Triều Tiên một lần nữa phóng thử tên lửa đạn đạo nhưng thất bại vào sáng qua, không lâu sau khi Mỹ cảnh báo "hậu quả thảm khốc" liên quan đến chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Bình Nhưỡng.

So với 2 vụ phóng thử hồi đầu và giữa tháng 4 diễn ra ở vùng duyên hải phía Đông, hôm thứ bảy Triều Tiên đã bắn tên lửa từ phía Tây. Quân đội Hàn Quốc cho biết tên lửa được phóng ở vùng Pukchang chếch về phía Bắc Thủ đô Bình Nhưỡng và đã chạm đến độ cao 71km trước khi nổ tung, đánh dấu vụ phóng thử thất bại thứ 4 liên tiếp của Triều Tiên kể từ tháng 3. Các quan chức Mỹ giấu tên nghi đây có thể là tên lửa đạn đạo tầm trung KN-17. Các mảnh vỡ của tên lửa đã rơi xuống vùng Biển Nhật Bản.

"Vô lễ" với Trung Quốc?

Hành động của Triều Tiên lập tức kéo theo phản ứng của Mỹ và các quốc gia trong khu vực. Trên trang Twitter, Tổng thống Mỹ Donald Trump cho rằng vụ phóng tên lửa của Triều Tiên là hành động "vô lễ" đối với Trung Quốc - đồng minh quan trọng của Bình Nhưỡng. Hàn Quốc cho rằng vụ phóng tên lửa của Triều Tiên vi phạm trắng trợn các nghị quyết của Liên Hiệp Quốc (LHQ), đồng thời cảnh báo quốc gia láng giềng không được "hành động liều lĩnh". Nhật Bản lên án vụ phóng là "không chấp nhận được".

Vụ phóng tên lửa nói trên diễn ra chỉ vài giờ sau khi Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson trong phiên họp cấp ngoại trưởng do ông chủ trì tại Hội đồng Bảo an (HĐBA LHQ) bàn về chương trình vũ khí của Triều Tiên cảnh báo rằng không ngăn chặn các chương trình hạt nhân và tên lửa đạn đạo của Bình Nhưỡng có thể dẫn đến "những hậu quả thảm khốc". Cuộc họp này đã bị các quan chức Triều Tiên tẩy chay.

Quả tên lửa của Triều Tiên được phóng đi đúng vào thời điểm tình hình trong khu vực "căng như dây đàn". Nhóm tàu tấn công của Mỹ đã có mặt ở Biển Nhật Bản và sẽ phối hợp cùng tàu ngầm mang tên lửa hành trình USS Michigan. Trước đó, Bình Nhưỡng đã tiến hành các cuộc diễn tập bắn đạn thật quy mô lớn ở bờ biển phía Đông nước này cũng như Mỹ - Hàn bắt đầu lắp đặt Hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) tại xứ kim chi. Dù triển khai khí tài rầm rộ như thế, nhưng Mỹ được cho đang hướng sang con đường ngoại giao và gia tăng sức ép trong vấn đề hạt nhân của Triều Tiên tại LHQ. Mỹ hy vọng Trung Quốc có thể giúp kiềm chế chương trình hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên.

Lập trường khác nhau giữa Mỹ và Trung Quốc

Tại phiên họp của HĐBA, Mỹ và Trung Quốc đưa ra những chiến lược hoàn toàn khác biệt trong việc giải quyết mối đe dọa hạt nhân của Triều Tiên. Bắc Kinh muốn đàm phán trước rồi mới tính chuyện hành động, trong khi Washington yêu cầu Bình Nhưỡng phải đóng băng chương trình hạt nhân của họ trước khi tiến hành các cuộc đàm phán. Tại phiên họp trên, Ngoại trưởng Tillerson cũng yêu cầu hội đồng gồm 15 nước thành viên này phải thực thi đầy đủ các lệnh cấm vận kinh tế đối với Bình Nhưỡng cũng như kêu gọi các lệnh trừng phạt mới. Thậm chí, ông còn đề xuất nối lại viện trợ cho Triều Tiên nếu nước này bắt đầu chấm dứt chương trình hạt nhân.

Trao đổi với hãng tin Reuters ngày 29-4, một quan chức Mỹ giấu tên nhận định với việc Triều Tiên có những động thái mang tính thách thức bất chấp sức ép từ phía Mỹ và Trung Quốc có thể Washington tiến hành các cuộc diễn tập hải quân mới và triển khai thêm tàu và máy bay tại khu vực xung quanh bán đảo Triều Tiên nhằm phô diễn sức mạnh. Cũng theo quan chức này, Mỹ để ngỏ khả năng sẽ xúc tiến việc đưa ra một gói các biện pháp trừng phạt mới đối với Triều Tiên trong những ngày tới, trong đó có thể nhằm vào các thể chế tài chính và các công ty "bình phong" tại Triều Tiên và Trung Quốc.

Trong khi đó, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị ủng hộ lời kêu gọi của người đồng cấp Mỹ, song ông cũng thòng thêm câu "đừng chỉ phụ thuộc vào mỗi Bắc Kinh để giải bài toán hạt nhân của Bình Nhưỡng". Ông Vương hối thúc các nước liên quan "hạ nhiệt" và kiềm chế trong vấn đề Triều Tiên. Ông cũng nhấn mạnh việc cần phải nối lại các cuộc hòa đàm về Triều Tiên bằng hình thức song phương, tam phương hoặc đa phương.

THANH BÌNH (Theo Reuters, Guardian, AFP)