Quan hệ Nga – Mỹ lại có dấu hiệu căng thẳng, sau khi giới chức quốc phòng Mỹ lên tiếng phản đối vụ một máy bay chiến đấu Nga tiếp cận máy bay trinh sát Mỹ ở khoảng cách "không an toàn và thiếu chuyên nghiệp" trên Biển Đen.

Phát biểu trong điều kiện giấu tên, một quan chức quân sự Mỹ cho biết chiến đấu cơ Nga quanh quẩn trong gần 12 tiếng và thực hiện nhiều hành vi tương tác, trong đó có một trường hợp được xác định là nguy hiểm. Trích lời phát ngôn viên Lầu Năm Góc Jeff Davis, hãng tin Mỹ CNN cho biết sự cố nguy hiểm xảy ra khi chiến đấu cơ Sukhoi Su-27 Flanker của Nga chặn máy bay trinh sát P-8A Poseidon của Hải quân Mỹ ở cự ly 3,5 mét và kéo dài gần 19 phút. Trong một tuyên bố, Đại úy Davis khẳng định vụ việc xảy ra khi máy bay Mỹ tiến hành hoạt động thường lệ trong không phận quốc tế. "Những hành động chặn đầu như vậy có thể khiến căng thẳng leo thang không cần thiết, dẫn đến tính toán sai lầm hoặc xảy ra tai nạn" – đại diện Lầu Năm Góc nói thêm.

Hiện giới chức Mỹ đang thảo luận với các phi công và cân nhắc có nên đưa vấn đề này ra cuộc họp thường niên giữa Mỹ và quan chức Nga về các vụ chặn máy bay có dấu hiệu ngày càng nghiêm trọng hay không. Về phía Nga, Bộ Quốc phòng nước này trong một tuyên bố cho biết đã triển khai chiến đấu cơ Su-27 để ngăn một máy bay Mỹ tiếp cận lãnh thổ Nga trên Biển Đen. Tuy nhiên, cơ quan này khẳng định phi công Nga tuân thủ đúng quy tắc quốc tế, đồng thời cáo buộc máy bay Mỹ không bật hệ thống nhận-phát tín hiệu vốn cần thiết để nhận dạng. Tuy nhiên, một quan chức quốc phòng cao cấp của Mỹ đã bác bỏ cáo buộc trên khi khẳng định chiếc P8A-Poseidon vẫn bật tín hiệu trong suốt hành trình.

Đây không phải lần đầu tiên hai bên lên tiếng về các sự cố quân sự như vậy. Hiện tại, quan hệ Nga và phương Tây vẫn bị đánh giá là căng thẳng nhất từ sau Chiến tranh Lạnh kể từ khi Mát-xcơ-va sáp nhập bán đảo Crimea nhưng bị Mỹ và đồng minh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) phản đối. Hồi tháng 7, NATO lần đầu tiên triển khai lực lượng quân sự đến các nước Baltic và miền Đông Ba Lan đồng thời tăng cường tuần tra trên biển và trên không nhằm trấn an đồng minh. Do đó, giới quan sát nhận định vụ việc mới có thể làm leo thang căng thẳng trong quan hệ Nga – Mỹ giữa lúc Mát-xcơ-va đang tiến hành cuộc tập trận quy mô lớn với sự tham gia của 12.500 binh sĩ ở quân khu miền Nam, bao gồm bán đảo Crimea.

Theo giới phân tích, mâu thuẫn trong quan hệ song phương nhiều khả năng sẽ ảnh hưởng đến tiến tình đàm phán giải quyết cuộc xung đột ở Syria khi giới chức cấp cao hai nước đang tìm kiếm thỏa thuận ngừng bắn tại quốc gia Trung Đông. Trong tuyên bố hôm 6-9, Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã có cuộc điện đàm trong 45 phút với người đồng cấp Nga Sergey Lavrov nhưng hai bên không đạt được tiến bộ nào. Cơ quan này cũng không thể xác nhận thông báo của Mát-xcơ-va rằng đại diện ngoại giao 2 nước sẽ gặp nhau tại Geneva (Thụy Sĩ) vào ngày 8-9. Trước đó, Tổng thống Mỹ Barack Obama tại Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Hàng Châu (Trung Quốc) từng thừa nhận các cuộc đàm phán về Syria đang trở nên phức tạp do thiếu lòng tin giữa Washington và Mát-xcơ-va.

MAI QUYÊN
(Theo Reuters, Fox News, CNN, The Hill)