Sáng Chủ nhật, giới văn nghệ sĩ và truyền hình ở Cần Thơ bùi ngùi trước thông tin đạo diễn Quách Nhị đã “dừng bước phiêu du”, mang theo những ấp ủ đong đầy về hành trình khám phá miền Tây. Tình cờ sao, một kênh truyền hình lại đang phát sóng “Khám phá miền Tây”, vị đạo diễn với vẻ ngoài phong trần vẫn đang thầm thì chuyện xưa tích cũ. Nhớ quá!

Nhắc đến “Khám phá miền Tây”- loạt ký sự truyền hình nhiều tập đang phát sóng trên nhiều kênh truyền hình, khán giả nhắc nhiều đến dấu ấn của đạo diễn Quách Nhị. Lúc nào cũng vậy, ông xuất hiện với chiếc áo ghi-lê và quần kaki ngả màu sau bao chặng đường lên rừng xuống biển. Không “kính thưa” cũng chẳng “kính chào”, Quách Nhị tiếp cận với nhân vật như tri âm, tri kỷ. Để rồi chuyện đẹp miền Tây tuôn trào qua từng câu chuyện.

Đạo diễn Quách Nhị (bìa trái) trong một hành trình “Khám phá miền Tây”. Ảnh: Q.K

Giáp Tết năm nào, ông cũng gọi tôi đến nhà để uống cà phê, cho keo mắm không xương “ăn lấy thảo”. Đó là đặc sản Sóc Trăng mà ông đã khám phá để rồi chủ nhân của đặc sản ấy nhận ông làm anh nuôi- anh Hai đáng kính. Ông hề hà, nghề làm truyền hình đi đâu cũng có bà con: đứa em nuôi ở Ngã Năm- Sóc Trăng, ông anh kết nghĩa ở Kế Sách, đứa cháu nuôi ở Đông Hải, một cậu em chủ quán gà vườn ở Ninh Kiều… Âu đó cũng là cách sống của ông, gần gũi và thân tình. Quê nội ở Vĩnh Long, quê ngoại ở Châu Đốc, lớn lên trên nắng gió Tây Nguyên, đạo diễn Quách Nhị lại gửi lòng vào những giá trị văn hóa đồng bằng. Câu chuyện của ông về đề tài này, kể hoài không hết. Chuyện hát bội với áo cơm nghiệp Tổ, chuyện hạt lúa đồng bằng và người nông dân miền Tây… được ông kể trong phim, khi “trà dư tửu hậu” bằng sự thổn thức, trăn trở.

Còn biết bao là dự định, còn biết bao chuyến đi mà ông ấp ủ, để khám phá và kể lại. Những ngày nằm trên giường bệnh, ông còn bông đùa viết trên facebook những chuyện khôi hài, hành trình con cuốn chiếu trong bệnh viện, chuyện “đời còn dài” và “đài còn dời”… Ông còn chia sẻ với thân hữu rằng sẽ chờ để “giật lấy lưỡi hái của thần chết”. Rồi nay, thôi, xin tiễn chân ông tiếp tục một hành trình mới để khám phá miền Tây sông nước quê mình.

Bạn bè của đạo diễn Quách Nhị khái quát về ông như vầy: “dễ thương”! Bất cứ bạn vong niên, cùng trang lứa hay những đứa cháu 8X, 9X, ông hòa đồng hết thảy. Hay tin ông đi xa, các bạn cựu sinh viên của Trường Đại học Võ Trường Toản- từng được học môn do đạo diễn Quách Nhị dạy (ông từng là giảng viên thỉnh giảng môn về báo chí- truyền hình ở trường)- ai cũng xót xa. Người gọi đó là “người Thầy tuyệt vời”, người kể rằng “Thầy không chỉ dạy kiến thức mà còn truyền ngọn lửa nghề”… Đó là dấu ấn đẹp của ông, để lại cho đời, trong lòng đồng nghiệp, học trò và những bạn bè thân thiết.

Đài Truyền hình chiều nay lại phát “Khám phá miền Tây”, lại thấy cảnh đạo diễn Quách Nhị thăm thú đảo ngọc Phú Quốc. Một nỗi nhớ đến cay xè khóe mắt. Nhớ quá, “Khám phá miền Tây”! 

Đạo diễn Quách Nhị sinh năm 1954, đã qua đời sau thời gian lâm trọng bệnh. Ông là tác giả kịch bản, đạo diễn của nhiều ký sự truyền hình nổi tiếng như “Khám phá miền Tây”, “Miền Tây muôn nẻo chợ”…; và các phim tài liệu: “Hạt gạo và đời người”, “Những dòng sông hấp hối”… đạt nhiều giải thưởng tại các kỳ Liên hoan Truyền hình toàn quốc. Ngoài ra, ông còn tham gia nhiều bộ phim truyền hình trong những vai trò khác nhau từ biên kịch, đạo diễn đến diễn viên như: “Vết thương ngày cũ”, “Chuyện tình cù lao Mây”, “Ngọn đèn bốn mặt”, “Lời thề Đất Mũi”…

Đăng Huỳnh