Từ giữa tháng 5-2025, các bác sĩ Bệnh viện (BV) Phụ sản TP Cần Thơ đã thực hiện một số kỹ thuật cao thuộc lĩnh vực can thiệp bào thai. Bước đầu mang lại hiệu quả tích cực trong chẩn đoán, điều trị và giảm thiểu các tật, bệnh bẩm sinh từ trong bào thai. Điều đó góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe sản phụ khoa và chất lượng dân số vùng ĐBSCL.

Thai phụ P.N.H mang thai 23 tuần tuổi, xuất hiện những triệu chứng bất thường nên nhập viện BV Phụ sản TP Cần Thơ vào tháng 6-2025. Qua thăm khám, bác sĩ chẩn đoán tình trạng thai chậm tăng trưởng và vô ối. Sau hội chẩn, các bác sĩ quyết định truyền dịch vào buồng ối cho thai phụ.

Bác sĩ CKII Nguyễn Xuân Thảo, Giám đốc Trung tâm Sàng lọc - Chẩn đoán trước sinh và sơ sinh, kiêm Trưởng khoa Khám bệnh BV Phụ sản TP Cần Thơ, cho biết: “Khi em bé bị bó sát trong buồng ối, khe ối còn lại rất nhỏ, chỉ khoảng 1cm. Ê-kíp phải bảo đảm kỹ thuật đưa kim chính xác 100% vào khe ối đó thì mới truyền được dịch mà không làm tổn thương bào thai”. Kỹ thuật truyền ối thành công, kết quả xét nghiệm dịch ối chưa ghi nhận bất thường. Hiện tại thai phát triển ổn, qua 31 tuần và thai phụ tiếp tục được theo dõi tại phòng khám tiền sản nguy cơ cao của BV.

Theo chị N.H, chị đã bị sẩy thai đầu tiên, nên lo lắng trong lần mang thai này. Vào tuần thai thứ 20, chị bị xuất huyết, được bác sĩ chẩn đoán nguy cơ đe dọa thai nhi. Các bác sĩ tư vấn truyền ối và thực hiện thành công. Đến nay, sức khỏe của mẹ và thai nhi đều ổn định. 

BS CKII Nguyễn Xuân Thảo, Giám đốc Trung tâm Sàng lọc, Chẩn đoán trước sinh và sơ sinh, kiêm Trưởng khoa Khám bệnh BV Phụ sản TP Cần Thơ, tư vấn tình trạng sức khỏe thai phụ. 

Mỗi năm nước ta có khoảng 1,6 triệu trẻ sơ sinh ra đời, trong đó khoảng 2% trẻ gặp các bất thường bẩm sinh ở những mức độ khác nhau, khiến trẻ sinh ra hòa nhập cuộc sống kém, hoặc không thể hòa nhập được, thậm chí tử vong. Trước đây, thai nhi mắc các hội chứng như truyền máu song thai, dải xơ buồng ối, song thai không tim, đa ối, thiểu ối... có thể dẫn đến nguy cơ thai nhi bị dị tật vĩnh viễn hoặc chết lưu. Hiện nay, bác sĩ có thể can thiệp vào buồng ối để điều trị các bất thường. Tại BV Phụ sản TP Cần Thơ, sau 3 tháng triển khai, các bác sĩ đã thực hiện 14 ca can thiệp bào thai.

BS Xuân Thảo cho biết, năm 2024, Trung tâm Sàng lọc - Chẩn đoán trước sinh và sơ sinh đã cử ê-kíp bác sĩ đào tạo về lĩnh vực can thiệp bào thai. Đồng thời, BV đầu tư hệ thống cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại. Đến tháng 5-2025, BV bắt đầu triển khai 3 kỹ thuật tiên tiến, gồm: truyền dịch vào buồng ối điều trị thiểu ối, giảm ối điều trị đa ối và sinh thiết gai nhau. Đây là bước tiến quan trọng trong lĩnh vực sản phụ khoa ở vùng ĐBSCL.

Sinh thiết gai nhau là kỹ thuật được thực hiện khi tuổi thai từ 12-14 tuần, có các bất thường trên siêu âm hình thái quý I hoặc có những bất thường và kết quả xét nghiệm nguy cơ cao. Sinh thiết gai nhau nhằm lấy một phần tế bào bánh nhau để phân tích, phát hiện các bất thường về di truyền cho thai nhi. Từ đó, giúp chẩn đoán sớm các bất thường, dị tật bẩm sinh ở 3 tháng đầu thai kỳ.

Còn giảm ối điều trị đa ối là biện pháp can thiệp nhằm giảm nhanh thể tích nước ối, từ đó giảm áp lực buồng tử cung, cải thiện triệu chứng khó thở, đau tức bụng, phù và nguy cơ chuyển dạ sinh non do tử cung căng quá mức vì đa ối. Biện pháp này góp phần ổn định tình trạng huyết động cho thai phụ và cải thiện lưu lượng máu qua bánh nhau, tăng cường trao đổi oxy và dưỡng chất cho thai nhi. Kỹ thuật giảm ối còn hỗ trợ chẩn đoán trong các trường hợp nghi ngờ bất thường di truyền hoặc nhiễm trùng bào thai, nhờ việc phân tích dịch ối sau can thiệp.

Truyền dịch vào buồng ối là phương pháp can thiệp tiền sản giúp làm tăng thể tích nước ối cho thai nhi bị thiểu ối hoặc giúp lấy dịch ối làm xét nghiệm trong các trường hợp thiểu ối có chỉ định xét nghiệm di truyền chẩn đoán. Bên cạnh đó, việc truyền dịch vào buồng ối đối với những trường hợp thiểu ối, vô ối giúp bác sĩ siêu âm thuận lợi khảo sát hình thái thai.

Theo các nghiên cứu y khoa, khoảng 4-5% thai phụ có nguy cơ rơi vào tình trạng thiểu ối, khiến thai chậm phát triển, ngôi thai bất thường, biến dạng mặt, chân tay hoặc thai chết lưu... Ngoài nguyên nhân thiểu ối do bệnh lý của mẹ, nhiễm trùng bào thai, bất thường hệ tiết niệu thai nhi giảm sản xuất nước ối; thì có khoảng 30% trường hợp thiểu ối không rõ nguyên nhân. Thủ thuật này được thực hiện trong một phòng can thiệp vô trùng tuyệt đối.

Bác sĩ tay nghề chuyên môn cao, nhiều kinh nghiệm đóng vai trò quyết định thành bại của can thiệp buồng ối. Dưới hướng dẫn của siêu âm, các bác sĩ xuyên kim siêu nhỏ vào buồng tử cung, truyền dịch vô khuẩn vào buồng ối. Khi lượng nước ối trở về bình thường, các bác sĩ dừng thủ thuật, đồng thời lấy mẫu ối làm xét nghiệm di truyền cho thai. Trường hợp kết quả xét nghiệm bất thường, Hội đồng chuyên môn BV sẽ hội chẩn, đưa ra định hướng quyết định sớm cho thai phụ.

Theo BS Xuân Thảo, khi các bất thường được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời, nguy cơ cho thai nhi sẽ được hạn chế tối đa. BV sẽ tiếp tục triển khai nhiều kỹ thuật can thiệp bào thai chuyên sâu và việc triển khai các kỹ thuật tiên tiến này giảm tỷ lệ thai lưu, thai mắc các bệnh tật bẩm sinh; tạo nền tảng cho một thế hệ tương lai khỏe mạnh.

Bài, ảnh: THU SƯƠNG