67 tuổi đời cũng là ngần ấy năm NSƯT Trường Sơn ăn cơm Tổ nghiệp và gần nửa thế kỷ trọn lòng với những vai tuồng trên sân khấu hát bội, cải lương tuồng cổ. Ông có hàng chục vai diễn để đời, song ít ai biết những nỗi thăng trầm của nghệ sĩ khi cánh màn nhung khép lại.

NSƯT Trường Sơn (trái) trong vở “Lưu Bị cầu hôn Giang Tả”.

Trong đêm diễn ở Đình Bình Thủy, NSƯT Trường Sơn vào vai Kiết Bình trong tuồng "Lưu Bị cầu hôn Giang Tả". Một chút mưu mô, một chút toan tính làm nên nhân vật Kiết Bình ấn tượng qua thủ pháp diễn xuất của NSƯT Trường Sơn. Nhiều khán giả, nhất là các cụ già, đã trầm trồ: "Lâu lắm rồi mới được coi Trường Sơn diễn tuồng, cũng hay như hồi nào".

Sở dĩ nói "67 tuổi đời cũng là ngần ấy năm NSƯT Trường Sơn ăn cơm Tổ nghiệp" bởi cha ông là tay trống trứ danh Bảy Đực của Đoàn Vĩnh Xuân- Khánh Hồng, sau là Minh Tơ- Khánh Hồng, hát ở đình Cầu Quan năm nào. Vì thế, chưa chào đời ông đã "theo" cha mẹ đi hát. Lớn lên trong tiếng trống, tiếng kèn và những nhân vật khí khái của sân khấu hát bội, NSƯT Trường Sơn mê nghề hát lúc nào chẳng rõ. May mắn, ông được chính ông bầu Minh Tơ (cha của NSND Thanh Tòng) chỉ dạy cách thủ bộ, diễn xuất, cách ca đúng chất. Nhờ năng khiếu của trò và sự tận tâm của thầy, không lâu sau, chàng kép Trường Sơn đã là "cái tên bán vé" của đoàn với các vai Bàng Đức ("Bao Công đại chiến Bàng Đức"), Nguyễn Địa Lô ("Cánh nhân mù sương"), "Tôn Thất Thuyết" ( "Giai nhân dũng tướng"), Tô Hiến Thành ("Tô Hiến Thành xử án"), Bao Công ("Bao Công vô lò gạch")… Không chỉ là vai chính, khi thủ vai phụ, kép Trường Sơn cũng tạo nhiều dấu ấn: Vương Tư Đồ ("Phụng Nghi Đình"), Lý Đạo Thành ("Câu thơ yên ngựa")… Có được những vai diễn đó, như lời ông chia sẻ, nghệ sĩ đứng trên sân khấu thì vai chính vai phụ không quan trọng, cần nhất là sống với vai tuồng.

Từng chạy xe ôm mưu sinh thời hát bội, cải lương gặp khó nhưng NSƯT Trường Sơn chưa bao giờ vơi niềm đam mê tuồng cổ. Năm 1976, ông cưới cô đào Thanh Loan- ái nữ của ông bầu Minh Tơ và chính thức gia nhập vào môn hộ của dòng dõi hát tuồng cổ truyền thống. NSƯT Trường Sơn cũng góp vào gia tộc những người con là nghệ sĩ cải lương có tiếng: Ngọc Trinh, Tú Sương, Lê Thanh Thảo. Đến bây giờ, ngôi nhà nhỏ gần đình Cầu Quan của vợ chồng NSƯT Trường Sơn vẫn chật, vẫn thiếu trước hụt sau mà thành viên thì cứ "nở nồi" vì các con gái gửi cháu ngoại cho ông bà trông coi. Vậy ông vẫn vui, vẫn tận tâm đi diễn khắp các tỉnh, thành Nam bộ. Lời nói của ông cho thấy sự an nhiên của người nghệ sĩ: "Tôi dạy mấy đứa con hoài, Tổ nghiệp cho gì hưởng nấy, đừng làm chuyện sai trái. Rồi đâu cũng vào đó!".

Mới đầu năm, khi đang ngồi hóa trang chuẩn bị ra sân khấu ở rạp Công Nhân, mảng bê-tông trần nhà rớt làm ông bị thương; rồi những buổi ăn quán ngủ đình, sương gió đêm khuya… Vậy mà người nghệ sĩ 67 tuổi vẫn cứ xông xáo, yêu nghề như thuở nào.

Bài, ảnh: DUY KHÔI