Chấn Hưng (lược ghi)

Tại Hội thảo khoa học “Hoàn thiện pháp luật đất đai trong thời kỳ hội nhập” do Khoa Luật, Trường Ðại học Cần Thơ vừa tổ chức, ông Trần Việt Trường, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, đã đóng góp nhiều ý kiến vào Dự thảo Luật Ðất đai (sửa đổi). Báo Cần Thơ xin giới thiệu những ý kiến cơ bản của Chủ tịch UBND thành phố.

Ông Trần Việt Trường phát biểu tại Hội thảo. Ảnh: C.H

Tại Chương V, Dự thảo Luật Ðất đai (sửa đổi), quy định quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh được xây dựng độc lập. Trong khi đó, Luật Quy hoạch quy định quy hoạch sử dụng đất được tích hợp trong quy hoạch tỉnh. Quy định giữa các luật liên quan đến quy hoạch thiếu tính ổn định, chưa định hướng lâu dài, gây nhiều khó khăn cho địa phương khi triển khai lập quy hoạch. Vì vậy, cần bảo đảm tính thống nhất, tính ổn định lâu dài về công tác quy hoạch giữa Luật Quy hoạch, Luật Quy hoạch đô thị, Luật Xây dựng, Luật Ðất đai...

Về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và cơ chế chuyển dịch đất đai (Chương VII, từ Ðiều 89 đến Ðiều 110) theo quy định của pháp luật về đất đai, việc hỗ trợ trong thu hồi đất nông nghiệp chỉ áp dụng cho tổ chức, cá nhân trực tiếp sản xuất đất nông nghiệp - là những người không được hưởng lương từ ngân sách nhà nước, tổ chức kinh tế, chính trị xã hội khác, kể cả người về hưu. Quy định này gây nhiều bất cập đối với cán bộ, công chức, viên chức tham gia sản xuất nông nghiệp cải thiện đời sống gia đình. Ðặc thù của ÐBSCL nói chung, TP Cần Thơ nói riêng, trên 80% cán bộ, công chức, viên chức xuất thân là nông dân. Như vậy, họ không được xem là “đối tượng trực tiếp sản xuất nông nghiệp” nên khi bị thu hồi đất thì chỉ được nhận tiền bồi thường, không được nhận tiền hỗ trợ.

Về tạo quỹ đất, đề nghị bổ sung vào khoản 1, Ðiều 108 của Dự thảo Luật Ðất đai (sửa đổi), nội dung “Dự án thông qua việc thỏa thuận về quyền sử dụng đất để tạo quỹ đất” (áp dụng theo Ðiều 123). Cụ thể, khi Nhà nước thu hồi đất để tạo quỹ đất đấu giá thực hiện dự án nhà ở thương mại sử dụng các loại đất không phải là đất ở thì để lại 12% cho người dân, 88% cho Nhà nước, bao gồm cả đất công cộng. Như vậy, Nhà nước sẽ không bỏ vốn thực hiện dự án mà vẫn có đất sạch để đấu giá mang lại nguồn thu ngân sách cho Nhà nước, người dân cũng có lợi ích từ 12% đất chuyển từ đất nông nghiệp sang đất ở mà không phải nộp tiền sử dụng đất, còn nhà đầu tư có đất sạch thông qua đấu giá (không mất thời gian thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư). Việc này, thực tế đã được nhiều doanh nghiệp kinh doanh bất động sản áp dụng.

Về chuyển mục đích sử dụng đất, đề nghị xem xét bổ sung vào Ðiều 117 của Dự thảo Luật Ðất đai (sửa đổi), nội dung: “Ðối với các thành phố trực thuộc Trung ương, HÐND thành phố căn cứ vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp quốc gia và các quy định có liên quan, quyết định chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa nước từ 2 vụ trở lên với quy mô dưới 500ha”. Thực tế, nội dung này quy định tại điểm 1, Ðiều 4, Nghị quyết 45/2022/QH15 ngày 11-1-2022 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Cần Thơ. Tuy nhiên, Nghị quyết này chỉ có hiệu lực trong 5 năm.

Về xác định giá đất; bảng giá đất, theo Chương XI, Dự thảo Luật Ðất đai (sửa đổi), các vấn đề liên quan đến giá đất sẽ giao chính quyền địa phương quyết định. Tuy nhiên, pháp luật hiện hành chưa có cơ chế đảm bảo hoạt động xác định giá đất theo đúng “nguyên tắc thị trường” quy định tại điểm a, khoản 1, Ðiều 154 Dự thảo. Trong khi đó, chứng thư định giá của các tổ chức tư vấn xác định giá đất trong một số trường hợp sẽ có sự chênh lệch nhất định. Vì vậy, rất khó xác định mức giá thị trường, dẫn đến nhiều rủi ro trong việc quyết định giá đất của cơ quan có thẩm quyền. Do vậy, song song với việc sửa đổi Luật Ðất đai, Bộ Tài nguyên và Môi trường cần xây dựng cơ sở dữ liệu về giá đất của quốc gia làm cơ sở cho việc xây dựng bảng giá đất.

Về bảng giá đất, tại khoản 2, Ðiều 155 của Dự thảo Luật Ðất đai (sửa đổi), quy định: “Bảng giá đất được xây dựng theo vị trí. Ðối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất theo vùng giá trị, thửa đất chuẩn”. Ðề nghị bổ sung: “Bảng giá đất được xây dựng theo hợp đồng chuyển nhượng, đấu giá quyền sử dụng đất trong cùng vùng giá trị, trong khoảng thời gian không quá 6 tháng kể từ ngày hợp đồng chuyển nhượng và kết quả đấu giá quyền sử dụng đất có hiệu lực”.