Hôm 16-8, lần đầu tiên Nga triển khai các cuộc không kích nhằm vào các mục tiêu ở Syria từ một căn cứ không quân ở miền Tây Iran, không chỉ đánh dấu bước ngoặt mới trong chiến dịch quân sự của Nga ở Syria, mà còn cho thấy vai trò và ảnh hưởng ngày càng lớn của nước này ở Trung Đông.

Bộ Quốc phòng Nga xác nhận, máy bay ném bom tầm xa Tu-22M3 và máy bay ném bom chiến thuật Su-34 của Nga đã cất cánh từ căn cứ không quân ở tỉnh Hamadan của Iran và không kích vào những "mục tiêu trọng tâm" như các kho đạn dược, trung tâm chỉ huy, trạm kiểm soát của tổ chức tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS) và Mặt trận al-Nusra ở các tỉnh, thành như Aleppo, Deir ez-Zor và Idlib của Syria. "Kết quả là các cuộc không kích đã tiêu hủy 5 kho chứa vũ khí, một trại huấn luyện các tay súng, 3 trung tâm kiểm soát và chỉ huy cũng như tiêu diệt nhiều tay súng IS" - Bộ Quốc phòng Nga cho biết trong một tuyên bố.

Phát biểu với tờ Bưu điện Washington, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner cho rằng các đợt không kích của Nga xuất phát từ Iran nhằm vào các mục tiêu tại Syria "không đáng ngạc nhiên hay bất ngờ". Theo ông Toner, giống như các cuộc không kích khác của Nga tại Syria, các máy bay ném bom của Mát-xcơ-va "chủ yếu nhắm mục tiêu vào lực lượng đối lập chống Tổng thống Syria Bashar al-Assad, chứ không phải là IS hoặc các nhóm khủng bố khác". Ông Toner cho rằng điều này chỉ làm cho sự việc vốn khó khăn, phức tạp, gây tranh cãi ngày càng phức tạp, khó khăn và gây tranh cãi hơn.

Như đã đề cập, đây là lần đầu tiên Nga sử dụng lãnh thổ của một quốc gia khác bên ngoài Syria để triển khai các cuộc không kích, kể từ khi Điện Kremlin phát động chiến dịch quân sự ở Syria hồi tháng 9 năm ngoái. Động thái này cho thấy mối quan hệ quân sự ngày càng gia tăng giữa Nga và Iran, cũng như vai trò và ảnh hưởng ngày càng lớn của Nga tại Trung Đông.

Từ lâu, Iran cấm quân đội nước ngoài thiết lập các căn cứ quân sự tại đất nước mình. Chiến dịch không kích trên của Nga không chỉ được xem là dấu hiệu của việc hợp tác giúp nâng vị thế của Nga trong khu vực, mà còn cho thấy sự thất bại của Washington trong nỗ lực ngăn chặn Nga thiết lập liên minh quân sự chặt chẽ với Iran. "Iran và Nga đang tăng cường hợp tác chiến lược trong cuộc chiến chống lại khủng bố tại Syria, cũng như đẩy mạnh việc chia sẻ thiết bị và năng lực của mình trong vấn đề này" – Ali Shamkhani, Chủ tịch Hội đồng An ninh Quốc gia Iran, cho biết.

Tờ Bưu điện Washington nhận định, động thái trên cho thấy Iran ngoài củng cố lập trường ủng hộ chính quyền Tổng thống al-Assad, còn thể hiện quyết tâm tăng cường mối quan hệ chiến lược với Nga, nước có chung mong muốn chống lại ảnh hưởng của Mỹ bằng quan hệ hợp tác thương mại và năng lượng. Mới đây, Iran đã ký thỏa thuận mua hệ thống tên lửa phòng không S-300 của Nga. Năm ngoái, hai nước cũng ký kết văn kiện hợp tác quân sự, tập trung việc huấn luyện tân binh và chống khủng bố. Mối quan hệ hợp tác ấy được nâng lên tầm cao mới khi Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 14-8 cử đặc phái viên Trung Đông tới Tehran để thảo luận với giới chức Iran về việc sử dụng không phận Iran để phóng tên lửa hành trình nhằm vào các mục tiêu của phiến quân ở Syria.

TRÍ VĂN (Theo WSJ, Reuters, WP)