Thủ tướng Nhật Yasuo Fukuda (trái) tiếp đón Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào tại Tokyo ngày 6-5. Ảnh: AP

Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào hôm qua (6-5) đến Tokyo, bắt đầu chuyến thăm chính thức Nhật Bản 5 ngày. Đây là chuyến công du đất nước Mặt trời mọc đầu tiên của một nguyên thủ Trung Quốc kể từ một thập niên qua, sau chuyến thăm Tokyo của Chủ tịch Giang Trạch Dân năm 1998.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, ngoài cuộc gặp thượng đỉnh với Thủ tướng Yasuo Fukuda, Chủ tịch Hồ Cẩm Đào còn tiếp kiến Nhật hoàng Akihito, gặp gỡ các thành viên quốc hội và thủ lĩnh các đảng phái lớn. Dự kiến ông cũng tham quan một số đền thờ, đến thăm Đại học Waseda và đặc biệt là có trận giao hữu bóng bàn với thủ tướng nước chủ nhà. Trả lời phỏng vấn của báo chí Nhật Bản tại Bắc Kinh trước khi lên đường, Chủ tịch Hồ Cẩm Đào nói chuyến công cán nước ngoài dài ngày nhất kể từ khi trở thành nhà lãnh đạo Trung Quốc năm 2003 của ông báo hiệu một “mùa Xuân ấm áp” trong quan hệ hai nước. Ông nhấn mạnh năm nay đánh dấu kỷ niệm lần thứ 30 ngày ký Hiệp ước hòa bình và hữu nghị Trung - Nhật, hiệp ước góp phần quan trọng vào việc duy trì hòa bình, ổn định và thịnh vượng cho châu Á cũng như trên toàn thế giới trong suốt 3 thập niên qua. Cố Thủ tướng Takeo Fukuda, thân phụ của đương kim Thủ tướng Yasuo Fukuda, là người ký hiệp ước này với Bắc Kinh.

Thực tế là quan hệ Trung-Nhật thời gian gần đây cũng có những thăng trầm. Giai đoạn 2001-2006, tức dưới trào Thủ tướng Junichiro Koizumi, quan hệ hai nước rất lạnh nhạt do ông Koizumi nhiều lần viếng đền Yasukuni, nơi thờ cúng hàng triệu binh sĩ Nhật Bản chết trận, trong đó có những tội phạm chiến tranh trong Thế chiến thứ hai. Chuyến thăm Trung Quốc tháng 10-2006 của Thủ tướng Nhật Bản khi đó là Shinzo Abe được đánh giá là động thái “phá băng” trong quan hệ giữa hai nước láng giềng này. Tiếp theo là chuyến công du Tokyo của Thủ tướng Ôn Gia Bảo hồi tháng 4-2007, được coi là “làm tan băng”. Và chuyến thăm Bắc Kinh của Thủ tướng Fukuda hồi tháng 12 năm ngoái được dư luận nhận xét là mở ra cơ hội thúc đẩy quan hệ giữa hai cường quốc châu Á.

Cùng với quan hệ chính trị, ngoại giao, quan hệ thương mại giữa hai nền kinh tế lớn thứ hai và thứ tư thế giới cũng không ngừng phát triển. Theo Tổ chức Ngoại thương Nhật Bản, tổng giá trị buôn bán hai chiều Trung - Nhật năm 2007 lên tới 236,6 tỉ USD, và đáng chú ý là Trung Quốc lần đầu tiên trong lịch sử vượt qua Mỹ trở thành thị trường tiêu thụ hàng hóa lớn nhất của Nhật Bản. Trong 3 tháng đầu năm 2008, kim ngạch mậu dịch song phương đạt 60,5 tỉ USD, tăng 14,3% so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo người phát ngôn của chính phủ Nhật Bản Nobutaka Machimura, hai bên đang nỗ lực để đạt được thỏa thuận về vấn đề tranh chấp chủ quyền 6 mỏ khí đốt trên vùng biển tranh chấp giữa hai nước, ước tính có sản lượng hơn 10 tỉ mét khối khí đốt và khoảng 17,9 triệu thùng dầu. Vấn đề an toàn thực phẩm, trong đó có vụ Nhật Bản nhập khẩu bánh bao từ Trung Quốc có chứa thuốc trừ sâu gây ngộ độc cho 10 người tiêu dùng, cũng sẽ được hai bên cố gắng dàn xếp trong chuyến thăm của Chủ tịch Hồ Cẩm Đào.

PHÚC NGUYÊN

(Tổng hợp từ Xinhua, AFP, Reuters,
China Daily, Bloomberg)