Thượng nghị sĩ hàng đầu của đảng Cộng hòa cho biết đang soạn dự luật nhằm ngăn “hiệu ứng dây chuyền” có thể khiến Đài Loan mất thêm các đồng minh còn lại vì Trung Quốc.
Theo Reuters, Chủ tịch Tiểu ban Đối ngoại Đông Á-Thái Bình Dương thuộc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ Cory Gardner (ảnh) sắp sửa công bố dự luật khuyến khích đồng minh ngoại giao của Đài Loan duy trì quan hệ với hòn đảo này. Tuần rồi, ông Gardner đã gặp và trao đổi với lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn về khả năng Washington hỗ trợ Đài Bắc. Nghị sĩ đảng Cộng hòa cũng thảo luận với đảng Dân chủ và sắp tới là Hạ viện cũng như Nhà Trắng nhằm tranh thủ sự ủng hộ lưỡng đảng để thông qua dự luật.
Ảnh: Denver Post
Theo Reuters, dự luật đòi hỏi Mỹ có chiến lược vận động các nước trên thế giới ủng hộ, công nhận Đài Loan về mặt ngoại giao hoặc thiết lập quan hệ không chính thức. Bộ Ngoại giao Mỹ cũng được quyền hành động ngăn chặn những quyết định bất lợi đối với Đài Loan. Các giải pháp này bao gồm hạ cấp quan hệ song phương, đình chỉ hoặc thay đổi viện trợ nước ngoài kể cả quân sự đối với những nước có hành động đối lập về Đài Loan. “Đạo luật Đài Bắc 2018 sẽ trao cho Bộ Ngoại giao Mỹ thêm công cụ trên phương diện rộng, đảm bảo Washington có tiếng nói mạnh mẽ nhất trong vấn đề Đài Loan” – ông Gardner tuyên bố.
Vị nghị sĩ này nói rõ mục tiêu dự luật chỉ cung cấp giải pháp ngăn các hành vi ông cho là “bắt nạt” từ Trung Quốc thay vì chống lại những quốc gia đã chọn thiết lập quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh. Động thái này được đưa ra sau khi El Salvador trở thành nước thứ 5 cắt đứt bang giao với Đài Bắc và chuyển sang kết thân với Trung Quốc. Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố “rất thất vọng” trước quyết định của chính quyền San Salvador kèm theo cảnh báo Washington đang xét lại quan hệ với quốc gia Trung Mỹ.
Theo giới quan sát, nỗ lực của Mỹ trong vấn đề Đài Loan sẽ “chọc giận” Trung Quốc trong bối cảnh cuộc chiến thương mại giữa hai nước tiếp tục leo thang. Trên thực tế, Washington không có quan hệ ngoại giao chính thức với Đài Bắc nhưng luôn coi hòn đảo này là đồng minh quan trọng tại vành đai Thái Bình Dương. Vì vậy, nhiều nghị sĩ Quốc hội Mỹ vốn nhìn nhận Bắc Kinh là “mối đe dọa” cho an ninh và ảnh hưởng quốc tế của Washington đang ngày càng thất vọng trước “thất bại” của chính quyền Tổng thống Donald Trump trong chiến lược Đài Loan.
Mặt khác, đề xuất “Đạo luật Đài Bắc” được công bố giữa lúc quan ngại về các tính toán của Trung Quốc ngay tại “sân sau” của Mỹ ngày càng tăng. Theo cố vấn cấp cao về châu Á Bonnie Glaser tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, mục tiêu Bắc Kinh lôi kéo các nước như El Salvador ngoài gây sức ép lên Đài Loan còn nhằm xây dựng quan hệ với Mỹ Latinh, qua đó giảm ảnh hưởng của Mỹ ở khu vực này. “Đó là những gì Trung Quốc đã làm trên toàn thế giới, sử dụng sức mạnh kinh tế để tách các nước khỏi sự phụ thuộc vào Mỹ hoặc ít nhất đi theo quan điểm trung lập” –bà Glaser kết luận.
MAI QUYÊN