Kevyn Orr đã không thể vực dậy Detroit. Ảnh: myFOXDetroit.com

Detroit thuộc bang Michigan đã trở thành thành phố lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ nộp đơn xin bảo hộ phá sản, với khoản nợ ước tính lên tới 15 tỉ USD. Động thái này đánh dấu sự sa sút trầm trọng nhất của nơi từng là thủ phủ của ngành ôtô cũng như đầu tàu của nền kinh tế xứ cờ hoa.

Giám đốc quản lý tài chính khẩn cấp của Detroit, Kevyn Orr, ngày 18-7 đã gửi hồ sơ yêu cầu thẩm phán liên bang đặt thành phố trong tình trạng bảo hộ phá sản, do không thể thoát khỏi tình trạng thâm hụt tài chính do nguồn thu thuế tiếp tục sụt giảm vì thất nghiệp gia tăng và không thể cắt giảm chi tiêu công. Nếu được chấp thuận, chính quyền sẽ được phép thanh lý tài sản của thành phố để thanh toán cho các chủ nợ và chi trả tiền trợ cấp, lương hưu.

Tại cuộc họp báo cùng ngày, ông Orr cho biết “nộp đơn xin phá sản là bước đi đầu tiên hướng tới việc khôi phục thành phố”. Còn Thị trưởng Dave Bing thì nói rằng cư dân thành phố phải tạo ra một sự khởi đầu mới, đồng thời cam đoan với dân chúng các hoạt động của chính quyền vẫn diễn ra bình thường và các chi phí vẫn sẽ được thanh toán dù xin phá sản. “Tôi thực sự không muốn tiến hành bước đi này, nhưng giờ là lúc chúng ta phải làm điều tốt nhất có thể”- ông Orr nói.

Trong lá thư gửi kèm theo hồ sơ, Thống đốc bang Michigan Rick Snyder cho biết ông đã phê chuẩn đơn của ông Orr theo Chương 9 trong Luật bảo hộ phá sản của Mỹ. “Chỉ có một lối thoát (cho Dettroit) là tái cơ cấu toàn diện thành phố và cho phép nó được tái sinh mà không phải chịu gánh nặng của những nghĩa vụ không thể thực thi”- ông Snyder nói. Hãng tin Anh BBC cho biết Nhà Trắng cũng đang theo dõi chặt chẽ mọi diễn biến ở Detroit.

Tháng trước, Detroit đã phải ngừng trả các khoản nợ không có bảo đảm để duy trì hệ thống công vụ trong khi Giám đốc khẩn cấp Orr thương lượng với các chủ nợ. Ông Orr đề xuất trả 10 xu cho mỗi USD mà thành phố đang nợ, nhưng hai quỹ hưu trí đại diện cho các nhân viên thành phố đã nghỉ hưu bác bỏ đề xuất này.

BBC cho biết Detroit đã gặp rất nhiều khó khăn tài chính trong thời gian gần đây, bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân trong đó có tình trạng dân số suy giảm. Dân số thành phố Detroit giảm từ 2 triệu người những năm 1950 xuống còn khoảng 713.000 người hiện nay. Đặc biệt là trong giai đoạn 2000-2010, dân số thành phố giảm tới 250.000 người vì người dân chuyển đi nơi khác, đồng nghĩa thành phố bị thất thu đáng kể tiền thuế. Nhiều năm qua, chính quyền thành phố cũng bị ảnh hưởng bởi một loạt bê bối tham nhũng. Tài chính eo hẹp còn làm cho việc đầu tư vào hệ thống chiếu sáng đường phố và các dịch vụ khẩn cấp công cộng suy giảm, khiến tình hình an ninh xấu đi và gây nhiều khó khăn cho lực lượng cảnh sát, biến Detroit thành một trong những thành phố có tỷ lệ tội phạm cao nhất nước Mỹ.

Bình luận về quyết định của chính quyền thành phố Detroit, các nhà phân tích bày tỏ lo ngại các doanh nghiệp có thể sẽ thu hẹp hoạt động hoặc rời bỏ thành phố. Thế nhưng tập đoàn xe hơi General Motors cho rằng vụ việc sẽ không ảnh hưởng gì tới hoạt động của mình và hy vọng nó sẽ đánh dấu một “sự khởi đầu sạch sẽ” cho Detroit.

Được biết, Detroit là thành phố mới nhất nộp đơn xin bảo hộ phá sản trong thời gian gần đây. Trước đó vào năm 2012, có 3 thành phố thuộc bang California là Stockton, Mammoth Lakes và San Bernardino cũng đã xin phá sản. Năm 2011, thành phố Harrisburg ở bang Pennsylvania cũng đã tìm cách nộp đơn nhưng không được chấp thuận.

    THANH TRÚC (Theo BBC, New York Daily)