MAI QUYÊN (Tổng hợp)

Vụ khám xét bất ngờ của Cục Ðiều tra Liên bang Mỹ (FBI) tại dinh thự cựu Tổng thống Donald Trump ở Florida ngày 8-8 đã kích hoạt làn sóng phản đối từ phe Cộng hòa, trong khi nhiều người coi đây là dấu hiệu Bộ Tư pháp tăng cường điều tra hình sự đối với tỉ phú New York.

Trong tuyên bố giận dữ, ông Trump cho biết “một nhóm lớn” các đặc vụ FBI đã “bao vây, đột kích và chiếm đóng” khu nghỉ dưỡng hạng sang Mar-a-Lago (ảnh) khi ông không có mặt tại đây. “Họ thậm chí phá két sắt của tôi” - ông Trump nói trên mạng xã hội Truth Social. So sánh sự việc với vụ bê bối Watergate hồi đầu thập niên 1970, cựu tổng thống lên án cuộc đột kích mang tính “đàn áp chính trị” và đổ trách nhiệm cho phe cánh tả của đảng Dân chủ - những người ông cho là sẽ làm bất cứ điều gì để ngăn chiến thắng của đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử giữa kỳ sắp tới cũng như khả năng ông trở lại Nhà Trắng vào năm 2024.

Trong nhiệm kỳ của mình, Mar-a-Lago được gọi là “Nhà Trắng mùa đông” khi ông Trump dành nhiều thời gian ở đây để tiếp đón các nguyên thủ thế giới. Sau khi rời nhiệm sở, cựu tổng thống và gia đình đã trở lại khu nghỉ mát nói trên và biến nơi đây thành trung tâm vận động chính trị. Khi vụ khám xét diễn ra, tờ New York Times cho hay các nhân viên thực thi pháp luật dường như tập trung vào nơi có văn phòng và khu vực cá nhân của ông Trump. Ðiều này cho thấy khả năng cựu tổng thống đang là mục tiêu trong cuộc điều tra hình sự của Bộ Tư pháp liên quan việc ông mang theo 15 hộp tài liệu đến Mar-a-Lago khi rời Nhà Trắng. Hồi tháng 2, các hồ sơ được trả lại cho Cục Quản lý Lưu trữ và Hồ sơ Quốc gia, lúc này họ mới phát hiện một số tài liệu mà ông Trump mang đi được đánh dấu là “tuyệt mật và nhạy cảm” đối với an ninh quốc gia. Theo một nguồn tin, nếu FBI khám xét Mar-a-Lago đồng nghĩa các nhà điều tra liên bang có thể đã chứng thực thông tin ông Trump giữ tài liệu của Nhà Trắng một cách “bất hợp pháp” tại nhà riêng. Ðiều này có nguy cơ cấu thành tội phạm.

Ðảng Cộng hòa ủng hộ ông Trump

Vụ đột kích diễn ra khi ông Trump đang đặt nền móng cho cuộc chạy đua vào Nhà Trắng năm 2024 và sau một loạt phiên điều trần công khai về vai trò của ông cùng những đồng minh trong các sự kiện dẫn đến vụ bạo loạn ở tòa nhà Quốc hội ngày 6-1-2021. Ngoài điều tra của Bộ Tư pháp về những động thái sau cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, ông Trump hiện bị nhắm đến trong cuộc điều tra của Ủy ban Giám sát Hạ viện về các tài liệu bị xử lý sai. Tuy vậy, thông tin FBI tiến hành vụ khám xét chưa từng có đối với nhà riêng của một cựu tổng thống đã khiến nhiều quan chức Mỹ bất ngờ. Một mặt, nó phản ánh mối nguy hiểm pháp lý tiềm tàng đối với ông Trump khi ông đang chuẩn bị cho cuộc tranh cử tổng thống năm 2024. Mặt khác, phản ứng gay gắt của đảng Cộng hòa có nguy cơ thổi bùng chia rẽ chính trị trong nước và việc truy tố ông Trump có thể dẫn đến bất ổn xã hội và bạo lực chính trị.

Hiện có nhiều nghị sĩ đảng Cộng hòa ở Hạ viện “tấn công” Bộ Tư pháp và FBI với cáo buộc các đặc vụ liên bang nhắm mục tiêu “không công bằng” vào ông Trump trong  cuộc “săn lùng phù thủy” có động cơ chính trị. Theo họ, điều này chỉ diễn ra ở những nước thuộc thế giới thứ 3 có nền chính trị kinh tế bất ổn. Thống đốc bang Florida Ron DeSantis còn nói rằng, sự kiện ở Mar-a-Lago là một bước leo thang khác trong quá trình đảng Dân chủ “vũ khí hóa” cơ quan liên bang chống lại các đối thủ chính trị. Ông DeSantis hiện là ngôi sao mới trong đảng Cộng hòa và được xem có khả năng thách thức ông Trump đại diện đảng này ra tranh cử tổng thống năm 2024. Trong một cam kết, lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện Kevin McCarthy cho biết sẽ điều tra Bộ trưởng Tư pháp Merrick Garland nếu đảng Cộng hòa giành lại quyền kiểm soát cơ quan này sau cuộc bầu cử giữa kỳ; trong khi một số đồng minh trung thành của ông Trump kêu gọi “giải tán FBI”.