Việt Nam và Singapore đang hướng tới việc nâng cấp quan hệ đối tác chiến lược song phương lên tầm cao mới. Một trong những khía cạnh hợp tác phù hợp với mục tiêu chung của hai nước là phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, trong đó chú trọng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao.
Trong cuộc trao đổi với phóng viên TTXVN tại Singapore, ông Hà Sơn Tùng - chuyên viên cao cấp, Phó Trưởng khoa công nghệ quang học tiên tiến, Viện Hàn lâm Khoa học Singapore, A*STAR, nhấn mạnh cần ưu tiên phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đặc biệt là trong lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, và Singapore có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực này.
Theo ông Hà Sơn Tùng, ngay từ khi lập nước, chính phủ Singapore đã xác định nguồn lực lớn nhất của họ là con người, từ đó có chiến lược phát triển dài hạn để nâng cao năng lực nguồn lao động, với hệ thống giáo dục xuyên suốt từ tiểu học, trung học, cao đẳng và đại học. Ông cho biết: “Hệ cao đẳng của Singapore mất tổng cộng 13 năm tính từ lớp 1 và hệ đại học mất 16 năm. Họ không đầu tư đại học tràn lan mà phân chia giáo dục đại học và cao đẳng tùy thuộc vào nhu cầu phát triển kinh tế. Ví dụ những năm 1970, khi nhu cầu công nghiệp hóa cao, cứ 1 sinh viên đại học thì có đến 4-5 sinh viên cao đẳng, nghề. Hiện nay, với sự chú trọng vào chất xám và ưu tiên công nghiệp tạo giá trị cao, tỷ lệ này dần về mức 50-50. Ðể làm được điều này, vấn đề dự đoán nhu cầu lao động ở mức trung và dài hạn rất quan trọng vì Singapore có thể định hướng được trước cho mỗi thế hệ lao động của mình. Ủy ban kinh tế nhà nước sẽ là bên nghiên cứu, dự báo và phối hợp chặt chẽ với Bộ Giáo dục Singapore”.
Vấn đề phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cũng luôn là ưu tiên hàng đầu của Singapore trong việc phát triển kinh tế. Theo ông Hà Sơn Tùng, Singapore có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực này để có thể chia sẻ. Thứ nhất là dự đoán trước nhu cầu nhân lực với kế hoạch đào tạo bài bản. Ví dụ, khi có chiến lược trở thành nước công nghiệp, sản xuất công nghệ cao từ những năm 1970, họ đã chú trọng vào các môn STEM (Khoa học, kỹ thuật, toán) từ các cấp. Ðiều này cũng lý giải vì sao Singapore luôn đứng đầu thế giới về số lượng học sinh đạt điểm cao nhất trong kỳ thi sát hạch về toán trên thế giới. Một ví dụ thành công nữa về Singapore trong chương trình chuyển đổi số là dự án SkillsFuture (Kỹ năng thời đại mới). Ðây là một sáng kiến quốc gia được Chính phủ Singapore triển khai từ năm 2015, nhằm thúc đẩy văn hóa học tập suốt đời và nâng cao kỹ năng cũng như khả năng thích nghi cho người lao động ở mọi độ tuổi, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao, chuyển đổi số, và ngành công nghiệp 4.0, giúp họ duy trì tính cạnh tranh và đóng góp vào sự phát triển kinh tế của đất nước.
Thứ hai là hợp tác quốc tế trong giáo dục. Singapore luôn xác định nền kinh tế của mình gắn với sự hội nhập toàn cầu. Do vậy, họ luôn đề cao sự hợp tác quốc tế trong giáo dục. Việc quyết định sử dụng tiếng Anh là ngôn ngữ chính thống từ những năm đầu lập quốc là một ưu thế vượt trội của Singapore so với các nước trong khu vực. Việc tuyển chọn giảng viên đại học phải tốt nghiệp tiến sĩ từ các trường nổi tiếng nhất trên thế giới, thậm chí phải từ những nhóm nghiên cứu mạnh nhất, cũng được ưu tiên cân nhắc.
Thứ ba là tạo ra một hệ sinh thái đào tạo gắn kết. Ông Hà Sơn Tùng chia sẻ: “Singapore luôn đề cao tính thực dụng, do vậy trong việc đào tạo nguồn nhân lực, họ luôn cố gắng gắn kết các khâu đào tạo để phù hợp nhất với mục đích cuối cùng là phục vụ doanh nghiệp. Chính phủ Singapore luôn khuyến khích sự hợp tác giữa các trường đại học, cao đẳng và các doanh nghiệp nội địa. Trên thực tế, đa phần các khóa học ở các trường cao đẳng tại Singapore được tạo ra là để phục vụ cho những ngành công nghiệp nhất định và chương trình giảng dạy cũng được tham vấn rất nhiều từ các doanh nghiệp. Thêm vào đó, các chương trình giảng dạy của họ cũng luôn đề cao tính thực hành đề phù hợp nhất với nhu cầu và tình hình công nghệ của các doanh nghiệp. Do đó đa phần các sinh viên tốt nghiệp tại Singapore có thể nhanh chóng thích nghi với môi trường doanh nghiệp và ít khi phải đào tạo lại. Năng suất lao động trung bình của Singapore luôn đứng đầu trong khu vực là minh chứng cho chất lượng đào tạo của họ”.
ÐỖ VÂN
