DUY KHÔI

Nghệ sĩ gạo cội Thiên Kim vừa qua đời ở tuổi 90. Trọn cuộc đời làm nghệ thuật, bà là tấm gương sáng về tình yêu nghề, nghiêm cẩn với nghề.

Nghệ sĩ Thiên Kim. Ảnh: TRƯƠNG TÀI LINH

Đầu tuần, thông tin nghệ sĩ Thiên Kim qua đời được chia sẻ trong giới nghệ sĩ và người mộ điệu. Ai cũng bày tỏ sự tiếc thương trước sự ra đi của một nghệ sĩ tài hoa, dù có lúc thăng lúc trầm, vẫn một lòng một dạ với nghệ thuật.

Nghệ sĩ Thiên Kim sinh tại Sài Gòn, là con của kép độc Sáu Ðỏ vang danh một thời. Mới 7-8 tuổi, bà đã được cha cho theo gánh hát, làm đào con trong một số vở diễn. Nghệ sĩ Thiên Kim bộc lộ năng khiếu cải lương từ đó. Lúc 22 tuổi, với vai diễn Ðiêu Huyền trong vở "Phụng Nghi Ðình", nghệ sĩ Thiên Kim trở thành cô đào tài sắc, ăn khách của sân khấu cải lương thời bấy giờ.

Nhưng nhắc đến cuộc đời của nghệ sĩ Thiên Kim, nhiều người, đặc biệt là chính bản thân bà, không thể quên sự kiện diễn ra vào ngày 19-12-1955. Thời điểm ấy, cô đào Thiên Kim vừa tròn 23 tuổi, sắm vai chính trong vở "Lấp sông Gianh" của soạn giả Kinh Luân, diễn tại rạp Nguyễn Văn Hảo (nay là rạp Công Nhân, TP Hồ Chí Minh), nhân dịp gánh hát Kim Thoa khai trương bảng hiệu mới. Vở tuồng phác họa giai đoạn Trịnh - Nguyễn phân tranh, lấy sông Gianh làm ranh giới. Bà sắm vai Thơ Ðào có mối tình sâu nặng với Từ Vũ. Éo le là Từ Vũ theo phe chúa Trịnh còn Thơ Ðào về phe chúa Nguyễn. Sau nhiều gian truân, họ đã xóa bỏ hận thù, kêu gọi dân làng lấp sông Gianh. Nhưng khi đèn vừa tắt để thay đổi cảnh trí, một trái lựu đạn từ trên lầu rạp hát ném thẳng xuống sân khấu. Vụ việc khiến nhiều người chết và bị thương. Riêng nghệ sĩ Thiên Kim bị thương khá nặng. Sau đó, nỗi ám ảnh đã khiến bà rời xa sân khấu cải lương, nhưng vẫn theo nghiệp hoạt động nghệ thuật.

Bẵng đi một thời gian, bà đi hát tân nhạc, hát chung với Ban hợp ca Thăng Long. Giọng ca của bà ghi dấu với một số tình khúc của Lê Thương, Trần Hoàn... Sau đó, bà bén duyên với sân khấu kịch nói, phim điện ảnh. Trong đó, lĩnh vực nghệ thuật thứ bảy có lẽ đã đưa tên tuổi nghệ sĩ Thiên Kim đến gần hơn với công chúng. Bà để lại dấu ấn trong các phim: "Mẹ chồng nàng dâu", "Vĩnh biệt đàn bà", "Hoa hồng không dành cho em", "Bỗng dưng muốn khóc", "Hot boy nổi loạn"... Có lúc bà vào vai người bà, người mẹ nhân hậu, vui tính; có lúc sắm những vai đanh đá, chua ngoa... lúc nào người xem cũng cảm nhận nghệ sĩ Thiên Kim sống trọn với vai diễn. Dù chỉ là vai phụ, nhưng có thể nhận xét tóm gọn rằng: "Bà diễn vai nào là ra vai đó!". Chất giọng kim vang vang của bà khi thoại trong phim cũng là điều đáng nhớ.

Về già, bà sống ở Viện dưỡng lão nghệ sĩ TP Hồ Chí Minh, vẫn thường xuyên tham gia đóng phim, chương trình truyền hình. Có lần, bà kể lại trên sóng trực tiếp truyền hình sự kiện "Lấp sông Gianh" với nỗi ám ảnh như mới hôm qua. Vậy nhưng bà vẫn theo nghề, suốt hơn 80 năm qua, với tình yêu son sắt.