Ý và Iran vừa ký một loạt thỏa thuận tiềm năng trị giá hàng tỉ USD, khi Thủ tướng Matteo Renzi đến thăm Tehran ngày 12-4. Đây được xem là nỗ lực của Ý nhằm tìm kiếm một chỗ đứng vững vàng tại quốc gia đang khát vốn đầu tư cơ sở hạ tầng sau khi thoát khỏi cấm vận tài chính.

Thủ tướng Renzi đặt chân tới Tehran vào sáng cùng ngày và trở thành nguyên thủ đầu tiên của Ý thăm Iran kể từ năm 2001. Đi cùng ông là một phái đoàn gồm khoảng 250 quan chức và lãnh đạo doanh nghiệp, cả nhà nước lẫn tư nhân, thuộc các lĩnh vực tài chính, kinh tế, năng lượng, cơ sở hạ tầng vận tải, quốc phòng, nông nghiệp…

Trước sự chứng kiến của Thủ tướng Renzi và Tổng thống Iran Hassan Rouhani cùng các quan chức cao cấp của hai nước, đại diện các bộ ngành và doanh nghiệp đã ký kết các thỏa thuận song phương.

Trong lĩnh vực năng lượng, Công ty năng lượng ENEL đã ký một biên bản ghi nhớ với Công ty xuất khẩu khí đốt quốc gia Iran (NIGC) về việc thiết lập các quan hệ hợp tác trong tương lai, còn Tập đoàn dầu khí ENI thì hoàn tất thỏa thuận cho phép họ nhập dầu từ Iran như một hình thức chi trả cho các khoản đầu tư trước đó.

Công ty đường sắt quốc doanh Ý Ferrovie dello Stato cho biết họ cũng đã ký một thỏa thuận hợp tác xây dựng hai đường cao tốc ở Iran, trị giá khoảng 3 tỉ euro. Trong khi đó, ngân hàng nhà nước Cassa DEPOSITI e Prestiti của Ý sẽ cung cấp các hạn mức tín dụng 4 tỉ euro cho các công ty xây dựng hạ tầng dầu khí và vận tải, dưới sự đảm bảo của Cơ quan bảo hiểm xuất khẩu Ý (SACE). Ngoài ra, phía Ý còn cam kết cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Iran vay hơn 800 triệu euro.

"Ý là đối tác thương mại lớn nhất của Iran trong Liên minh châu Âu trước khi có lệnh trừng phạt và hôm nay, chúng tôi mong muốn quốc gia này thực hiện vai trò trước đây của họ" – Tổng thống Iran Rouhani cho biết trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Renzi. Về phần mình, thủ tướng Ý kêu gọi sự hợp tác kinh tế chặt chẽ hơn giữa hai nước, nhấn mạnh rằng việc thiết lập các kết nối ngân hàng và mở các hạn mức tín dụng là chìa khóa để phát triển kinh tế và thương mại. Ông Renzi còn hứa sẽ thúc giục các nước G7 dỡ bỏ hoàn toàn các biện pháp trừng phạt chống Iran, nhằm khơi thông mối quan hệ gắn kết về kinh tế và văn hóa.

Trước đó vào tháng Giêng, khi Tổng thống Rouhani chọn Ý làm điểm dừng chân đầu tiên tại châu Âu nhằm kêu gọi đầu tư vào nền kinh tế Iran, hai nước đã ký kết 17 thỏa thuận trị giá 17 tỉ euro. Không riêng gì Ý, nhiều quốc gia và thể chế chính trị khác cũng sẵn sàng thiết lập quan hệ thương mại với Iran, nước vừa tái gia nhập hệ thống thương mại toàn cầu sau khi các biện pháp trừng phạt được nới lỏng theo thỏa thuận hạt nhân. Cao ủy phụ trách chính sách đối ngoại Liên minh châu Âu (EU) Federica Mogherini, dẫn đầu một phái đoàn cấp cao gồm 7 ủy viên châu Âu, sẽ đến Tehran để trao đổi với các quan chức Iran về nhiều vấn đề.

Với việc nhiều phái đoàn doanh nghiệp từ các nước châu Âu sẽ đổ xô đến Tehran trong những tuần tới, chuyến thăm của thủ tướng Ý cùng những thỏa thuận vừa đạt được cho thấy nước này đã nhanh chân trong việc hợp tác với Iran, qua đó có thể thúc đẩy xuất khẩu cho nền kinh tế đang trì trệ của quốc gia hình chiếc ủng.

THANH TRÚC
(Theo Reuters, AK/PA)