Tại Vu Hồ, hòn đảo rộng 304 héc-ta trên sông Dương Tử, những cánh đồng lúa đang được “hô biến” thành một loạt cụm máy chủ - một phần trong nỗ lực nhằm xây dựng dự án “Stargate” phiên bản Trung Quốc, một mặt để củng cố vị thế siêu cường về trí tuệ nhân tạo (AI) của quốc gia Đông Á này, mặt khác nhằm cạnh tranh với siêu dự án Stargate trị giá 500 tỉ USD của Mỹ. 

Kỹ sư làm việc tại một trung tâm dữ liệu ở Trung Quốc. Ảnh: China Daily

Theo tờ Thời báo Tài chính (FT), các cụm máy chủ nói trên được xây dựng gần các trung tâm dân cư trọng điểm, tập trung vào “suy luận” - quá trình các công cụ AI như chatbot đưa ra phản hồi, trong đó gồm “Đảo dữ liệu”, nơi tọa lạc của 4 trung tâm dữ liệu mới do “gã khổng lồ” công nghệ Huawei, China Telecom, China Unicom và China Mobile vận hành. 

“Trung Quốc bắt đầu tính toán cách để đạt được sản lượng kinh tế tối đa. Hiện Bắc Kinh đang lên kế hoạch xây dựng cơ sở hạ tầng trung tâm dữ liệu với mục tiêu này” - Ryan Fedasiuk, chuyên gia nghiên cứu tại Viện Doanh nghiệp Mỹ, cho biết.

Dù chỉ là một phần trong nỗ lực giám sát chặt chẽ hơn của Trung Quốc đối với các trung tâm dữ liệu phân mảnh của nước này nhưng động thái trên của Bắc Kinh là nhằm đáp trả vị thế dẫn đầu của Washington về khả năng tiếp cận năng lực tính toán AI. Nhóm nghiên cứu Epoch AI ước tính, Mỹ nắm giữ khoảng ¾ năng lực tính toán AI toàn cầu, trong khi Trung Quốc nắm chỉ 15%.

Theo thông báo của chính quyền thành phố Vu Hồ, cho đến nay, 15 công ty đã xây dựng các trung tâm dữ liệu trên khắp thành phố, với tổng vốn đầu tư 270 tỉ nhân dân tệ (tương đương 37 tỉ USD). Một giám đốc điều hành giấu tên có trung tâm dữ liệu đặt tại Vu Hồ cho biết, chính quyền địa phương cung cấp các khoản trợ cấp lên tới 30% chi phí mua chip AI. Sự “phối hợp” chặt chẽ này là nhằm giúp bù đắp những bất lợi của Trung Quốc trước Mỹ. Các biện pháp kiểm soát xuất khẩu của Mỹ đã ngăn cản nhiều tập đoàn Trung Quốc tiếp cận các bộ xử lý và phần cứng tốt nhất do Nvidia, nhà sản xuất chip AI hàng đầu thế giới, chế tạo. Chưa kể, Mỹ còn cấm Công ty Sản xuất Chất bán dẫn Ðài Loan (TSMC) và công ty điện tử Samsung (Hàn Quốc) sản xuất chip tiên tiến cho khách hàng Trung Quốc.

Do đó, các trung tâm dữ liệu AI của Trung Quốc đã phải phụ thuộc vào các bộ xử lý yếu hơn hoặc tự lắp ráp phần cứng tiên tiến từ thị trường chợ đen. Nvidia trong một tuyên bố cho biết: “Việc cố gắng ghép nối các trung tâm dữ liệu từ các sản phẩm nhập lậu là không khả thi, cả về mặt kỹ thuật lẫn kinh tế. Trung tâm dữ liệu là những hệ thống khổng lồ và phức tạp. Chúng tôi không cung cấp bất kỳ hỗ trợ nào dành cho các sản phẩm bị cấm xuất khẩu”.

Trong bối cảnh đó, Trung Quốc đang tìm cách tận dụng tốt hơn các bộ xử lý AI hiện có đang bị bỏ hoang tại các trung tâm dữ liệu xa xôi ở các vùng sâu vùng xa. FT cho hay, từ năm 2022, việc xây dựng các trung tâm dữ liệu đã bùng nổ ở các tỉnh giàu năng lượng nhưng xa xôi như Cam Túc hay Nội Mông. Tuy nhiên, do thiếu chuyên môn kỹ thuật cũng như nhu cầu khách hàng thấp, chúng đã bị sử dụng không hết công suất. Nhiều bộ xử lý có giá trị bị bỏ không ngay cả khi nhu cầu ở những nơi khác tăng vọt.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)