Samoa mới đây tuyên bố sẽ đăng cai Giải vô địch bóng bầu dục thế giới lần thứ 9 vào tháng 10 tới, vốn được xem là công cụ giúp Trung Quốc mở rộng quyền lực mềm tại khu vực Nam Thái Bình Dương.

Do Bắc Kinh tài trợ và được tổ chức tại sân vận động được xây dựng bằng nguồn vốn từ Trung Quốc, sự kiện nói trên sẽ là một trong những giải thi đấu bóng bầu dục quốc tế lớn nhất tại Nam Thái Bình Dương, với sự tham gia của các quốc gia chơi bóng bầu dục truyền thống cùng những “người mới” như Trung Quốc, Ấn Độ.

Thủ tướng Úc Morrison gặp gỡ các cầu thủ bóng bầu dục khi đến thăm Fiji hồi năm ngoái. Ảnh: Reuters

Tài trợ xây dựng sân vận động và ngoại giao thể thao từ lâu là một phần trong nỗ lực xâm nhập vào các đảo quốc Thái Bình Dương của Trung Quốc. Ngay sau khi Solomon tuyên bố chấm dứt quan hệ kéo dài 36 năm với Đài Loan và chuyển sang thiết lập quan hệ với Trung Quốc đại lục, Bắc Kinh được cho có kế hoạch tài trợ cho nước này 70 triệu USD để xây sân vận động tổ chức Đại hội Thể thao Thái Bình Dương vào năm 2023. Chính phủ Trung Quốc còn cam kết chi 24,6 triệu USD giúp Tonga xây dựng các cơ sở thể thao mới, gồm một khu liên hợp thể thao, phòng tập luyện trong nhà, sân bóng bầu dục, hai bể bơi, nhiều sân bóng rổ, quần vợt... Ngoài ra, Trung Quốc còn hỗ trợ Papua New Guinea phát triển môn bóng bàn.

Tuy nhiên, Trung Quốc không phải là quốc gia duy nhất dùng thể thao để mở rộng quyền lực mềm. Chính phủ Úc hồi tháng 3 năm ngoái đã công bố chiến lược ngoại giao thể thao, trong đó xác định đây là một trong những “tài sản quyền lực mềm quan trọng” của xứ chuột túi. Từ lâu, Úc với chương trình Đối tác thể thao đã hỗ trợ các nước Fiji, Nauru, Papua New Guinea, Samoa, Tonga và Vanuatu thúc đẩy bình đẳng giới trong thể thao, phát triển các môn thể thao dành cho người khuyết tật. Chương trình đã chi 2,1 triệu USD/năm để giúp phụ nữ và trẻ em gái tại các đảo quốc Thái Bình Dương tham gia thể thao và giải quyết các vấn đề xã hội.

Chính phủ Úc cũng hỗ trợ tài chính giúp đội bóng bầu dục Fiji tham gia giải đấu do bang New South Wales tổ chức, đồng thời cam kết sẽ nỗ lực mang các giải thi đấu quốc tế đến Nam Thái Bình Dương. Đặc biệt, Thủ tướng Úc Scott Morrison khi thăm Fiji hồi năm ngoái đã dự khán trận đấu bóng bầu dục giữa Úc và Fiji. Reuters dẫn một nguồn tin Chính phủ Úc cho biết ông Morrison xem việc tài trợ cho đội bóng bầu dục Fiji là yếu tố quan trọng trong kế hoạch mở rộng quyền lực mềm của Úc trong bối cảnh Trung Quốc tăng cường ảnh hưởng tại Nam Thái Bình Dương.

Một báo cáo được công bố hồi năm ngoái cho thấy 11 quốc đảo Thái Bình Dương nợ Trung Quốc tổng cộng 1,3 tỉ USD. Trong khi đó, Úc cam kết cho các nước láng giềng  này vay 2,16 tỉ USD để phát triển cơ sở hạ tầng. Canberra còn mở rộng chương trình việc làm Thái Bình Dương nhằm cho phép công dân các quốc gia trong khu vực làm việc tại Úc.

TRÍ VĂN (Theo The Diplomat, Reuters)