Châu Âu cuối cùng đã có thể thở phào nhẹ nhõm khi đảng Nhân dân vì tự do và dân chủ (VVD) của Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte giành chiến thắng trong cuộc bầu cử quốc hội hôm 15-3, giữa lúc "lục địa già" đối mặt với sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân túy.

Chấm dứt chủ nghĩa dân túy "sai lệch"

"Sau các sự kiện Anh rời Liên minh châu Âu (EU) và cuộc bầu cử ở Mỹ, đêm nay là đêm dành cho Hà Lan- nơi chúng ta tuyên bố kết thúc một kiểu chủ nghĩa dân túy sai lệch"- ông Rutte phát biểu mừng chiến thắng ở The Hague sau khi có kết quả bầu cử sơ bộ. Theo số liệu của hãng thông tấn Hà Lan ANP, với 95% số phiếu được kiểm, đảng VVD giành được 33 ghế trong tổng số 150 ghế tại quốc hội, giảm 8 ghế so với cuộc bầu cử năm 2012. Tuy nhiên, điều đó không ảnh hưởng vì đảng Tự do (PVV) theo đường lối cực hữu và chống Hồi giáo do nghị sĩ Geert Wilders lãnh đạo chỉ giành được 20 ghế và xếp thứ hai.

Phản ứng trước kết quả trên, ông Wilders- người từng cam kết biến Hà Lan thành quốc gia "không Hồi giáo" và rút khỏi EU- tuyên bố ông "vẫn nằm trong số những người chiến thắng" vì giành thêm 5 ghế. Trên Twitter, chính khách có biệt danh "Donald Trump của Hà Lan" cũng bày tỏ sự tự hào vì có hơn 1 triệu người bỏ phiếu ủng hộ PVV.

Tin mừng cho châu Âu

Kết quả bầu cử ở xứ sở hoa tulip không chỉ là tin vui cho đảng trung hữu VVD mà còn là tín hiệu đáng mừng với các chính đảng ở châu Âu, nhất là Pháp và Đức- những nơi sắp diễn ra các cuộc bầu cử quan trọng. Do vậy, có thể hiểu tại sao nhiều nhà lãnh đạo EU đã gọi điện cũng như nhắn tin chúc mừng chiến thắng của Thủ tướng Rutte. Hôm qua, Tổng thống Pháp Francois Hollande đã nồng nhiệt chúc mừng ông Rutte cho cái gọi là "chiến thắng rõ ràng trước chủ nghĩa cực đoan", trong khi Ngoại trưởng Pháp Jean-Marc Ayrault bày tỏ sự nhẹ nhõm trên trang Twitter rằng: "Chúc mừng người Hà Lan đã ngăn cản được sự trỗi dậy của phe cực hữu". Còn Ngoại trưởng Đức Sigmar Gabriel thì phấn khởi chia sẻ: "Phần lớn cử tri Hà Lan đã quay lưng với các chính sách chống châu Âu. Đó là tin tốt lành. Chúng tôi cần bạn để châu Âu mạnh mẽ".

Thắng lợi của ông Rutte có thể giúp xoa dịu những âu lo trong hệ thống chính trị chính thống của Pháp trước sự nổi lên của thủ lĩnh đảng cực hữu Mặt trận Quốc gia (FN) Marine Le Pen. Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy ứng viên 49 tuổi này sẽ dẫn đầu ở vòng một bầu cử tổng thống Pháp (diễn ra ngày 23-4 tới), nhưng sau đó có thể "rớt đài" trước một trong hai đối thủ là ứng viên trung dung Emmanuel Macron hoặc cựu Thủ tướng Francois Fillon tại vòng hai.

THANH BÌNH (Theo Reuters, Guardian, CNN)