Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 26-9 đã chính thức thông báo bổ nhiệm thẩm phán Tòa phúc thẩm Amy Coney Barrett vào vị trí thẩm phán Tòa án Tối cao, thay cho thẩm phán Ruth Bader Ginsburg qua đời hôm 18-9 vừa qua vì ung thư tụy.

Tổng thống Trump và bà Barrett tại lễ đề cử. Ảnh: AP

Phát biểu tại buổi lễ được tổ chức ở Vườn Hồng của Nhà Trắng, Tổng thống Trump khẳng định đây là giây phút thật sự tự hào và gọi Barrett là một trong những bộ óc pháp lý tài năng và xuất chúng nhất của Mỹ. “Bà ấy là một phụ nữ có thành tích vô song, trí tuệ vượt trội, bằng cấp cao và lòng trung thành bất khuất với hiến pháp”, ông Trump hết lời ca ngợi. Phát biểu trong buổi vận động tranh cử ở bang Pennsylvania sau đó, ông Trump thậm chí nói rằng: “Bà ấy nên tranh cử tổng thống”.

Về phần mình, Barrett khẳng định tình yêu đối với đất nước và hiến pháp, đồng thời bày tỏ niềm vinh dự trước sự tin tưởng mà Tổng thống Trump dành cho bà.

►Quan điểm tương đồng với tổng thống

Bà Barrett từng là giáo sư luật tại Ðại học Notre Dame danh tiếng và thư ký của cố thẩm phán Tòa án Tối cao Antonin Scalia - vốn được xem là nhân vật bảo thủ hàng đầu tại tòa án Mỹ trong 3 thập niên trước khi qua đời vào năm 2016. Năm 2017, bà được Tổng thống Trump bổ nhiệm thẩm phán Tòa phúc thẩm liên bang khu vực số 7.

Tại Tòa phúc thẩm, bà  Barrett đã thông qua các quan điểm ủng hộ quyền sử dụng súng, phản đối người di cư cũng như đi ngược lại đạo luật cải cách y tế giá rẻ, còn gọi là Obamacare, do cựu Tổng thống Barack Obama ban hành. Những hành động này rõ ràng đều phù hợp với chính sách của Tổng thống Trump.

►Dễ dàng được thông qua

Với việc đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm soát tại Thượng viện, đề cử của Tổng thống Trump dự kiến sẽ được thông qua bất chấp sự phản đối từ phía đảng Dân chủ.

Hơn nữa, bà Barrett được lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mitch McConnell nhiệt thành ủng hộ. “Thẩm phán Amy Coney Barrett là một nhà luật học đặc biệt ấn tượng và là một ứng viên có năng lực vượt trội cho Tòa án Tối cao Mỹ”, ông McConnell nói.

Nếu được thông qua, bà  Barrett (48 tuổi) sẽ trở thành thẩm phán trẻ nhất tại Tòa án Tối cao hiện nay và là người phụ nữ thứ 5 từng phục vụ trong cơ quan tư pháp hàng đầu của Mỹ. Việc bà được bổ nhiệm cũng sẽ khiến cán cân tại Tòa án Tối cao nghiêng hẳn về phe bảo thủ với tỷ lệ 6-3, điều chưa từng có kể từ những năm 1930. Ðiều này có thể đảm bảo ngay cả khi ông Trump thất bại trong cuộc bầu cử năm nay thì đảng Cộng hòa vẫn có lợi thế ở Tòa án Tối cao.

Tòa án Tối cao Mỹ có 9 thẩm phán, là những người được bổ nhiệm trọn đời, nghĩa là họ chỉ bị thay thế khi qua đời hoặc chủ động nghỉ hưu. Trong nhiều thập niên qua, tòa án này luôn nghiêng về phe bảo thủ với tỷ lệ bảo thủ - tự do là 5-4, theo Ðài CNN.

►Phe Dân chủ phản đối

Ứng viên tổng thống đảng Dân chủ Joe Biden ngày 26-9 đã kêu gọi Thượng viện Mỹ không thông qua đề cử cho vị trí thẩm phán Tòa án Tối cao của Tổng thống Trump cho tới  sau cuộc bầu cử vào ngày 3-11. Trong một tuyên bố, cựu Phó Tổng thống Biden cho rằng: “Thượng viện không nên đưa ra hành động liên quan tới vị trí này cho tới khi người dân Mỹ  chọn được tổng thống và Quốc hội tiếp theo”.

Trong khi đó, lãnh đạo phe thiểu số tại Thượng viện Charles Schumer cho rằng nếu được thông qua, bà Barrett sẽ “phá bỏ” những lợi ích mà cố thẩm phán Ginsburg đem lại. Theo ông Schumer, mong muốn của bà Ginsburg trước khi qua đời là sẽ không bị thay thế vị trí tại Tòa án Tối cao cho đến khi một tổng thống mới được bầu. Ông Schumer chỉ trích phe Cộng hòa không chỉ phớt lờ mong muốn của Ginsburg mà còn thay thế vị trí của bà bằng một nhân vật có thể phá bỏ mọi thứ mà cố thẩm phán này đã xây dựng, đồng thời nhấn mạnh rằng sự thay thế quyền lực “đáng trách” này là một sự tấn công vào tính hợp pháp của tòa án.

QUỐC KHÁNH