TRÍ VĂN

Số lượng các cặp đôi đăng ký kết hôn ở Trung Quốc đang trên đà đạt mức thấp lịch sử trong năm nay. Các nhà nhân khẩu học nói rằng ngoài việc dân số ở độ tuổi kết hôn đang giảm, xu hướng ngày càng nhiều người không mặn mà với kết hôn được coi là yếu tố quan trọng hơn.

Một đám cưới tập thể tại Trung Quốc trước khi bùng phát COVID-19. Ảnh: SCMP

Nhân viên truyền thông Liu Maomao là một trong số trường hợp như vậy. Liu có danh sách bạn bè đặc biệt trên ứng dụng nhắn tin QQ và WeChat, trong đó gồm nhóm chat với hơn một chục cuộc hẹn hò giấu mặt từ năm ngoái. Song, cư dân Bắc Kinh 36 tuổi này dường như “không màng” tới, bởi đơn giản là cô không còn “tâm trạng yêu đương” nữa. “Không có lý do cụ thể nào. Có lẽ chỉ vì tôi cảm thấy rất tuyệt vời khi sống một mình trong một thời gian dài” - Liu nói.

Liu chỉ là một trong số hàng triệu thanh niên Trung Quốc chọn không kết hôn hoặc ít nhất là trì hoãn kết hôn trước tình trạng chi phí sinh hoạt ngày càng tăng cao, khiến các nhà hoạch định chính sách Trung Quốc “đau đầu” trong bối cảnh quốc gia đông dân nhất thế giới đối mặt với cuộc khủng hoảng nhân khẩu học ngày càng tồi tệ. Theo báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) của Hong Kong, hiện tượng này dù không xa lạ tại Trung Quốc nhưng đã trở nên trầm trọng hơn sau gần 3 năm Bắc Kinh áp đặt các biện pháp nghiêm ngặt nhằm ngăn chặn sự lây lan của đại dịch COVID-19. Theo Bộ Dân chính Trung Quốc, số lượng các cặp vợ chồng mới kết hôn đã giảm trong 8 năm liên tiếp vào năm 2021, chỉ còn 7,64 triệu cặp - mức thấp kỷ lục kể từ lần công bố dữ liệu đầu tiên vào năm 1985. Và xu hướng đó tăng mạnh trong năm nay. Theo đó, trong 3 quý đầu năm 2022, số cặp đôi đăng ký kết hôn ở Trung Quốc đạt mức thấp lịch sử, chỉ là 5,4 triệu cặp.

Dữ liệu điều tra dân số của Trung Quốc cho thấy, độ tuổi kết hôn trung bình tại nước này hồi năm 2020 là 28,67 tuổi, tăng so với chỉ 24,89 tuổi vào năm 2010. Theo Jiang Quanbao, giáo sư nhân khẩu học tại Đại học Giao thông Tây An, trong khi trì hoãn kết hôn, đặc biệt là đối với phụ nữ, là một quá trình tự nhiên trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng, nhu cầu nâng cao trình độ tăng cao, các điều kiện kinh tế vĩ mô như giá nhà đất tăng bên cạnh áp lực trong công việc buộc nhiều người phải từ bỏ việc cố gắng kết hôn.

“Trung Quốc có thể đi theo quỹ đạo của một số nước láng giềng như Nhật Bản và Hàn Quốc mà theo đó tuổi kết hôn trung bình sẽ tiếp tục tăng” - giáo sư Jiang lo ngại. Ông này cho biết thêm mặc dù tỷ lệ những người chưa kết hôn trong toàn bộ dân số ở Trung Quốc vẫn còn thấp so với nhiều nền kinh tế phát triển khác nhưng đối với những phụ nữ có bằng đại học trở lên, tỷ lệ chưa kết hôn là khá cao.

Theo một cuộc khảo sát được thực hiện hồi năm ngoái với sự tham gia của 2.905 thanh niên thành thị chưa lập gia đình trong độ tuổi từ 18-26, khoảng 44% phụ nữ được hỏi cho biết họ không có kế hoạch kết hôn trong khi tỷ lệ này ở nam giới là 25%. Felisa Li, chuyên gia quan hệ công chúng ở Bắc Kinh cho rằng theo quan điểm tích cực, điều này có nghĩa là phụ nữ Trung Quốc hiện đại đang có nhiều lựa chọn hơn so với việc làm nội trợ.

“Trước đây, vị trí của phụ nữ là ở nhà, giữ vai trò là một người vợ, người mẹ nhưng điều đó bây giờ không còn đúng nữa. Phụ nữ cũng có thể sống một cuộc sống tuyệt vời khi độc thân, chẳng hạn như có công việc mà họ yêu thích. Nếu bạn sống ở các thành phố hạng nhất, bạn sẽ cần ít nhất một căn hộ 2 phòng ngủ nếu muốn có con nhưng bạn rất khó có được ở Bắc Kinh. Bây giờ tôi có một căn hộ một phòng ngủ và tôi đã cố gắng hết sức rồi.” - Li giải thích.

Theo số liệu từ Cục Thống kê Quốc gia Trung Quốc, bất chấp tình trạng bất động sản sụt giảm khiến một số công ty bất động rơi vào khủng hoảng, giá nhà tại các thành phố lớn của Trung Quốc hầu như không bị ảnh hưởng, thậm chí còn tiếp tục tăng trong năm qua.