Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel ngày 25-8 đã có các cuộc gặp với giới lãnh đạo nước chủ nhà Malaysia, điểm đến đầu tiên của ông qua 4 nước Đông Nam Á gồm Malaysia, Indonesia, Brunei và Philippines. Theo hãng tin Pháp AFP, chuyến công du kéo dài một tuần của ông chủ Lầu Năm Góc là phần trong các nỗ lực được suy tính kỹ nhằm khẳng định chiến lược ưu tiên “xoay trục” và tái cân bằng khu vực châu Á - Thái Bình Dương mà chính quyền Tổng thống Barack Obama đã mạnh mẽ cam kết từ năm 2011.
Đi thăm căn cứ thủy quân lục chiến của Mỹ tại đảo Hawaii hôm 23-8, Bộ trưởng Hagel nhấn mạnh dù chính phủ cắt giảm mạnh ngân sách quốc phòng và quân số, nhưng nước này vẫn sẽ tôn trọng lời hứa của mình đối với châu Á - Thái Bình Dương, chứ không “bội tín” như những suy đoán của một số nhà phân tích. “Chúng tôi có các phương tiện thích hợp để hỗ trợ chiến lược này và sẽ thực hiện nó trong một tương lai có thể được tiên liệu”, một quan chức quốc phòng tháp cùng ông Hagel nhấn mạnh thêm trước báo giới. Theo AFP, Mỹ muốn thắt chặt quan hệ quân sự với Malaysia và các quốc gia Đông Nam Á khác nhằm đảm bảo sự ổn định tại khu vực và khuyến khích tìm kiếm một giải pháp hòa bình cho các vấn đề tranh chấp lãnh hải căng thẳng trên Biển Đông.
Sau chuyến thăm Kuala Lumpur, ông Hagel sang Indonesia một ngày trước khi đến Brunei dự hội nghị bộ trưởng quốc phòng với Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và nhiều nước khác. Tranh chấp tại Biển Đông được cho là chủ đề “nóng” nhất của hội nghị diễn ra trong hai ngày 28 và 29-8. Tạm dừng chân cuối cùng của ông Hagel là Philippines, nơi Mỹ hy vọng sẽ sớm đạt được thỏa thuận tiếp cận các căn cứ quân sự khi cần thiết.
Tuy nhiên, cũng theo AFP, sự bất ổn tại Trung Đông, đặc biệt là cuộc nội chiến nghiêm trọng ở Syrie, đang phủ bóng chuyến công cán Đông Nam Á của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ. Mục tiêu của ông Hagel tại Malaysia là thảo luận quan hệ hợp tác quân sự song phương và có bài phát biểu về các nỗ lực tập trung và hiện diện quân sự của Mỹ tại châu Á - Thái Bình Dương, nhưng báo chí quốc tế quan tâm nhiều đến khả năng Mỹ can thiệp quân sự vào Syrie, nơi chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad bị cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học.
Câu trả lời của ông Hagel là Mỹ cần làm sáng tỏ cáo buộc trên trước khi mới đưa ra quyết định chính thức. Tuy vậy, phát biểu trong cuộc họp báo chung với người đồng nhiệm Malaysia Hishamuddin bin Tun Hussein, ông Hagel lấp lửng cảnh báo rằng dù hành động hay không hành động quân sự đều dẫn đến nguy cơ và hậu quả của nó. Ông cho biết binh lực đóng tại Địa Trung Hải đang sẵn sàng mệnh lệnh tấn công của Tổng thống Obama, người trước đó đã yêu cầu quân đội chuẩn bị các kế hoạch cho mọi tình huống, đồng thời mập mờ nói về cuộc chiến tranh khả dĩ và mạo hiểm mới tại Trung Đông, nơi không chỉ có Syrie mà cả đồng minh Ai Cập cũng đầy hỗn loạn. Nếu cuộc chiến thật sự xảy ra thì khó lường thảm họa ở phía trước. Dư luận có lý do để nghi ngờ chính sách “xoay trục” châu Á - Thái Bình Dương của Mỹ có thể bị “kẹt” tại “vũng lầy Trung Đông”.
KIẾN HÒA (Tổng hợp)
