Trong dự đoán về một cuộc cải tổ chưa từng có tại Bộ Quốc phòng Mỹ, hãng tin Reuters tiết lộ nhóm chuyển giao quyền lực của Tổng thống đắc cử Donald Trump đang lập danh sách các sĩ quan cấp cao sẽ bị sa thải, có khả năng bao gồm cả Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân (JCS).

Ảnh chụp Tướng Milley trong trang phục quân đội với đội ngũ Nhà Trắng sau vụ giải tán mạnh mẽ những người biểu tình ôn hòa năm 2020 khiến nhiều người nghi ngờ quân đội tham gia vào chính trị. Ảnh: CNBC

Nói trong điều kiện giấu tên, một số nguồn tin am hiểu quá trình chuyển giao cho biết chính quyền sắp tới chủ yếu tập trung vào các sĩ quan quân đội được coi là có liên hệ với Tướng Lục quân Mark Milley. “Mọi cá nhân do ông Milley đề bạt và bổ nhiệm đều sẽ rời đi. Có một danh sách rất chi tiết về những người liên hệ với vị tướng này, và tất cả bọn họ sẽ biến mất” - một nguồn tin cảnh báo.

Nhiệm kỳ trước, ông Trump từng đích thân đề cử vị tướng 4 sao nói trên làm Chủ tịch JCS. Nhưng trong hơn một năm còn lại của ông Trump ở Nhà Trắng, Tướng Milley từ nhân vật được yêu thích với chủ trương muốn quân đội tránh xa chính trường, đã trở thành “kẻ phản diện” khi bị cuốn vào cơn bão chính trị ngày càng leo thang giữa Lầu Năm Góc và phe bảo thủ. Thậm chí, đảng Cộng hòa còn vu cáo ông Milley phạm “hành vi phản quốc” sau nỗ lực tái tranh cử thất bại của ông Trump năm 2020. Trước các cuộc tấn công của đảng Cộng hòa, ông Milley thời điểm đó phải tính toán “các biện pháp phòng ngừa an toàn đầy đủ” để bảo vệ gia đình.

Hiện về hưu và là một thường dân, nhưng ông Milley vẫn lo sợ khả năng về một phiên tòa quân sự nhắm vào mình trong nhiệm kỳ thứ 2 của ông Trump. “Chưa từng có ai nguy hiểm với nước Mỹ như Donald Trump” - ông Milley từng đánh giá về vị sếp cũ. Theo giới quan sát, mối lo ngại trên là có cơ sở bởi như lời cựu Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper, ông Trump từng lên kế hoạch đưa 2 cựu lãnh đạo quân sự lập nhiều chiến công là Stanley McChrystal và William McRaven ra tòa án quân sự vì “nói xấu” ông.

Cuộc “tấn công” hàng loạt vào Lầu Năm Góc

Hiện kế hoạch sa thải toàn diện đang ở giai đoạn đầu và có thể thay đổi khi chính quyền mới được định hình. Cũng không rõ bản thân Tổng thống đắc cử Trump có tán thành hay không, dù trước đây ông từng nhiều lần chế giễu các nhà lãnh đạo quốc phòng chỉ trích mình. Trong chiến dịch tranh cử, tỉ phú New York cũng đề cập khả năng sa thải những tướng lĩnh “thức thời” và chịu trách nhiệm cho cuộc rút quân đầy rắc rối của Mỹ khỏi Afghanistan năm 2021.

Việc sa thải hàng loạt các nhà lãnh đạo cấp cao của lực lượng vũ trang Mỹ là động thái chưa từng có trong quá trình chuyển giao quyền lực của tổng thống Mỹ. Kế hoạch diễn ra một ngày sau khi Tổng thống đắc cử Trump chỉ định bình luận viên của trang tin Fox News, Pete Hegseth làm bộ trưởng quốc phòng. Từng phục vụ lâu dài trong quân đội, ông Hegseth còn là cố vấn không chính thức cho ông Trump trong nhiều năm và hiện được chú ý với chủ trương sẵn sàng “dọn dẹp” Lầu Năm Góc đang trong tình trạng “quan liêu quá mức”. Theo các nguồn tin nắm rõ kế hoạch chuyển giao, ông Hegseth đang nhắm tới lãnh đạo hiện tại của JCS, Tướng Không quân CQ Brown Jr cùng các tham mưu trưởng và cấp phó. “Họ là một trong số nhiều sĩ quan cấp cao phải rời đi ngay lập tức. Những người này không phải là không thể thay thế, cũng như không thiếu những người sẽ bước lên” - nguồn tin cho biết.

Tuy nhiên, cũng có ý kiến nghi ngờ liệu một cuộc tấn công hàng loạt vào cơ quan tập trung các sĩ quan cấp cao nhất trong quân đội Mỹ như JCS cũng như những người đứng đầu Lục quân, Hải quân, Thủy quân Lục chiến, Không quân, Vệ binh Quốc gia và Lực lượng Không gian có khả thi hay không. Một số cựu quan chức lẫn những người đang làm việc trong chính phủ thì nói rằng cuộc cải tổ lớn như vậy là không cần thiết và khó xảy ra, bởi nó có thể gây gián đoạn chiến lược trong thời điểm an ninh toàn cầu bất ổn với các cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine và Trung Đông.

MAI QUYÊN (Theo Reuters, Politico)