Tổng thống Obama (phải) và Thượng nghị sĩ Gregg trong lễ đề cử hôm 3-2. Ảnh: New York Times

Việc Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm 3-2 đề cử Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Judd Gregg vào chức bộ trưởng thương mại được xem là một “đòn hiểm”. Bởi lẽ theo Hiến pháp Mỹ, nếu vào nội các, ông Gregg phải từ bỏ ghế của mình tại Quốc hội, và Thống đốc bang New Hampshire (người của đảng Dân chủ) nơi ông đại diện sẽ chỉ định một nhân vật khác lấp vào chỗ trống này. Đảng Dân chủ từng đinh ninh rằng Thống đốc John Lynch sẽ đưa phe nhà vào thay thế vị trí của ông Gregg, khiến tương quan lực lượng tại Thượng viện nghiêng hẳn về đảng Con Lừa với 60 trên tổng số 100 ghế, đủ để ngăn chặn khả năng phủ quyết của đảng Con Voi.

Tuy nhiên, đảng Cộng hòa không ngây thơ tới mức dễ dàng bị “sập bẫy”. Thượng nghị sĩ Gregg tuyên bố chấp nhận làm bộ trưởng thương mại nhưng với điều kiện thay thế ông ở Quốc hội phải là một chính khách Cộng hòa.

Sau khi “nâng lên, đặt xuống”, Thống đốc Lynch đành chấp nhận sự “mặc cả” đó và chỉ định bà Bonnie Newman vào ghế Thượng nghị sĩ mà ông Gregg để lại, bởi xét cho cùng đảng Dân chủ vẫn còn lời. Đảng Dân chủ tin rằng trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào năm 2010, họ sẽ giành lấy chiếc ghế đó từ tay bà Newman (hoặc một người nào khác) dễ dàng hơn nhiều so với chính trị gia kỳ cựu Gregg. Năm nay 62 tuổi, ông Gregg có thâm niên 16 năm làm việc ở Thượng viện. Trước đó, ông từng làm Hạ nghị sĩ 4 nhiệm kỳ và Thống đốc bang New Hampshire giai đoạn 1989-1993.

Bổ nhiệm ông Gregg vào ghế bộ trưởng thương mại, Tổng thống Obama còn có cái lợi khác là giữ được lời hứa thành lập chính quyền lưỡng đảng. Thật ra, ông đã lưu nhiệm Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates và bổ nhiệm Bộ trưởng Giao thông Ray LaHood, hai thành viên đảng Cộng hòa, nhưng điều đó dường như chưa đủ sức thuyết phục mọi người rằng nội các mới là lưỡng đảng. Trước mắt, có thêm ông Gregg trong Nhà Trắng, ông Obama có thể sẽ nhận được nhiều sự ủng hộ hơn đối với kế hoạch kích thích kinh tế hiện vượt mức 900 tỉ USD gây nhiều tranh cãi của mình.

Ý đồ là vậy. Nhưng các nhà phân tích cho rằng mọi việc cũng không đơn giản như tính toán của ông B.Obama, bởi tất cả vẫn còn đang ở phía trước. Chờ xem!

LÊ DÂN