Trong chuyến thăm Bắc Kinh ngày 25-6, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã cam kết hợp tác chặt chẽ hơn và chứng kiến hàng loạt thỏa thuận được ký kết giữa hai nước.

Đây là chuyến thăm Trung Quốc lần thứ 4 của nhà lãnh đạo Nga kể từ khi ông Tập Cận Bình nhậm chức Chủ tịch Trung Quốc năm 2013.

Tại cuộc gặp, Tổng thống Putin và Chủ tịch Tập Cận Bình đều nhấn mạnh viễn cảnh chung, trong đó phản chiếu thương mại, đầu tư và các lợi ích địa chính trị của hai quốc gia. "Nga và Trung Quốc có những quan điểm rất gần nhau hoặc gần giống nhau trên trường quốc tế"- Tổng thống Putin bày tỏ. Theo ông, hai bên đã thảo luận về việc tăng cường hợp tác trong cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố quốc tế, vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên, tình hình Syria và sự ổn định trên Biển Đông. Về phần mình, Chủ tịch Tập Cận Bình nhấn mạnh rằng năm nay đánh dấu kỷ niệm 15 năm Hiệp ước hữu nghị Trung Quốc- Nga và ông hy vọng hai nước sẽ là "bạn bè mãi mãi".

Chuyến thăm của ông Putin diễn ra trong bối cảnh Nga và Trung Quốc xích lại gần nhau do có những mối lo ngại chung. Trung Quốc hục hặc với các nước láng giềng và Mỹ xung quanh tuyên bố chủ quyền phi lý của Bắc Kinh đối với gần như toàn bộ Biển Đông. Trong khi đó, việc Nga sáp nhập bán đảo Crimea cũng như ủng hộ phong trào ly khai ở Ukraine đã đẩy quan hệ Đông- Tây xuống mức thấp nhất kể từ Chiến tranh Lạnh. Nhật báo Phố Wall dẫn lời các quan chức Nga cho biết Mát-xcơ-va muốn tăng cường quan hệ thương mại với khu vực châu Á- Thái Bình Dương để bù đắp cho những tổn thất do bị phương Tây cấm vận.

Theo AFP, vì lẽ đó nên Mát-xcơ-va đang muốn tập trung xuất khẩu khí đốt và dầu mỏ từ châu Âu (thị trường năng lượng chính của Nga) sang châu Á và sốt sắng thành lập liên minh năng lượng với Bắc Kinh. Trong chuyến thăm trên, hai nước đã ký kết hơn 30 thỏa thuận hợp tác ở các lĩnh vực như thương mại, cơ sở hạ tầng, quan hệ quốc tế, công nghệ và sáng tạo, nông nghiệp, tài chính, năng lượng, thể thao và truyền thông. Đáng chú ý, tập đoàn dầu khí hàng đầu của Nga Rosneft đã đạt được thỏa thuận với Tập đoàn Hóa chất Quốc gia Trung Quốc (ChemChina) về việc phát triển một khu phức hợp hóa dầu VNHK của Rosneft tại vùng Viễn Đông (Nga) mà ChemChina sẽ nắm giữ 40% cổ phần. Rosneft cho biết thỏa thuận này sẽ giúp rót vốn cho dự án và được tiếp cận các thị trường ở khu vực châu Á- Thái Bình Dương. Ngoài ra, Nga và Trung Quốc cũng đạt được hợp đồng cho phép Rosneft cung cấp 2,4 triệu tấn dầu thô cho ChemChina trong một năm.

Riêng Tổng thống Putin và Chủ tịch Tập cũng ký kết hai tuyên bố chung: một nhằm "tăng cường sự ổn định chiến lược toàn cầu" và một nhằm thúc đẩy sự phát triển thông tin và không gian mạng. Phát biểu trước các phóng viên ở Bắc Kinh, ông Putin cho biết 58 sáng kiến kinh doanh khác nhau với tổng trị giá đầu tư khoảng 50 tỉ USD đã được ký kết bên cạnh 12 dự án khác đang được thực hiện. Ngoài ra, Trung Quốc và Nga còn đạt được thỏa thuận liên chính phủ về một dự án hàng không quan trọng, bao gồm hợp tác sản xuất loại máy bay chở khách mới có thể vận chuyển đến 300 người. Loại máy bay này được coi là đối thủ đáng gờm đối với các hãng Airbus của châu Âu hay Boeing của Mỹ.

THANH BÌNH (Theo AFP, Reuters, RT, WSJ)