16/10/2019 - 10:39

Vị thế đang lên của Nga tại Trung Đông 

Sau chuyến thăm cấp nhà nước đến Saudi Arabia, Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 15-10 tiếp tục chuyến công du Trung Đông với chặng dừng chân kế tiếp tại Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE).

Tổng thống Putin (trái) trong cuộc hội đàm với Thái tử Saudi Arabia hôm 14-10. Ảnh: Reuters

Đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của ông Putin tới hai quốc gia Vùng Vịnh kể từ năm 2007. Theo lịch trình, nhà lãnh đạo Nga sẽ có cuộc gặp với Thái tử Abu Dhabi Mohammed bin Zayed Al-Nahyan để thảo luận tình hình khu vực, đặc biệt chiến sự ở Syria và Yemen. Căng thẳng leo thang trên Vịnh Persic sau hàng loạt sự cố tàu chở dầu ở Vịnh Oman, Eo biển Hormuz và cuộc tấn công nhằm vào hai cơ sở lọc dầu của Saudi Arabia hồi tháng rồi cũng được nhắc đến. 

Tại điểm đến Saudi Arabia trước đó, Quốc vương nước chủ nhà Salman bin Abdulaziz trong cuộc gặp với Tổng thống Putin cũng khẳng định Riyadh mong muốn hợp tác với Mát-xcơ-va trong tất cả vấn đề củng cố an ninh, ổn định và hòa bình; đấu tranh chống khủng bố và chủ nghĩa cực đoan, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Đáp lại, chủ nhân Điện Kremlin nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác Nga-Saudi Arabia trong bảo đảm an ninh Trung Đông và Bắc Phi cũng như thành lập hội đồng kinh tế Nga-Saudi Arabia.

Trong khi đó, tại cuộc hội đàm giữa Tổng thống Putin và Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman, hai bên nhất trí ủng hộ “đấu tranh chống nguy cơ khủng bố, giải pháp chính trị-ngoại giao cho các cuộc khủng hoảng tại Trung Đông và Bắc Phi”. Hai nước còn ký kết khoảng 20 thỏa thuận hợp tác trong nhiều lĩnh vực bao gồm sản xuất dầu mỏ, hợp tác kinh tế-thương mại và khoa học-kỹ thuật, y tế, năng lượng, hàng không vũ trụ, mở rộng xuất khẩu hàng nông nghiệp và lương thực. Hai bên cũng ký biên bản ghi nhớ đơn giản hóa thủ tục thị thực.

Chiến lược của Mát-xcơ-va

Tổng thống Trump hôm 14-10 đã ký sắc lệnh trừng phạt và cấm nhập cảnh đối với một số nhân vật trong nội các Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm Bộ trưởng Quốc phòng, Bộ trưởng Năng lượng và Bộ trưởng Nội vụ. Cùng ngày, ông Trump cũng có cuộc điện đàm với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ và yêu cầu Ankara lập tức ngừng bắn tại Syria.

Chuyến thăm của Tổng thống Putin không chỉ phản ánh quan hệ nồng ấm giữa 3 nhà sản xuất dầu hàng đầu thế giới mà còn cho thấy ảnh hưởng ngày càng tăng của Nga đối với các đồng minh của Mỹ ở Trung Đông. Theo thông tin gần đây, Tổng thống Putin có thể đến thăm đồng minh thân cận khác của Washington là Israel vào đầu năm tới.

Vốn các nước Saudi Arabia, UAE và Israel đều từng hy vọng Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ “tái khởi động” quan hệ giữa họ với Washington. Nhưng thực tế là nhiều đồng minh truyền thống của Mỹ trong khu vực đang thấp thỏm lo lắng, thậm chí ngờ vực trước cách xử lý của chính quyền Trump đối với bất ổn ngày càng leo thang trên Vịnh Persic. Điển hình như việc chủ nhân Nhà Trắng tuần rồi tuyên bố rút quân Mỹ khỏi Đông Bắc Syria. Quyết định này không chỉ loại bỏ ảnh hưởng của Washington mà còn đem lại cho Nga cơ hội làm trung gian thúc đẩy thỏa thuận giữa chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad với người Kurd nhằm đối phó chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo chuyên gia chính trị Nga Fyodor Lukyanov, quan hệ gần gũi với Iran và mối liên hệ với các nước như Saudi Arabia và Israel vốn là đối thủ của Tehran, đang tạo điều kiện để Mát-xcơ-va xây dựng vai trò “người hòa giải” đáng tin cậy trong khu vực. Đây cũng là một phần trong chiến lược đưa Nga trở thành trung tâm chính trị Trung Đông.  “Chúng tôi xây dựng mối quan hệ song phương dựa trên các xu hướng tích cực, mà không phải các liên minh nhằm chống lại bất kỳ ai” – Tổng thống Putin khẳng định.

MAI QUYÊN (Theo Washington Post, Sputnik)

Chia sẻ bài viết