Nắng nóng gay gắt và cháy rừng tiếp tục tàn phá nhiều vùng ở Nam Âu hôm 4-8, một ngày sau khi Hy Lạp ghi nhận nhiệt độ lên tới 47,10C, gần bằng mức nhiệt cao kỷ lục từng có tại châu Âu.
Người dân Thổ Nhĩ Kỳ bảo vệ gia súc trước những đám cháy rừng. Ảnh: CNN
Hy Lạp vừa đang đối mặt với một trong những đợt nắng nóng tồi tệ nhất trong 40 năm qua vừa vật lộn với các vụ cháy trên khắp cả nước. Cơ quan Phòng cháy chữa cháy Hy Lạp hôm 4-8 cho biết trong 24 giờ qua họ đã nhận được yêu cầu can thiệp vào 78 vụ cháy rừng. Tại thủ đô Athens, người dân được khuyến cáo ở trong nhà và đóng cửa do chất lượng không khí kém sau các vụ cháy rừng dữ dội ở ngoại ô phía Bắc thủ đô. Ước tính ban đầu có 76 căn nhà và 27 doanh nghiệp bị thiệt hại nặng nề. Kể từ ngày 3-8, hơn 70 người đã phải nhập viện với các vấn đề về hô hấp. Hôm 3-8, trên 200 địa điểm tại nước này đã ghi nhận nhiệt độ vượt 400C. Trong đó, nhiệt độ tại thị trấn Langadas lên tới 47,10C, so với mức nhiệt cao nhất từng được ghi nhận ở châu Âu là 480C năm 1977 (ở Athens). Nắng nóng gay gắt đã buộc Bộ Văn hóa Hy Lạp đóng cửa các địa điểm khảo cổ từ giữa trưa đến 5 giờ chiều trong tuần này.
Cảnh báo về nắng nóng cũng được ban bố đối với Bosnia & Herzegovina, Bulgaria, Ý, Romania, Serbia và Thổ Nhĩ Kỳ. Cháy rừng do nắng nóng đã hoành hành ở nhiều khu vực của Thổ Nhĩ Kỳ trong những ngày gần đây, buộc giới chức phải sơ tán du khách khỏi các khu nghỉ dưỡng. Tổng cộng 152 vụ cháy ở 32 tỉnh đã được kiểm soát trong 6 ngày qua. Thổ Nhĩ Kỳ đang nỗ lực khống chế 11 đám cháy tại 6 tỉnh. Ít nhất 8 người đã thiệt mạng do cháy rừng ở các tỉnh Mugla và Antalya. Hai tỉnh này có cả thảy hơn 2.300 căn nhà bị thiêu rụi.
Trong bối cảnh trên, Ủy ban châu Âu đã nỗ lực huy động sự ủng hộ cho các hoạt động chữa cháy ở những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Theo đó, Pháp và Cộng hòa Síp đã gửi các máy bay chữa cháy tới những vùng bị ảnh hưởng ở Ý và Hy Lạp. Hà Lan và Cộng hòa Séc thì đưa trực thăng đến Albania, trong khi Slovenia triển khai 45 lính cứu hỏa đến Bắc Macedonia.
Đợt nắng nóng trên ập đến chỉ vài ngày sau khi Tây Ban Nha, Hy Lạp và đảo Sardinia (Ý) hứng chịu những vụ cháy rừng khủng khiếp. Phân tích của Hiệp hội nông dân Ý cho thấy những đám cháy lớn trong hè năm nay đã tăng gấp 3 lần so với mức trung bình của giai đoạn 2008-2020.
Hạn hán xảy ra ngày càng thường xuyên và nghiêm trọng hơn tại Nam Âu, khu vực được cho là có nguy cơ chịu tác động của biến đổi khí hậu lớn nhất ở lục địa già. Cơ quan Giám sát khí quyển Copernicus của Liên minh châu Âu cho rằng vùng Địa Trung Hải đang trở thành “điểm nóng cháy rừng”, đồng thời cảnh báo những đám cháy đang thải một lượng lớn khói ô nhiễm vào khí quyển.
Thời tiết cực đoan không tha nước giàu
Khi thế giới đang trải qua một mùa hè nữa có thời tiết cực đoan, các chuyên gia nhận ra một điều khác biệt. Đó là thời tiết năm 2021 ngày càng khắc nghiệt và xảy ra ở những nơi từng tránh được ảnh hưởng của tình trạng ấm lên toàn cầu trong quá khứ. Cụ thể, những nước giàu như Mỹ, Canada, Đức và Bỉ đang gia nhập vào nhóm những nước nghèo và dễ tổn thương trước ngày càng nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan.
Hồi tháng rồi, lũ lụt tàn phá Bắc Âu đã làm chết hơn 200 người. Một số chuyên gia cho rằng những hiện tượng thời tiết bất thường như lũ lụt ở Đức, Bỉ và Hà Lan cũng như nắng nóng và cháy rừng gần đây tại Canada và Mỹ, là dấu hiệu cho thấy tác động của biến đổi khí hậu do con người gây nên. Miền Tây nước Mỹ thậm chí đang trải qua đợt khô hạn nhất kể từ năm 1580. “Biến đổi khí hậu giờ đây không chỉ là vấn đề của nước nghèo mà còn là của quốc gia giàu có. Những nước giàu đã bắt đầu mệt mỏi”, Debby Guha-Sapir tại Trung tâm Nghiên cứu Dịch tễ học về thảm họa (Bỉ), nhận định.
HẠNH NGUYÊN (Theo CNN, AP)