Trong chuyến thăm Tunisie lần đầu tiên hồi tuần qua, Tổng thống Pháp Francois Hollande đã gọi nước này là một “hình mẫu của khu vực”, giữa lúc tình trạng bạo lực, căng thẳng chính trị đang ngày càng xấu thêm tại các quốc gia vừa trải qua “cách mạng mùa xuân A-rập” lật đổ các chế độ bị cho độc tài. Libye và đặc biệt là Ai Cập đang rơi vào hoàn cảnh bi đát như vậy.

Tunisie là nơi khởi nguồn của phong trào bạo loạn đó đầu năm 2011, khiến Tổng thống Zine al-Abidine Ben Ali và gia đình phải chạy ra nước ngoài lánh nạn, đưa tổ chức Hồi giáo Ennahda lên nắm quyền. Ennahda có quan hệ mật thiết với Huynh đệ Hồi giáo, tổ chức đã lãnh đạo Ai Cập hơn một năm qua nhưng vừa bị quân đội khống chế trong chiến dịch nổi dậy của công chúng phản đối sự lộng quyền của chính phủ. Chính Ennahda đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ quân đội Ai Cập phế truất Tổng thống Mohamed Morsi, cho rằng chỉ có nhà lãnh đạo Hồi giáo này mới là đại diện hợp pháp của đất nước Kim tự tháp.

Tuy nhiên, kể từ khi lên nắm quyền điều hành Tunisie, Ennahda đã có những bước đi thận trọng như liên kết với hai đảng thế tục, đối thoại và đàm phán các nhóm đối lập trong quá trình soạn thảo hiến pháp mới, không áp dụng luật trừng phạt phỉ báng tôn giáo, công nhận quyền bình đẳng của phụ nữ… Một nguyên nhân quan trọng nhất buộc Ennahda phải làm thế là do họ không chiếm đa số trong hội đồng lập hiến vốn được bầu ra cho giai đoạn lâm thời hiện nay.

Thật ra, Tổng thống Pháp chưa có gì để ngợi khen chính sách của Ennahda sẽ tạo ra một “mô hình” cho các nước A-rập khác noi theo, mà chỉ khuyến cáo rằng phong trào Hồi giáo này phải có “nghĩa vụ” xây dựng thành công hình mẫu dân chủ nhằm chứng tỏ sự đổi thay tích cực sau hàng loạt chính biến được phương Tây ủng hộ. Giới phân tích cảnh báo chính quyền Hồi giáo của Tổng thống Moncef Marzouki cần phải “nỗ lực gấp đôi” mới có thể vượt qua sự ngờ vực, thực thi pháp luật trên thực tiễn như thế nào để thật sự chinh phục cảm tình của nhân dân.

Để khích lệ một kiểu mẫu chưa định hình ấy, ông Hollande hứa sẽ đầu tư 500 triệu euro vào cựu thuộc địa vùng Bắc Phi này giai đoạn 2013-2014 và xóa một phần trong số 1 tỉ USD giúp chính quyền Tunis triển khai các dự án phát triển khác.

KIẾN HÒA (Tổng hợp)