05/11/2022 - 08:22

Nữ kiến trúc sư tiên phong chống ngập đô thị 

Trận lụt lịch sử tại Thái Lan hồi năm 2011 đã khiến hàng trăm người thiệt mạng và hàng triệu người phải rời bỏ nơi ở. Chứng kiến cảnh lũ lụt tàn phá thủ đô Bangkok, nữ kiến trúc sư Kotchakorn Voraakhom đã hạ quyết tâm giúp thành phố quê hương chống lại mối đe dọa từ biến đổi khí hậu.

Nữ kiến trúc sư Voraakhom và nông trại trên sân thượng Siam Green Sky do cô thiết kế.

Sinh trưởng tại Bangkok - nơi được mệnh danh là "Venice phương Ðông", Voraakhom từ nhỏ đã thích nhìn ngắm những con kênh uốn lượn quanh thành phố. Nhưng trận lụt nghiêm trọng năm 2011 đã khiến Bangkok ngập nặng, trong khi 65/76 tỉnh của Thái Lan được tuyên bố là vùng thảm họa vì lũ lụt. “Trận lụt đó đã thay đổi cuộc đời tôi. Ðó là bước ngoặt để tôi bắt đầu sử dụng công cụ của kiến trúc cảnh quan đối phó với tình trạng biến đổi khí hậu" - nữ kiến trúc sư 43 tuổi cho biết.

Ðược biết, sau khi lấy bằng kiến trúc sư cảnh quan tại Ðại học danh tiếng Thái Lan Chulalongkorn, Voraakhom tiếp tục học thêm về thiết kế tại Ðại học Harvard (Mỹ). Trong thời gian học tại đây, Voraakhom đồng sáng lập Koungkuey Design Initiative - một tổ chức thiết kế phi lợi nhuận chuyên giúp các cộng đồng cải tạo không gian sống. Cô về nước năm 2006 và bắt đầu công việc giảng dạy tại Ðại học Chulalongkorn từ năm 2010. Nữ kiến trúc sư tài năng này là người sáng lập và giám đốc điều hành của công ty kiến trúc cảnh quan Landprocess ở Bangkok, đã kiến tạo nhiều công trình chống ngập lụt nổi bật.

Dự án lớn đầu tiên của Landprocess là Công viên Trung tâm nằm trong khuôn viên Ðại học Chulalongkorn, hoàn thành vào năm 2017. Công trình ở trung tâm Bangkok này có khả năng lưu trữ một lượng lớn nước mưa và ngăn chặn nguy cơ ngập lụt đường phố xung quanh. Do xây theo kiểu nghiêng dốc, công viên dẫn nước mưa chảy qua các khu vườn và vùng đất ngập nước nhân tạo, với các bể chứa nước lớn nhỏ. Toàn bộ công viên ước tính có thể chứa hơn 4.500 mét khối nước.

Một công trình ấn tượng khác của cô Voraakhom là "nông trại trên sân thượng lớn nhất châu Á" Siam Green Sky, với diện tích 22.400 mét vuông. Ðây là nơi tái chế chất thải thực phẩm từ các nhà hàng trong tòa nhà để làm phân bón, đồng thời có công năng làm chậm dòng chảy nước mưa, thấm hút và tích trữ một lượng lớn nước mưa. Lượng nước thu được sau đó phục vụ cho việc trồng rau, thảo mộc, cây ăn trái và cả lúa. Voraakhom còn làm tư vấn thiết kế cho Bangkok250 - một dự án tái phát triển quy mô lớn nhân dịp lễ kỷ niệm 250 năm của thành phố.

Voraakhom thường kết hợp thiên nhiên và nước vào các thiết kế của mình để tạo ra cảnh quan giúp giảm ngập lụt, cũng như thêm cây xanh cho các thành phố đông dân. Nữ kiến trúc sư cho biết ý tưởng "sống chung với nước" là trọng tâm trong phương án thiết kế cảnh quan của cô, còn việc tạo thêm không gian xanh sẽ giúp giảm hiệu ứng đảo nhiệt đô thị và mang lại lợi ích cho sức khỏe cộng đồng, như giảm ô nhiễm không khí. Theo Voraakhom, các khu vực xanh có khả năng chống chịu với khí hậu là một "khoản đầu tư dài hạn tốt" cho các thành phố và là "giải pháp tốt nhất cho thế hệ tương lai".

Nhờ phong cách thiết kế sáng tạo và kinh nghiệm dày dạn, danh tiếng của Voraakhom ngày càng vươn xa. Hồi tháng 4, cô được mời làm nhà thiết kế tại Ðại học Washington (Mỹ), với nhiệm vụ nghiên cứu các địa điểm dễ bị tổn thương vì biến đổi khí hậu trong thành phố này. Cô cũng đang làm việc với người dân để cứu thành phố George Town (Malaysia) - địa điểm được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới - khỏi nguy cơ bị sụt lún. Không chỉ vậy, Voraakhom còn là người sáng lập Porous City Network - một doanh nghiệp xã hội hoạt động để giải quyết các vấn đề môi trường đô thị và tăng khả năng phục hồi của các thành phố khắp Ðông Nam Á.

Với những cống hiến trong lĩnh vực chống ngập cho các thành phố sụt lún trên thế giới, Voraakhom đã được tạp chí Time vinh danh vào năm 2019. Một năm sau đó, BBC cũng chọn cô là một trong số 100 phụ nữ truyền cảm hứng và có sức ảnh hưởng nhất thế giới. Cũng trong năm 2020, Liên Hiệp Quốc chọn Voraakhom là người chiến thắng Giải thưởng Hành động vì Khí hậu Toàn cầu, Phụ nữ vì Thắng lợi của tổ chức này.

Chia sẻ bài viết