Ngành Y tế thành phố đã đánh giá thực trạng năng lực và những khó khăn thách thức mà hệ thống y tế cơ sở phải đối mặt. Từ đó có những giải pháp trước mắt và lâu dài để tháo gỡ khó khăn, cải thiện môi trường làm việc và hỗ trợ tốt hơn cho đội ngũ nhân viên y tế tuyến đầu. Có như thế, hệ thống y tế cơ sở mới có thể đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của ngành trong tình hình mới.

Gỡ khó ngay

Trung tâm Y tế quận Cái Răng phát huy những tiềm lực sẵn có, thu hút được đông người bệnh đến điều trị. Ảnh: THU SƯƠNG

BS Phạm Phú Trường Giang, Phó Giám đốc phụ trách Sở Y tế TP Cần Thơ, cho biết: Thời gian tới, Sở Y tế sẽ phối hợp các sở, ban, ngành tham mưu chính sách tăng thêm nguồn nhân lực và chế độ hỗ trợ cho y tế cơ sở. Vấn đề quan trọng hiện tại là bổ sung nhân lực, nhất là cho các trạm y tế để nâng cao chất lượng thực hiện các gói dịch vụ y tế cơ bản, thực hiện hiệu quả các chương trình y tế dự phòng. Bên cạnh đó, cần có chính sách hỗ trợ cho nguồn lực y tế cơ sở để nâng cao trình độ chuyên môn, thu nhập để mọi người an tâm làm việc gắn với địa phương. Kế đến là đầu tư các trang thiết bị, máy móc để triển khai các kỹ thuật chẩn đoán và điều trị. Có sự thay đổi phân cấp quản lý về chuyên môn, điều phối nguồn lực giữa các tuyến phù hợp. Ngành cũng sẽ kiện toàn hệ thống y tế cơ sở về công tác quản lý, dự phòng và cả công tác khám, chữa bệnh nhằm đáp ứng vai trò quan trọng của y tế cơ sở.

Trước thực trạng chưa đồng bộ của hệ thống y tế cơ sở, nhiều lãnh đạo của các trung tâm y tế, bệnh viện (BV) các quận huyện đề nghị ngành Y tế nên xem xét, thống nhất mô hình trung tâm y tế hai chức năng. Theo đó, trung tâm y tế huy động được số lượng y, bác sĩ tập trung, giải quyết bài toán khan hiếm nhân lực của y tế cơ sở, đồng thời thực hiện được hai chức năng cơ bản vừa khám chữa bệnh vừa dự phòng. Ngoài ra, trung tâm tranh thủ được sự hỗ trợ, giúp sức của địa phương, góp phần đầu tư nguồn lực, nâng cao chất lượng y tế quận, huyện. BS Nguyễn Minh Thắng, Giám đốc Trung tâm Y tế quận Ninh Kiều, đề xuất: “Nên chuyển đổi Trung tâm y tế quận Ninh Kiều hiện tại thành Trung tâm y tế hai chức năng có giường bệnh. Theo đó, Trung tâm thuận lợi hơn trong công tác khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe nhân dân trên địa bàn quận, đồng thời phân tuyến hợp lý hơn đối với hệ thống y tế thành phố”.

Việc đấu thầu mua trang thiết bị tại y tế cơ sở hiện nay được giao trực tiếp cho đơn vị cũng tạo ngán ngại vì dễ xảy ra sai sót trong quá trình làm hồ sơ đấu thầu. Lãnh đạo một số đơn vị đề xuất Sở Y tế nên có sự đồng hành, hỗ trợ thiết thực đối với y tế cơ sở để lực lượng y, bác sĩ có đủ điều kiện máy móc, phương tiện phục vụ tốt nhất cho người dân địa phương. Liên quan đến vấn đề tài chính, hầu hết các đơn vị từ BV đa khoa quận, huyện, đến các trung tâm y tế, trạm y tế đều đối mặt với thực trạng kinh phí cấp hằng năm chỉ đủ trả lương cho nhân viên y tế hơn nửa năm. Phần còn lại phải do đơn vị xoay xở từ nguồn thu trong khi nguồn thu của các đơn vị hạn hẹp. Do vậy, nhiều ý kiến đề nghị lãnh đạo thành phố nên xem xét lại lộ trình đề án tự chủ tài chính, có giải pháp thỏa đáng phù hợp với thực tiễn của y tế cơ sở.

Kết hợp đồng bộ nhiều giải pháp

Trạm Y tế phường Thới An Đông ngày càng phát triển, tạo được sự tin cậy của người dân địa phương. Ảnh: THU SƯƠNG

Theo BS Nguyễn Thị Thanh Thúy, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Phong Điền, cần có cơ chế chính sách để thu hút và giữ chân y, bác sĩ, để họ yên tâm gắn bó lâu dài. Bên cạnh đó, có giải pháp phù hợp để giữ chân những bác sĩ giàu kinh nghiệm. Không ai muốn rời xa nơi mình đã cống hiến, gắn bó nhiều kỷ niệm, nhưng vì thu nhập quá thấp buộc họ phải ra đi. BS Nguyễn Thị Thanh Thúy đề xuất, cần có cơ chế cho các đơn vị y tế tuyến quận, huyện triển khai khu khám và điều trị theo yêu cầu chất lượng cao, bao gồm cả nội trú và khám ngoại trú dịch vụ với đầy đủ các chuyên khoa; hoặc chủ động hợp tác, mời các chuyên gia, bác sĩ giỏi về BV khám, điều trị cho người dân.

Thời gian qua, Trung tâm Y tế quận Cái Răng đã tạo điều kiện cho hàng loạt cán bộ tham gia học tập nâng cao trình độ. Ban Giám đốc Trung tâm Y tế quận Cái Răng khẳng định: "Muốn phát triển phải cho cán bộ đi học luân phiên, anh em ở nhà choàng gánh. Không quá lo lắng về dịch chuyển nhân lực, hỗ trợ tối đa cho cán bộ đi học. Có đi học thì tay nghề mới được nâng cao, phục vụ tốt, tạo niềm tin cho người dân đến khám và chữa bệnh thì nguồn thu sẽ tăng. Anh em không phải tâm tư về thu nhập nữa".

Sự “lột xác” của Trung tâm Y tế quận Cái Răng nhận được sự đánh giá cao của lãnh đạo ngành Y tế thành phố, nhất là sự hài lòng của người bệnh. Hiện nay, ngoài việc nâng cao hiệu quả điều trị, Trung tâm chú trọng thái độ phục vụ, rút ngắn quy trình khám chữa bệnh. Người bệnh được bác sĩ thăm khám ân cần, được thực hiện cận lâm sàng cần thiết nhưng chi phí thấp hoặc không phải trả. Cô Trương Thị Xíu, 61 tuổi (ở Hậu Giang) nói: “Trước đây nhà tôi ở Cái Răng, thường xuyên đến khám bệnh tại Trung tâm. Nay đã chuyển nhà về Hậu Giang nhưng hằng tháng vẫn đến Trung tâm tái khám. Quen các bác sĩ, y tá ở đây, họ tận tình, vui vẻ, khám nhanh cho bệnh nhân”.

Theo kế hoạch, Trung tâm Y tế quận Cái Răng sẽ trở thành BV vệ tinh của BV Ung bướu TP Cần Thơ, tiếp nhận kỹ thuật cao trong điều trị cho bệnh nhân.

Trở thành đơn vị vệ tinh của các BV tuyến trên cũng là mong muốn của Trạm y tế phường Thới An Đông, quận Bình Thủy. Chị Hà Thị Cẩm Mai, Trưởng Trạm Y tế phường Thới An Đông, cho biết: “Hy vọng, với việc kết nối này, Trạm được hỗ trợ tốt hơn về chuyên môn, giúp bà con địa phương tiếp cận các dịch vụ kỹ thuật cao. Trước đây, Sở Y tế thành phố đã chọn Thới An Đông làm thí điểm hạ tầng ứng dụng công nghệ thông tin, nhưng do dịch bệnh nên gián đoạn. Thời gian qua, Trạm phát triển từng bước nhờ vào sự đoàn kết của tập thể cán bộ y tế đang công tác tại Trạm". 

BS Lê Tấn Hẳng, Phó Giám đốc BV Đa khoa huyện Vĩnh Thạnh, cho biết: “Để cải thiện tình trạng khó khăn hiện tại, chúng tôi chú trọng gia tăng sự hài lòng của người bệnh. Đó là rút ngắn quy trình khám chữa bệnh, người dân đến được đón tiếp, phục vụ tận tình, thăm khám nhanh chóng, cấp thuốc men đầy đủ”.

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long, trong năm 2022, Bộ Y tế sẽ tiếp tục tiến hành cải cách và đổi mới cơ chế tài chính, theo hướng tăng cường nhiều hơn đối với y tế cơ sở, y tế dự phòng nhằm đảm bảo hoạt động nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, góp phần tăng thu nhập của nhân viên y tế để họ yên tâm công tác. Với sự quan tâm sâu sát của các cấp, cùng nhiều giải pháp đề ra, hy vọng thời gian tới, hệ thống y tế cơ sở của thành phố sẽ tháo gỡ được những khó khăn, thuận lợi hơn trong phát triển, đủ sức đảm nhiệm tròn vai "người gác cổng" chăm sóc sức khỏe nhân dân trong tình hình mới.

NGỌC YẾN - THU SƯƠNG