Là tác phẩm văn học nước ngoài, dày đến 700 trang nhưng tiểu thuyết “Hai số phận” lại khiến độc giả khó rời mắt, bởi kịch tính của tác phẩm được xây dựng theo từng bước trưởng thành và phát triển của hai nhân vật chính: Kane và Abel.

Bối cảnh của tiểu thuyết trải dài từ năm 1906 đến 1967 ở các nước: Ba Lan, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ… nhưng chủ yếu ở nước Mỹ. Số phận của hai nhân vật chính được phát triển dựa trên 2 cuộc thế chiến, những cuộc cách mạng và khủng hoảng kinh tế thế giới.

William Kane sinh ra trong một gia đình giàu có ở Mỹ, cha là Chủ tịch của một ngân hàng lớn, còn cậu bé mồ côi người Ba Lan Abel Rosnoski được gia đình một bác thợ săn nghèo nuôi dưỡng. Cả hai được sinh ra cùng một ngày, một giờ nhưng cuộc đời của Kane hoàn hảo bao nhiêu thì Abel bất hạnh bấy nhiêu. Tuy nhiên, cả hai lại có nhiều điểm tương đồng: ham học, thông minh, quyết đoán và cũng rất bảo thủ, cố chấp. Bằng tài năng và nghị lực, cả Kane và Abel đều vươn lên trở thành những nhân vật tầm cỡ của nước Mỹ: một người là tỉ phú ngân hàng còn một người là tỉ phú khách sạn. Cuộc đời của họ tưởng như hai đường thẳng song song nhưng cuối cùng lại giao nhau, tạo nên những nút thắt khó gỡ…

Vì một sự hiểu lầm mà cả hai lại coi nhau như kẻ thù: Abel cho rằng sở dĩ ông chủ và cũng là người có ơn với mình phá sản và phải nhảy lầu tự tử là do Kane- lúc này là giám đốc tài chính của một ngân hàng lớn- xiết nợ quá đáng. Anh thề sẽ dồn Kane tới bước đường cùng để trả thù cho ông chủ. Cả hai nhiều lần dùng kinh tế lẫn chính trị để hãm hại nhau và chỉ mong cho đối phương không còn đường sống. Đây chính là nút thắt mấu chốt của câu chuyện, đẩy Kane và Abel vào thế đối đầu cho đến khi chết.

Tác giả tạo nên những tình huống kịch tính liên tiếp nối nhau. Chỉ đến cuối tác phẩm, ân oán của Kane và Abel mới được hóa giải khi sự thật được tiết lộ và lúc này họ mới biết cả hai đều nợ nhau một ân tình: Chính Kane là người âm thầm bỏ tiền ra giúp công ty của Abel khỏi phá sản nhưng không cho Abel biết nên khiến Abel hiểu lầm, luôn tìm cách trả thù Kane. Trong cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai, Kane và Abel đều tình nguyện gia nhập quân đội. Khi Kane bị thương nặng, chính Abel là người cứu mạng anh…   

Xuyên suốt tác phẩm, bên cạnh sự đau thương, mất mát của chiến tranh và sự cạnh tranh khốc liệt trên thương trường luôn có sự hiện hữu của tình thương, lòng nhân ái. Gia đình người thợ săn, vị bác sĩ trong trại tù, người đàn bà trên chuyến tàu, đại sứ quán Anh, Ba Lan… là những người tốt bụng, sẵn sàng giúp đỡ người khác trong lúc khó khăn, nguy hiểm. Đây chính là yếu tố quan trọng góp phần xoa dịu nỗi đau và là động lực để các nhân vật vượt qua khó khăn, vươn lên trong cuộc sống. Đặc biệt là đằng sau vẻ ngoài cứng rắn, lạnh lùng của Kane và Abel là tấm lòng nhân hậu. Tính nhân văn đã góp phần tạo nên thành công của tác phẩm.

Tiểu thuyết còn hấp dẫn ở sự ngọt ngào, lãng mạn của tình yêu, của niềm tin và tinh thần phấn đấu không mệt mỏi trong sự nghiệp của Kane, Abel và cả những đứa con của họ.

“Hai số phận” là một tác phẩm hay rất đáng đọc!

Cát Đằng