08/02/2021 - 09:10

“Bẫy nợ” Trung Quốc tìm tới Papua New Guinea? 

Tình trạng suy thoái kinh tế nhanh chóng đang đặt ra những thách thức nghiêm trọng đối với Chính phủ Papua New Guinea, trong bối cảnh ngành công nghiệp viễn thông nước này ngập chìm trong nợ của Trung Quốc.

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (trái) và người đồng cấp Papua New Guinea Rimbink Pato trong một cuộc gặp hồi tháng 10-2018. Ảnh: Xinhua

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (trái) và người đồng cấp Papua New Guinea Rimbink Pato trong một cuộc gặp hồi tháng 10-2018. Ảnh: Xinhua

Theo tờ The Diplomat, trước khi xuất hiện “bẫy nợ”, các công ty Trung Quốc đưa ra nhiều hứa hẹn với Papua New Guinea rằng sẽ xây dựng các tuyến cáp quang mới, tòa tháp mạng 4G và  các trung tâm dữ liệu. Kết quả là, Chính phủ Papua New Guinea nợ Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc lên tới 470 triệu USD để phát triển 2 dự án, gồm dự án xây dựng tháp mạng 4G và tuyến cáp dưới biển Kumul. Ngoài ra, Port Moresby còn vay của Bắc Kinh 56 triệu USD để xây dựng trung tâm dữ liệu quốc gia.

Và để có tiền duy trì các dự án trên, Papua New Guinea không còn lựa chọn nào khác ngoài việc vay thêm tiền từ Trung Quốc. Cùng với các khoản nợ lên tới hàng tỉ USD cũng như mức thâm hụt ngân sách được dự báo hơn 1,4 tỉ USD, Chính phủ Papua New Guinea hiện phải đối mặt với tương lai bất định trong việc chi trả các khoản vay. Được biết, tổng ngân sách chi tiêu thường niên của nước này vào khoảng 5,3 tỉ USD và GDP đạt khoảng 23 tỉ USD.

Song, tính hiệu quả mà những dự án Trung Quốc mang lại cho Papua New Guinea hiện vẫn còn là nghi vấn. Trong khi tuyến cáp dưới biển Kumul chỉ khả dụng 80% và nhiều lần bị chỉ trích do không tính đến tác động của động đất, thì phần lớn tòa tháp mạng 4G bị hư hỏng, còn trung tâm dữ liệu quốc gia vốn được cho tồn tại nhiều vấn đề về thiết kế cũng cùng chung số phận. Trung tâm này không chỉ tiềm ẩn rủi ro về bảo mật mà còn hầu như không hoạt động, khiến giới chức liên quan đến dự án đề nghị Papua New Guinea không cần phải trả lại khoản vay cho Trung Quốc. Song, Tập đoàn công nghệ Trung Quốc Huawei đổ lỗi hoàn toàn cho Chính phủ Papua New Guinea, khẳng định trung tâm dữ liệu này được xây dựng theo yêu cầu của Port Moresby.

The Diplomat cho biết, trong khi Huawei xây dựng tuyến cáp dưới biển xung quanh Papua New Guinea, Úc cũng xây dựng một tuyến cáp biển khác ở quốc đảo Thái Bình Dương này. Port Moresby kỳ vọng rằng sau khi tuyến cáp quang của Huawei ra mắt, giá truy cập Internet ở Papua New Guinea sẽ giảm. Song, trong suốt thời gian tồn tại của dự án, chi phí Internet ở Papua New Guinea vẫn rất cao, buộc nhà cung cấp viễn thông Dataco phải sử dụng tuyến cáp biển do Úc tài trợ.

Thật ra, viễn thông chỉ là một trong những lĩnh vực mà chính sách “ngoại giao bẫy nợ” của Bắc kinh đang tác động tới Port Moresby. Bức tranh nợ nần của Papua New Guinea có vẻ tồi tệ hơn nhiều khi mà nước này không ngừng vay mượn của Trung Quốc để xây dựng đường xá, cảng và sân bay.

Mỹ giải cứu Ecuador khỏi “bẫy nợ” Trung Quốc

Tập đoàn Tài chính Phát triển Quốc tế (DFC) của Mỹ hồi giữa tháng 1-2021 đã đạt được thỏa thuận giúp Ecuador trả hàng tỉ USD khoản vay cho Trung Quốc, đổi lại Ecuador phải tham gia sáng kiến “Mạng lưới sạch” (được phát động dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump) nhằm đảm bảo các nước khác làm theo Mỹ, loại trừ các công ty viễn thông Trung Quốc như Huawei khỏi dự án phát triển mạng di động thế hệ mới (5G). Cũng theo thỏa thuận, DFC sẽ hợp tác với các ngân hàng tư nhân tạo ra cơ chế mua dầu và tài sản ở Ecuador để trả khoản nợ cho Trung Quốc sớm hơn. Dự kiến thỏa thuận sẽ mang lại cho Ecuador 3,5 tỉ USD. Được biết, Ecuador hiện nợ Trung Quốc hơn 5 tỉ USD.

TRÍ VĂN

Chia sẻ bài viết