"How We Die - Hiểu về sự chết" là cuốn sách đậm tính khoa học về chương cuối đời người của tác giả Sherwin B. Nuland, do NXB Thế Giới phối hợp với Alpha Books phát hành bản dịch của Đặng Ly, Ths. Bs Nguyễn Hồng Phúc hiệu đính.
Sách giành giải thưởng "Sách quốc gia của Mỹ", 34 tuần liên tiếp nằm trong top bán chạy của The New York Times.

Tác giả Sherwin B. Nuland (1930-2014) là giáo sư lâm sàng về phẫu thuật của Đại học Yale (Mỹ), thành viên Viện Nghiên cứu xã hội và chính sách của trường. Ông là tác giả của hơn chục đầu sách về y khoa và xã hội. Trong đó, "How We Die- Hiểu về sự chết" là một trong những tác phẩm xuất sắc, được dịch và xuất bản ở nhiều nước trên thế giới.

Bằng kiến thức chuyên môn vững vàng, nhận định sắc sảo, lập luận thuyết phục và những dẫn chứng cụ thể, sinh động, vị bác sĩ lôi cuốn độc giả khám phá hành trình của cái chết qua gần 500 trang sách.

Qua 12 chương, tác giả dẫn dắt người đọc hiểu về những căn bệnh dễ dẫn đến cái chết như: ung thư, AIDS, Alzheimer, bệnh tim, đột quỵ, bệnh già… Qua đó, khẳng định rằng: "Không phải cái chết mà bệnh tật mới là kẻ thù thật sự, mới là thế lực quái ác đòi hỏi sự đối đầu. Cái chết là sự dừng xuất hiện khi cuộc chiến kiệt quệ đã qua đi… Mỗi chiến thắng trước một số bệnh lý nghiêm trọng, cho dù có vẻ vinh quang đến đâu, cũng chỉ là một sự trì hoãn trước cái kết không thể nào tránh khỏi" (trang 29).

Bên cạnh những kiến thức chuyên khoa, điểm hấp dẫn của sách là câu chuyện thực tế của các bệnh nhân, cảm nhận, suy tư, nỗi lòng của bác sĩ. Ngay từ chương mở đầu "Trái tim bị bóp nghẹt", độc giả cuốn theo câu chuyện của tác giả: khi còn là sinh viên thực tập, Sherwin được phân công theo dõi một bệnh nhân suy tim, bất ngờ người bệnh đau tim và tắt thở. Không có ai bên cạnh, thay vì đi tìm bác sĩ trực (đang cấp cứu cho một bệnh nhân khác), Sherwin tận dụng những giây phút quý báu đó để cứu người: mổ ngực bệnh nhân, xoa bóp quả tim đang phập phồng yếu ớt để duy trì lưu thông máu lên não cho đến khi thiết bị điện được đem tới để gây sốc, đưa cơ tim trở lại hoạt động bình thường. Tuy nhiên, mọi cố gắng là vô ích và Sherwin bật khóc. Bác sĩ trực an ủi: "Cậu đã làm tất cả những gì có thể", "Giờ cậu đã biết làm một bác sĩ là thế nào rồi đấy!".

Từ trải nghiệm của bản thân, chứng kiến hàng loạt nỗi đau của bệnh nhân và người nhà của họ, Sherwin càng nỗ lực, thận trọng và làm hết trách nhiệm của một bác sĩ. Nhưng cũng có những lúc, ông và các đồng nghiệp bất lực trước cái chết, đau khổ nhìn người thân, bạn bè, bệnh nhân của mình ra đi vì những căn bệnh quái ác. Cuối cùng, ông đúc kết được rằng: "Chỉ khi biết rõ sự thật về cái chết và chuẩn bị tâm lý cho nó, chúng ta mới giúp bản thân thoát khỏi nỗi sợ và xứ sở vô hình của cái chết- nỗi sợ thường dẫn ta đến chỗ tự dối mình và vỡ mộng".

Qua cuốn sách, tác giả đã giúp mọi người hiểu về sự chết, về căn nguyên của các căn bệnh nan y để phòng tránh, điều trị và lạc quan hơn khi đối đầu với chúng. Nhưng trên hết, mỗi người vẫn nên trân trọng sự sống để sống có ích và không có gì hối tiếc khi phải lìa bỏ cuộc đời.

Cát Đằng