Những kẻ lừa đảo người Trung Quốc từng bị trục xuất khỏi Đông Nam Á đã gây ra nhiều vụ lừa đảo người nước ngoài với số tiền lên đến hàng tỉ đô la. Xu hướng này đang gia tăng, khiến giới chức Trung Quốc phải lên tiếng cảnh báo.

Những năm gần đây, hàng chục nghìn công dân Trung Quốc tham gia các hoạt động lừa đảo đã bị trục xuất khỏi Đông Nam Á. Sau khi trở về nước, nhiều người vẫn "ngựa quen đường cũ", nhưng đổi mục tiêu sang người nước ngoài, tiếp tục dùng các thủ đoạn tinh vi hơn.

Trung tâm lừa đảo Shwe Kokko bị trấn áp ở thị trấn Myawaddy, phía Đông Myanmar. 

"Cuộc săn lùng người nước ngoài"

Một phóng sự của Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) từng nêu bật một vụ việc ở huyện Cao, thuộc tỉnh Sơn Đông, nơi cảnh sát triệt phá đường dây lừa đảo mà dân địa phương gọi là “cuộc săn lùng người nước ngoài”. Trong đó, một nghi can lừa đảo thú nhận: “Tôi nghĩ rằng miễn là chúng tôi không lừa đảo người Trung Quốc và chỉ lừa đảo người nước ngoài, thì sẽ không ai quan tâm”. 

Truyền thông nước này cho biết các nhóm tội phạm có tổ chức thiết lập các cơ sở lừa đảo tại địa phương nhưng nhắm vào người nước ngoài. Những kẻ lừa đảo tạo vỏ bọc giàu có hoặc xinh đẹp trên các nền tảng như Facebook và Instagram - vốn bị cấm ở Trung Quốc - để tiếp cận nạn nhân, trước khi rủ rê họ chuyển sang các ứng dụng trò chuyện.

Với sự trợ giúp của các công cụ dịch thuật và hội thoại theo kịch bản, chúng tạo dựng lòng tin, xây dựng mối quan hệ và cuối cùng dụ dỗ nạn nhân tham gia các sàn đầu tư giả mạo. Hầu hết nạn nhân bị thúc giục đầu tư tiền điện tử với lời hứa lợi nhuận cao, nhưng một khi họ nạp số tiền lớn, bọn lừa đảo sẽ đóng nền tảng và biến mất. 

Theo Jason Tower, chuyên gia cấp cao của Sáng kiến ​​Toàn cầu Chống Tội phạm có tổ chức Xuyên quốc gia, sự chuyển hướng sang các mục tiêu nước ngoài bắt đầu khi Trung Quốc tăng cường trấn áp các vụ lừa đảo trực tuyến, cao điểm vào các năm 2021 và 2023. Những kẻ lừa đảo tận dụng các thủ đoạn "tinh vi" từ các vụ lừa đảo trên khắp Trung Quốc, và đang "nhắm mục tiêu vào phần còn lại của thế giới".

Trong 2 năm qua, Trung Quốc đã hồi hương hơn 100.000 người từ Đông Nam Á. Nhiều người gặp khó khăn khi tìm việc do có tiền án, nên dễ bị lôi kéo vào các đường dây lừa đảo. Nhiều tổ chức thậm chí công khai tuyên truyền rằng lừa người nước ngoài không bị xem là tội phạm, buộc cảnh sát Trung Quốc phải mở chiến dịch giáo dục công chúng để khẳng định đó là hành vi phạm pháp. 

Các mạng lưới lừa đảo xuyên biên giới cũng khiến việc truy tố trở nên khó khăn hơn. Điển hình, có một tổ chức lừa đảo do người Trung Quốc cầm đầu hoạt động tại Myanmar đã buôn người từ Indonesia, sau đó điều động đến Malaysia để lừa đảo. “Cần có sự hợp tác giữa các cơ quan thực thi pháp luật, đôi khi từ bốn hoặc năm quốc gia, để giải quyết vấn đề này”, ông nói.

“Dịch lừa đảo” lan rộng, người Mỹ mất 10 tỉ USD năm 2024

Các nước như Mỹ, Anh, Úc và Nhật Bản gần đây cũng báo cáo số vụ lừa đảo liên quan đến tiền điện tử nhắm vào công dân của họ gia tăng.

Giới chức Mỹ ước tính công dân nước này đã mất khoảng 10 tỉ USD trong những vụ lừa đảo như vậy vào năm 2024, tăng 66% so với năm trước. Washington coi lừa đảo đầu tư tiền điện tử là mối lo ngại về an ninh quốc gia. 

Để ứng phó với nạn lừa đảo gia tăng, Mỹ đang tăng cường các biện pháp thực thi pháp luật. Tháng trước, nước này đã triển khai Lực lượng tấn công Trung tâm lừa đảo, một sáng kiến ​​liên ngành tập trung chống lại các mạng lưới lừa đảo hoạt động ở Đông Nam Á nhắm vào người Mỹ.

Theo ông Tower, cơ quan thực thi pháp luật Mỹ cần có bằng chứng và thông tin đáng tin cậy về những gì đang diễn ra, đặc biệt trong việc theo dõi dòng tiền. “Nếu tình hình tiếp tục diễn biến theo chiều hướng này… thiệt hại cho Mỹ sẽ vô cùng to lớn trong vài năm tới”, ông Tower cảnh báo.

LÊ THƯ (Theo CNA, AFP)