Theo báo The Guardian của Anh số ra ngày 12-3, chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama bắt đầu làm giảm niềm tin và hy vọng của nhiều người về khả năng Nhà Trắng sẽ rút một lượng quân đáng kể ra khỏi Afghanistan vào tháng 7 năm nay như đã cam kết trước đó. Chẳng những thế, họ còn cảnh báo các đồng minh châu Âu “đừng rút quân quá sớm” khỏi vùng đất Nam Á mà họ nhận định là “còn nhiều bất ổn” này.
Phát biểu tại cuộc gặp đại diện 48 nước góp quân tới Afghanistan tại trụ sở Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) hôm 11-3, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates bày tỏ quan ngại rằng “một số nước châu Âu đã nói quá nhiều về việc rút quân hơn là hoàn thành sứ mệnh của họ tại Afghanistan”. Trước cuộc gặp này, ông Gates đã thị sát tình hình Afghanistan để đánh giá xem có thể rút bao nhiêu quân Mỹ khỏi Afghanistan vào tháng 7 tới là vừa. Sau cuộc thị sát, ông chủ Lầu Năm Góc nói rằng ông lo là “những thành quả an ninh mà liên quân đạt được ở Afghanistan có thể bị đe dọa bởi chính sự tháo lui không tính toán thời gian và thiếu hợp tác của những nước góp quân”.
Còn nhớ hồi tháng 12-2009, khi Tổng thống Obama thông báo tăng quân Mỹ ở Afghanistan từ 70.000 lên 100.000, lãnh đạo Ngũ Giác Đài đã hứa chắc nịch rằng sẽ rút 20.000 quân vào tháng 7 năm nay. Và không ít người Mỹ tin rằng đối mặt với cuộc bầu cử tổng thống vào năm tới, chính quyền Obama sẽ giữ chữ tín để nâng cao cơ hội thắng cử nhiệm kỳ thứ hai. Nhưng theo hãng tin Pháp AFP, Lầu Năm Góc dường như sẽ đề nghị con số rút quân là 2.000 chứ không phải 20.000. Báo này nhận định việc quân Mỹ bị dàn mỏng trên địa hình rộng lớn và đang vấp phải những đợt phản công dữ dội của phiến quân Taliban, đặc biệt là vào mùa xuân và mùa hè, Tư lệnh Mỹ tại Afghanistan, Tướng David Petraeus đang tính tới chuyện “rút quân có hạn chế”. Theo AFP, khả năng này hoàn toàn có thể xảy ra bởi Afghanistan không còn là vấn đề chính trị lớn ở Mỹ, trong khi Mỹ vẫn chưa đạt được mục tiêu bình ổn quốc gia có vị trí chiến lược ở khu vực Nam Á này.
Trong cuộc gặp tại trụ sở NATO hôm 11-3, ông Gates nói với bộ trưởng quốc phòng các nước khác rằng: “Lẽ ra cần phải đoàn kết và quyết tâm duy trì sự ổn định ở Afghanistan. Đằng này, thời gian gần đây có quá nhiều lời bàn tán từ các thủ đô của châu lục này (châu Âu) về chuyện rút quân, trong khi quá ít cuộc họp bàn về việc tiếp tục cuộc chiến. Quá nhiều người bận tâm khi nào và bao nhiêu quân có thể được tái triển khai, nhưng lại chẳng đủ ý kiến thảo luận cần phải làm gì trước khi rút quân”. Gates không nói rõ thủ đô nào, nhưng các chính trị gia ở Ba Lan, Đan Mạch, Đức và Ý hiểu rằng ông đang nhắm tới họ. Ba Lan có kế hoạch rút 2.600 quân vào năm 2012, trong khi Canada cũng đã hứa đưa 2.900 quân về nước vào cuối năm nay, và cũng thời điểm này, Đan Mạch có kế hoạch giảm 100 quân trong số 748 quân góp mặt ở Afghanistan. Tất cả quân Mỹ và đồng minh sẽ phải rời khỏi Afghanistan như cam kết vào năm 2014. Dù Anh không nằm trong nhóm nước bị ông Gates “bóng gió trách cứ”, nhưng Thủ tướng Anh David Cameron hồi cuối năm rồi đã bày tỏ hy vọng rút quân sớm khỏi Afghanistan.
Báo The Guardian nhận định lời cảnh báo từ ông Gates cho thấy nỗi lo của Mỹ về khả năng các nước châu Âu sẽ dựa vào đợt rút quân tháng 7 tới của Mỹ để cắt giảm lực lượng của họ ở Afghanistan. Giới cầm quyền Mỹ không muốn lặp lại trường hợp Iraq, nơi mà các đối tác của Mỹ trong liên quân tháo lui sớm, để Mỹ một mình gồng gánh trên vùng đất dữ. Nỗi lo ấy càng thể hiện rõ khi ông Gates kêu gọi các nước tại cuộc họp hôm 11-3 đóng góp 1 tỉ euro/năm cho cái mà ông nói là “hỗ trợ lực lượng an ninh Afghanistan”.
NHẬT QUANG
(Theo Guardian và AFP)
