Trong rất nhiều giải pháp phát triển văn hóa đọc trong thiếu nhi, việc gia tăng sức hấp dẫn cho những trang sách kết hợp chuyển đổi số được chú trọng. Sách hay nhưng phải đẹp, nhiều tiện ích, đó là xu hướng đọc của thiếu nhi hiện nay.

Trẻ em đọc sách tại triển lãm do Thư viện TP Cần Thơ tổ chức.  

Cuối tháng 4 vừa qua, NXB Kim Ðồng ra mắt bộ sách “Hà Nội ngàn năm kí ức” và phiên bản tiếng Anh với tên gọi “Hà Nội reminiscences of thousand years”. Ðiều đặc biệt ở bộ sách này là được thể hiện hình thức sách dựng hình 3D (pop-up). Có 11 danh lam thắng cảnh của Thăng Long - Hà Nội được thể hiện độc đáo. Khi lần mở từng trang sách, hình ảnh về Hồ Gươm, Lăng Bác, Cột cờ Hà Nội... được nổi rõ với cấu trúc 3D. Cách làm sách này hiện đang là xu thế mới được nhiều NXB chọn in sách thiếu nhi. Pop-up còn có tên gọi khác là sách dựng hình 3D, hay sách nổi, là những cuốn sách kết hợp các kỹ thuật cắt, dán, gấp giấy để tạo nên kết cấu không gian 3 chiều. Pop-up tăng tính tương tác và thuyết phục bạn đọc.

Tháng 3-2021, Ðinh Tị Books cũng ra mắt bộ truyện cổ tích hình nổi rất thú vị. Bộ truyện gồm hai tập “Chú mèo đi hia” và “Vịt con xấu xí”, được mua bản quyền từ NXB Editions Milan, một trong những NXB danh tiếng của Pháp. Không chỉ khám phá những câu chuyện ly kỳ bằng chữ, bạn đọc nhỏ tuổi còn có thể chạm cảm nhận những khung hình tranh 3D ngộ nghĩnh. Nhờ những hình 3D này, bạn đọc sẽ phát huy được trí tưởng tượng, xâu chuỗi tình tiết và nhất là bị lôi cuốn vào những trang sách.

Có thể nói, việc làm mới công nghệ in ấn, gia tăng sự tương tác trong ấn phẩm in, kết hợp với công nghệ số là mấu chốt để phát triển thị trường sách nói chung, sách cho thiếu nhi nói riêng. Tiên phong trong loại hình sách dựng hình 3D phải kể đến bộ sách đạt kỷ lục bán chạy thế giới “Chu kỳ sống của sinh vật” do PhucMinh Books và NXB Mỹ thuật mua bản quyền và phát hành năm 2015. Từ đó đến nay, ngày càng có nhiều cải tiến trong sách thiếu nhi, kể cả những trang sách truyền thống cũng được thiết kế bắt mắt, màu sắc đẹp và chất liệu giấy tốt hơn.

JoiKid là công ty chuyên sản xuất nội dung số dành cho giáo dục và cũng là tên ứng dụng (app) trên mạng internet. Gần đây, JoiKid phát triển công cụ và phương thức đọc sách mới lạ. Một trong những tính năng đó là Clipbook và thẻ JoiCard. Clipbook sẽ tái tạo những trang sách truyền thống qua dạng 3D, hình vẽ trở nên sống động khi có thể chuyển động, có âm thanh nền và giọng đọc được lồng vào từng trang sách. Trẻ em cũng có thể lật từng trang sách giống như đọc sách truyền thống khiến các em luôn chủ động chứ không thụ động như việc xem clip trên mạng. Ông Nguyễn Ðình Bảo, CEO và là người sáng lập JoiKid, cho biết: App JoiKid ra đời từ thực tế là sách giấy đang cạnh tranh khốc liệt với các hình thức giải trí khác. Ngoài bộ truyện tranh “Bible3+” đã ra mắt, JoiKid còn thực hiện nhiều bộ truyện cổ tích Việt Nam để giới thiệu đến bạn đọc nhí.

Rõ ràng, thị trường đọc cho thiếu nhi đang cần sự trợ lực từ công nghệ số. Trong đó, chuyển đổi số hóa như một xu thế tất yếu, đang được hầu hết các thư viện, NXB, phát hành sách ứng dụng để thu hút đọc sách. Ðiển hình như Công ty WeWe, đơn vị sở hữu app sách nói Voiz FM, sau 2 năm hoạt động đã có trên 300.000 người dùng với tài nguyên 2.000 đầu sách, đều đặn có từ 2 triệu đến 3 triệu phút nghe có trả tiền từ độc giả mỗi tháng. Ngoài ra, một số đơn vị khác như NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, Công ty Waka, NXB Trẻ... cũng rất nhạy bén chuyển đổi số. Ða dạng các loại hình như Ebook, Audiobook, Clipbook, Podcast... đã giúp độc giả nhí tiếp cận với sách dễ dàng hơn.

Theo các chuyên gia, việc tăng hấp dẫn và chuyển đổi số cho sách thiếu nhi trong bối cảnh dịch COVID-19 là rất cần thiết và phù hợp. Ðó cũng là một trong những giải pháp phát triển văn hóa đọc trong tương lai.

Bài, ảnh: DUY KHÔI