Hôm 15-3, thẩm phán liên bang ở Hawaii Derrick Watson đã đình chỉ khẩn cấp việc thực thi lệnh cấm nhập cảnh sửa đổi của Tổng thống Mỹ Donald Trump, chỉ vài giờ trước khi nó có hiệu lực.

Thẩm phán Watson cho biết, động thái này nhằm đáp lại đơn kiện của bang Hawaii, rằng lệnh cấm nhập cảnh mới phân biệt đối xử với người Hồi giáo là vi phạm Hiến pháp Mỹ. Trong phán quyết, thẩm phán Watson đã bác bỏ lập luận của Nhà Trắng về mục đích ban hành lệnh cấm nhập cảnh là vì an ninh quốc gia chứ không phải phân biệt đối xử bất kỳ tôn giáo nào. Theo kết luận của thẩm phán Watson, sắc lệnh di trú của ông Trump không nêu đích danh đạo Hồi nhưng "một người quan sát hợp lý và khách quan có thể suy luận sắc lệnh hành pháp của tổng thống được ban hành với mục đích chống một tôn giáo cụ thể".

Phán quyết của thẩm phán Watson cho phép tất cả các bang tại nước Mỹ không cần thực thi điều khoản thứ 2 trong sắc lệnh trên, liên quan đến việc cấm công dân 6 nước có người Hồi giáo chiếm đa số gồm Iran, Libya, Somalia, Sudan, Syria và Yemen trong 90 ngày. Điều khoản thứ 6 của sắc lệnh về việc ngừng chương trình nhập cư cho người tị nạn trong 120 ngày cũng bị đình chỉ theo phán quyết của tòa. Phán quyết này sẽ không thể bị đình chỉ trừ trường hợp đơn kháng cáo được nộp.

Phát biểu tại cuộc mít tinh ở bang Tennessee cùng ngày, ông Trump (ảnh) cho rằng quyết định ngăn chặn sắc lệnh nhập cư mới khiến nước Mỹ "trở nên yếu đuối", đồng thời chỉ trích đây là hành động "lạm quyền tư pháp chưa từng có". Tổng thống Mỹ cho biết sẽ có hành động cần thiết để phản đối, kể cả đưa vụ việc lên Tòa án Tối cao.

Ủng hộ quan điểm của Tổng thống, Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan nói rằng lệnh cấm nhập cảnh là cần thiết để tăng cường quy trình xem xét đối tượng nhập cảnh vào Mỹ và ông tin chắc sắc lệnh này sẽ được tòa án cấp cao chấp nhận. Trong một tuyên bố, Bộ Tư pháp Mỹ cũng chỉ trích quyết định của thẩm phán Watson là "thiếu sót cả về lập luận lẫn phạm vi". Theo Bộ Tư pháp Mỹ, sắc lệnh hành pháp nói trên thuộc thẩm quyền của tổng thống để bảo vệ an ninh quốc gia. Vì vậy, cơ quan này khẳng định sẽ tiếp tục bảo vệ lệnh cấm nhập cảnh trước tòa.

Theo Reuters, cuộc chiến pháp lý có thể sẽ chuyển sang tòa án phúc thẩm liên bang và cuối cùng là Tòa án Tối cao. Được biết, sắc lệnh di trú sửa đổi được Tổng thống Trump ký vào ngày 6-3 nhằm vượt qua thách thức pháp lý từ sắc lệnh đầu tiên ban hành vào cuối tháng Giêng và bị thẩm phán liên bang tại Seattle ngăn chặn hồi tháng trước. Theo sắc lệnh mới, Iraq được đưa ra khỏi danh sách các quốc gia có công dân rơi vào diện cấm nhập cảnh. Những người đã có thẻ xanh và thị thực nhập cảnh cũng không bị ảnh hưởng như trước.

MAI QUYÊN (Tổng hợp)