đây, ED Groups cũng có vài sản phẩm tour tại Cần Thơ, nhưng chủ yếu chỉ là Chợ nổi Cái Răng, hủ tiếu Sáu Hoài, gói bánh tét ở Minh Tân, học nấu ăn, làm bánh ở Út Dzách… Việc thiết kế tour có những trải nghiệm sâu, đa dạng cho du khách là thử thách.

Suốt hai tháng đi khắp các ngả đường, con rạch ở Ninh Kiều, Cái Răng, Bình Thủy, Phong Điền… Ngọc Sương dần có tư liệu để xây dựng sản phẩm chưa từng có trước đó, mang tên “It’s our life” (“Đó là cuộc sống của chúng tôi”), với hành trình trải nghiệm 7 ngày chân thực về văn hóa, ẩm thực, cộng đồng và con người Cần Thơ.

Chợ nổi Cái Răng trong “It’s our life”, đem đến cảm nhận hoàn toàn mới. Hai du khách Pháp Marion Sevrain và Thomas Audebert, là những người đầu tiên khám phá chợ nổi một cách khác biệt. Trên chiếc ghe mưu sinh của cô Nguyễn Thị Kim Chưởng, Marion Sevrain và Thomas Audebert cùng đi bán trái cây và sống đúng cách của dân thương hồ. Kết thúc phiên chợ trên sông, họ đi chợ, chuẩn bị bữa cơm cùng gia đình- trên một nhà bè tại chợ nổi. Chồng cô Kim Chưởng- chú Lý Hùng, là người đờn ca tài tử nổi tiếng trên sông. Bữa cơm trưa của họ giữa sông nước, ngập tràn tiếng cười và đâu đó vang vài câu ca ngẫu hứng của chú Lý Hùng. Marion Sevrain tấm tắc mãi: “Đây là lần đầu tôi cảm nhận chân thực cuộc sống của người dân ở ĐBSCL. Từ các hoạt động hằng ngày bên cồn, trên chợ nổi đến những trải nghiệm ở các làng nghề truyền thống, thưởng thức ẩm thực địa phương. Đây cũng là lần đầu chúng tôi đi chợ xứ nhiệt đới đúng nghĩa”.

Brice Chevelu (Pháp) đã trở lại Cần Thơ lần thứ hai, sau khi đồng hành cùng ED Groups. Lần này, Brice Chevelu cùng 5 người bạn có hành trình khám phá thú vị từ Cái Răng đến Phong Điền. Brice Chevelu thích thú: “Người dân thân thiện đã cho tôi trải nghiệm tuyệt vời về nếp sinh hoạt vùng sông nước”. Nhóm của Brice Chevelu tham gia tất cả các hoạt động ở các điểm đến, từ len lỏi bằng ghe trong các con rạch, bồng bềnh trên chợ nổi, đến làm hủ tiếu, bánh hỏi. Họ cùng nhau chuẩn bị bữa cơm thuần Việt với các món bông bí chiên, canh chua, bánh hỏi… Đó là những điểm nhấn trong 7 ngày ở Cần Thơ. Ngọc Sương chia sẻ: “Vẻ đẹp của nếp sinh hoạt sông nước và truyền thống, như những làng nghề- khiến nhóm mong muốn góp phần gìn giữ và phát triển. Ngoài du lịch, ED Groups còn có hoạt động xã hội từ sự tài trợ của các tổ chức phi chính phủ”.

“It’s our life”, là hành trình du lịch cộng đồng qua chợ nổi Cái Răng, Phong Điền, Cồn Sơn, làng nghề đan thúng ở Yên Hạ, đan đát ở Phong Điền, sống xanh với ẩm thực Lành, khám phá cuộc sống xưa ở làng cổ Long Tuyền… Chương trình này đã được đại diện Emotion Planet đồng ý chuyển trực tiếp khách từ Hà Nội về Cần Thơ, thay vì từ Hà Nội về TP Hồ Chí Minh như trước kia. Nhiều công ty tại Hà Nội, Pháp, Bỉ đều thấy hứng thú với “It’s our life”.

Đồng tâm vì cộng đồng

ED Groups hiện có 8 thành viên, tiền thân là JG- Câu lạc bộ tiếng Pháp dành cho sinh viên tiếng Pháp thích du lịch, giới thiệu những nét đẹp của Cần Thơ và ĐBSCL với cộng đồng nói tiếng Pháp. Hiện ED Groups mở rộng thêm tiếng Anh. Nguyễn Thị Ngọc Sương, Trần Nguyễn Hồng Anh, Nguyễn Minh Thư, Trần Ngọc Thanh, Võ Quốc Minh, Đặng Như Ngọc, Hà Thị Thanh Lan, Huỳnh Nguyễn Giao đều thuộc thế hệ 9X. Bên cạnh “It’s our life”, nhóm hỗ trợ nhiều hoạt động xã hội, các dự án phi chính phủ, chủ yếu về văn hóa và môi trường.

Nhỏ tuổi nhất nhóm là Nguyễn Minh Thư (sinh năm 1997), hiện là sinh viên năm thứ hai chuyên ngành Sư phạm tiếng Pháp, Trường Đại học Cần Thơ. Minh Thư được chọn là người hướng dẫn bà Martine Pinville- Quốc vụ khanh Cộng hòa Pháp, trong hành trình tham quan và tìm hiểu Cần Thơ, khi bà tham dự Hội nghị Việt- Pháp lần thứ 10. Bà Martine Pinville bên cạnh bày tỏ sự tán thưởng những nét văn hóa độc đáo vùng sông nước, còn dành cho Minh Thư nhiều lời khen khi cô gái trẻ thể hiện chiều sâu hiểu biết văn hóa, cung cấp cho bà nhiều tư liệu về cuộc sống của người Cần Thơ và ĐBSCL. Minh Thư gia nhập ED Groups hơn một năm, và bấy nhiêu thời gian đó đã khiến cô tạm gác ước mơ du học Pháp, dù hồ sơ đã hoàn thành, bởi: “Em muốn được trải nghiệm nhiều hơn và làm gì đó có ích cho cộng đồng, nhất là ở các làng nghề. Em muốn là người kết nối, giới thiệu với bạn bè quốc tế, rồi từ đó thu hút các dự án phát triển cộng đồng về địa phương”.

Còn Trần Nguyễn Hồng Anh (sinh năm 1992) từng dẫn nhiều đoàn công tác ngoại giao của Lào, Pháp, Nhật Bản. Tốt nghiệp cử nhân Anh văn, từng có kinh nghiệm dẫn tour trong những năm đi học, Hồng Anh không chỉ có sự năng động, tự tin mà còn thể hiện nhiệt tâm khi giới thiệu nét đẹp văn hóa, con người quê hương. Vì thế, khi các đoàn khách cần hỗ trợ ở Cần Thơ, Hậu Giang, cô sẵn sàng từ Vĩnh Long vượt đường xa đến nơi.

Mỗi một thành viên nhóm ED Groups đều có những nhiệm vụ, trách nhiệm riêng, nhưng tất cả đều có chung mục tiêu giới thiệu văn hóa, con người Cần Thơ và ĐBSCL đến bạn bè quốc tế, tìm kiếm những dự án hỗ trợ các làng nghề truyền thống. Mỗi sản phẩm của ED Groups đều mộc mạc, tự nhiên và nêu bật vẻ đẹp từ tâm hồn của mỗi người dân tham gia dự án, làm nên sắc thái văn hóa riêng biệt. Những việc làm của ED Groups cho thấy văn hóa truyền thống luôn “sống” và sống một cách đầy bản lĩnh, cho thấy năng lực hòa nhập của những giá trị tưởng xưa cũ trong đời sống hiện đại.